Sağırlık

Sonradan meydana gelen sağırlıkları doğuran nedenler çeşitlidir. Mesela; dış, orta veya içkulak bozuklukları, beyin hastalıkları veya histeri, geçici sağırlığa neden olabilir. Gerçek nedeni bulmak doktorun işidir. İnsanın çevresindeki sesleri kısmen veya tamamen duymaması hâlidir. Bir insanın çevresine sosyal ve ekonomik yönden uyum sağlayabilmesi için işitme fonksiyonunun normal olması gerekir. İşitmeme tek taraflı olabildiği gibi iki taraflı da olabilir. Doğuştan olabildiği gibi sonradan da meydana gelebilir.

İşitme olayı oldukça karmaşık bir mekanizma vasıtasıyla olur. Bu mekanizmada, ses enerjisinin salyangoz kabuğu şeklindeki kaklea isimli iç kulak organında sinirlerle taşınabilen elektrik enerjisine dönüşmesi ve bunun beynin işitme merkezine taşınması söz konusudur.

İşitme kaybı ya iç kulağa kadar olan iletimdeki bir bozukluğa bağlı olabilir yahut işitmeyle ilgili sinir liflerinde veya beyin işitme merkezindeki bir bozukluğa bağlı olabilir. Birincisine İletim tipi sağırlık, ikincisine ise alıcı tipte sağırlık denir.

İşitme kayıplarının genel sebepleri şunlardır: Doğuştan anomaliler ve gebelik sırasındaki hastalıklar, enfeksiyonlar, travma (darbe), gürültüye maruz kalma, metabolik hastalıklar, spontan (kendiliğinden olan) işitme kayıpları ve fonksiyonel sağırlıklar.

Konjenital (Doğuştan Olan) Anomaliler ve Gebelik Sırasındaki Hastalıklar

Dış kulak yolu yokluğu veya gelişme geriliği: Bunlarda iletim tipinde sağırlık vardır. Cerrahi olarak veya işitme cihazları yardımıyla düzeltilebilir.
Kemikçiklerin gelişim anomalileri: İletim tipinde sağırlık yapar. Cerrahi olarak veya işitme cihazları ile tedavisi mümkündür.
İç kulağın yokluğu: İşitme kaybı alıcı tiptedir. Dudaktan okuma veya işiterek eğitimli rehabilitasyonun dışında başkaca tedavisi yoktur.
Genetik faktörlere bağlı iç kulağın gelişim anomalileri: Alıcı tipte işitme kaybı olur. Tedavisi; işitme cihazları, dudaktan okuma veya işitme eğitimiyle sağlanır.

Enfeksiyonlar

Bakteriyel enfeksiyonlar, viral enfeksiyonlar, sifiliz olmak üzere üç kısımda incelenir. Enfeksiyondan dolayı iletim organlarındaki harabiyeti önlemek için erken teşhis ve tedavi önemlidir.

Travma (Darbe)

Kafa travmalarında sıklıkla, iletim veya alıcı tipte veya her ikisinin birlikte olduğu işitme kayıpları görülür. İletim tipinde tedavi genellikle cerrahidir. Alıcı tipte tedavi ise hemen hemen imkânsızdır. Dış kulak yoluna yabancı cisim girmesiyle, kulak zarında veya kemikçiklerde hasar meydana gelebilir ve travmatik işitme kaybı olabilir. Tedavisi cerrahidir.

Gürültülü Ortamda Yaşayanlarda İç Kulakta Meydana Gelen Hasar Neticesi Sağırlık

Günümüzde oldukça sık rastlanmaktadır. Zamanında farkına varılır ve gürültü kaynağı yok edilirse işitme kaybı düzelebilir. Teşhiste geç kalınmışsa tek tedavi işitme cihazı kullanmaktır.

