Boğmaca

Boğmaca Nedir?

Boğmaca, boğaza Bordetella pertussis adı verilen bakterilerin bulaşmasının neden olduğu bir hastalıktır. Boğmaca her 3 ile 5 yılda bir salgınla meydana gelir. Aşı bulunmadan önce birçok bebek ve çocuk boğmacadan ölmekteydi.

Belirtiler Nelerdir?

  • Boğmaca, burun akması, yorgunluk ve kimi zaman orta şiddette bir ateş ile genellikle nezle gibi başlar.
  • Daha sonra nöbetler halinde öksürük gelişir, bunu derin nefes kesilmeleri (öksürmeler) izler. Bazen kişiler öksürükten sonra kusar.
  • Boğmaca küçük çocuklarda çok ciddi olabilir. Öksürük nöbetleri sırasında renkleri morarabilir veya nefes almaları durabilir ve hastaneye gitmeleri gerekebilir.
  • Daha büyük yaşlardaki çocuklar ve yetişkinlerde, tedaviye karşın haftalarca süren öksürük nöbetleri ile daha hafif olabilir.

Nasıl Yayılır?

  • Boğmaca diğer insanlara (öksürük veya hapşırıktan saçılan) damlacıklar aracılığıyla geçer. Tedavi edilmemesi durumunda boğmacalı bir kişi, öksürüğün başlamasından sonra 3 hafta boyunca hastalığı başkalarına geçirebilir.
  • Mikroba maruz kalmakla hasta olmak arasındaki süre genellikle 7 ile 10 gün arasındadır ama, 3 hafta kadar da olabilir.

Kimler Risk Altındadır?

  • Herkes boğmaca olabilir.
  • Boğmacalı bir hasta ile aynı evde yaşayanların hastalığı kapma olasılığı büyüktür.
  • Aşı, enfeksiyon riskinizi büyük ölçüde azaltır.
  • Yeniden hastalanma olabilir.

Nasıl Önlenir?

Çocuğunuzu zamanında aşılatın.

  • Aşı, boğmacaya karşı yaşam boyu koruma sağlamaz ve koruma kimi zaman eksik kalır.
  • Çocukların 2, 4 ve 6 aylıkken aşılanmaları gerekir.
  • Bağışıklığı artırıcı ek aşıların 4 yaşında ve yeniden 15-17 yaşlarında yapılmaları gerekir.
  • Aşılar pratisyen doktorlar ve kimi belediyeler aracılığıyla yapılır.

Bebeğinizi Öksüren Kişilerden Uzak Tutun

  • Bebeklerin, korunabilmeleri için 2 veya 3 aşıya gereksinimleri vardır. Bu durumda, öksürük hastası olan kişileri, boğmaca veya diğer mikropları geçirmemeleri için, bebeğinizden uzak tutmak çok önemlidir.

Küçük çocuklarla yakın yakın teması olan bir yetişkinseniz aşı olun büyükler için de bir aşı vardır. Şu kişiler için önerilir:

  • Bir hamilelik planlanıyorsa veya bebek doğar doğmaz, hem anne hem de baba için,
  • Küçük çocuklarla çalışan yetişkinler, özellikle sağlık bakımı veya çocuk bakımı çalışanları için.

Boğmaca Hastası Olan Bir Kişiyle Yakın Temasınız Varsa:

  • Belirtilere dikkat edin,
  • Belirtiler ortaya çıkarsa, doktorunuzu görün, bu Bilgilendirme Belgesi’ni götürün ve boğmaca ile olan temasınızdan söz edin,
  • Yüksek risk altında bulunan yakın temastaki kişilerin (örneğin 1 yaşından küçük çocuklar, tüm aşılarını olmamış olan çocuklar ve gebeliklerinin sonundaki
  • kadınlar) ve yüksek tehlike altındaki kişilerle yaşayan veya çalışan kişilerin,
  • Bulaşmayı önlemek için antibiyotik almaları gerekebilir.

Boğmaca Hastası İseniz:

  • Başlarda tedavi olun,
  • Bulaştırabilecek durumdaysanız, 7 günlük antibiyotik alma süresinin 5 gününü tamamlayana kadar başkaları ile birlikte olmaktan kaçının ve (çocuk bakım merkezlerinde, anaokullarında ve okullarda) küçük çocuklardan uzak durun,
  • Evinizdekilere ve yakın ilginiz olan diğer kişilere enfeksiyon riski altında olabileceklerini belirtin ve onlara bu Bilgilendirme Belgesi’ni verin.

Nasıl Tanılanır?

  • Doktor bir kişide boğmaca olduğunu düşünüyorsa, burnun gerisinden alınacak bir örnek veya kan testi, tanılamayı doğrulamak için yardımcı olabilir.

Nasıl Tedavi Edilir?

  • Boğmaca tedavisi için, 7 gün boyunca alınan özel antibiyotikler (genellikle erythromycin veya clarithromycin) kullanılır. Bu antibiyotikler mikrobun başkalarına bulaşmasını önleyebilir.
  • Öksürük, tedaviye karşın haftalar boyu sürebilir.

Boğmaca ile ilgili sağlık konuları

Sağlık Terimlerinde Ara