Çalışan kalpte koroner arter by-pass cerrahisi, yani pompasız kalp ameliyatları 1990`ların sonunda yaygınlaşmaya başladı. Şu anda ABD`de, by-pass ameliyatlarının yaklaşık yarısı bu teknikle yapılıyor.
Bu tekniğin yayılmasında öncülük yapan cerrahlardan biri de bir Türk doktor olan Tayfun Gürbüz. 1990 yılında ABD`ye, genel cerrahi ve kalp-damar ve göğüs cerrahisi ihtisaslarını yapmak üzere giden ve hem American Board of Surgery hem de American Board of Thoracic Surgery`den sertifika alan Dr. Gürbüz, bu sertifika sınavlarında ABD çapında derece almış ve ardından dünyaca ünlü cerrah Albert Starr`ın yanında çalışmış.
Bunun ardından 6 yıl Arizona`da Tucson Heart Hospital`da görev yapan Dr. Gürbüz, geçtiğimiz aylarda ülkemize kesin dönüş yaptı ve Anadolu Sağlık Merkezi Göğüs ve Kalp Damar Cerrahisi Departmanı doktorları arasında yerini aldı.
ABD`nin, çalışan kalpte en fazla sayıda by-pass yapan iki cerrahından biri olan Dr. Gürbüz`e, bu konudaki sorularımızı yönelttik ve pompasız kalp ameliyatlarının avantajlarını, dezavantajlarını ve yakında pompayla yapılan ameliyatların yerini alıp alamayacağını sorduk.
Dr. Tayfun Gürbüz, bu yöntemin hasta açısından son derece avantajlı olduğunu anlattı ve bu tekniğin ülkemizde de yaygınlaşması gerektiğini belirtti. Aynı konuda görüşlerine başvurduğumuz Anadolu Sağlık Merkezi Göğüs ve Kalp Damar Cerrahisi Uzmanı Doç. Dr. Şükrü Mercan da, bu ameliyatlarda cerrah faktörünün çok önemli olduğunu, ameliyatların çalışan kalp üzerinde yapıldığı için mutlaka çok tecrübeli cerrahlar tarafından gerçekleştirilmesi gerektiğini hatırlattı.
Ayrıca bu ameliyatı geçiren hastaların uzun dönemdeki durumlarının değerlendirilmesinin de tekniğin avantaj ve dezavantajlarını tüm yönleriyle ortaya koyacağını da sözlerine ekledi.
Pompa yani suni kalp ve akciğer makinesi kullanılarak yapılan by-pass ameliyatlarında, kalp durduruluyor ve onun görevi bir süreliğine pompaya aktarılıyor. Cerrahlar ameliyatı çalışmayan, durmuş kalp üzerinde yapıyor. Bu çok uzun yıllardır kullanılan bir yöntem.
Yöntemin Avantajları Neler?
- Ameliyat süresi ve yoğun bakımda kalma süresi kısalıyor, iyileşme hızlanıyor.
- Kan kaybı ve enfeksiyon riski azalıyor.
- Ameliyat masrafı ve hastane masrafları azalıyor
- Pompaya bağlı kalma nedeniyle ortaya çıkan "felç" gibi riskler en aza iniyor hatta ortadan kalkıyor.
- Pompa kafası olarak tanımlanan ve hastada hafıza kaybı, sersemlik, unutkanlık şeklinde kendisini gösteren durum görülmüyor