Metabolik Hastalıklar

Otoskleroz, Diabetes Mellitus, Timpanoskleroz, Paget hastalığı ve Ototoksik (kulak sinirini bozan) ilâçlar sebep olabilir. Otoskleroz hariç bu sebeplerle olan sağırlık alıcı tipte sağırlıktır. Otoskleroz ise, yetişkinlerde iletim tipinde işitme kaybının en önemli sebebidir. Bazı vakalarda Otoskleroz iç kulağı da tutmuş ve alıcı tipte işitme kaybı da meydana getirmiştir.

Ototoksik ilâçlar; Neomisin, Kinin, Kanamisin, Gentamisin, Streptomisin vb. antibiyotikler, ağrı kesiciler kanser ilâçları en sık sağırlık yapan ilâçlardır.

Spontan (Kendiliğinden Olan İşitme Kayıpları)

Bilinen beş sebebi vardır. Bunlar; meniere hastalığı, viral hastalıklar, iç kulağın damar hastalıkları, reissner membranı yırtılması ve iç kulağın spontan fistülüdür. Bu hastalıkların hepsinde alıcı tipte işitme kaybı vardır ve çoğunlukla tek kulaktadır.

Fonksiyonel Sağırlık

Hastanın işitme kaybını izah edecek organik bir sebep bulunamaz ise fonksiyonel işitme kaybı tabirini kullanmak âdet olmuştur. İşitme olayı tamamen psişik veya ruhi faktörlerle bozulmuş olup, işitme mekanizması normaldir. Emosyonel (ruhi, heyecana bağlı) huzursuzlukla meydana gelen sağırlıkla birlikte başka belirtiler de vardır. En önemlisi uykusuzluk ve kulak çınlamasıdır. İşitme derecesi hastanın o günkü ruhi durumuna göre devamlı değişir. Fonksiyonel işitme kaybı sadece organik lezyonların olmamasına değinen testlerle kararlaştırılamaz. Rutin (sürekli uygulanan) kulak muayenelerinin mutlaka yapılması lâzımdır. Fakat burada testlerin daima birbirinin neticesini doğrulaması şarttır.

Bu Tip İşitme Kayıplarında Birtakım Özellikleri Şöyle Sıralayabiliriz

Hastalığın hikâyesinde başlangıç oldukça tipiktir: Meselâ, kulağa ilâç damlatmadan sonra veya kulak muayenesinden sonra gibi.

Ufak tefek müdahalelerle şikâyetin ani kaybolması: Meselâ, kulağa hava vermekle veya işitme cihazının en düşük derecesinde dahi iyi duyduğunu söylemesi gibi.

İşitme muayenelerinde bulguların daima değişik olması gibi.

İşitme kaybının teşhisi: İşitme kaybını ve cinsini tayin için birçok metod vardır. Bunlardan en sık kullanılanları şunlardır:

Diapazon Testleri

Diapazon testlerinin ikisi önemlidir ve birbirlerini tamamlayınca bilgi verirler. Birincisi; saniyede 512 defa titreşerek ses veren diapozun isimli âletin, alın ortasına veya ön dişlerin ortasına konulması ve hastaya sesin hangi kulaktan duyulduğunun sorulmasıdır. İkincisi; kulak kepçesi arkasındaki kemiğe diapozonu yerleştirmek ve sonra dış kulak yolu önüne getirerek hangisinden daha iyi ses duyduğunu sormaktır. Birinci denemede sesin geldiği kulakta iletim tipi sağırlık veya karşı kulakta alıcı tip işitme kaybı olduğu anlaşılır. İkinci denemede kemikten duyan bir kişinin hava yolu ile duymaması, orta kulakta iltihap gibi hastalıkların olduğunu düşündürür.

Odiyometrik İncelemeler

Bir kimsenin işitme fonksiyonunun ölçümlü muayenesidir. Bu muayene ses geçirmez bir odada ve bir seri ses tonları verilerek işitme kabiliyetini ve konuşmaları anlama kabiliyetini ölçmek suretiyle yapılır. Sonuçlar Odiogram denen grafik üzerine kaydedilir. Odiyometrik muayenede hastanın işitme mekanizmalarıyla ilgili üç türlü bilgi elde edilir: