Egzama, yaygın bir deri hastalığıdır ve sıklıkla duyduğumuz bir rahatsızlıktır. Ancak, egzama bulaşıcı bir hastalık değildir ve vücutta yayılma eğilimi göstermez. Egzama genellikle dış ortamla temas halinde bulunan el ve saç gibi bölgelerde görülür, bu nedenle insanlar egzamalı bölgelere temas ettiklerinde hastalığın yayılacağından endişe edebilirler. Peki egzama nedir? Egzama belirtileri neler, neden olur? Egzama türleri nelerdir? Egzama bulaşıcı mı? Egzama tedavisi nedir? Tüm merak edilenler haberimizdedir.
EGZAMA NEDİR, BELİRTİLERİ NELERDİR?
Egzemanın belirtileri genellikle kaşıntı, kızarıklık, ciltte kuruluk, kabarcık oluşumu ve iltihaplanma şeklinde ortaya çıkar. Bu belirtiler kişiden kişiye değişebilir ve şiddeti farklılık gösterebilir. Egzema genellikle bebeklik veya çocukluk döneminde başlar, ancak herhangi bir yaşta ortaya çıkabilir. Egzemanın teşhisi genellikle bir dermatolog tarafından konulur. Doktor, hastanın belirtilerini değerlendirmek için fiziksel muayene yapar ve hastanın tıbbi geçmişini inceler. Egzemanın tanısı genellikle semptomlara ve fiziksel muayene bulgularına dayanır. Ancak bazen doktor, başka bir cilt rahatsızlığını dışlamak veya egzemanın nedenini belirlemek için deri biyopsisine ihtiyaç duyabilir.
EGZAMA NEDEN OLUR?
Egzemanın tam nedenleri hala tam olarak anlaşılamamış olsa da, birçok faktörün egzema gelişiminde rol oynadığı bilinmektedir. Genetik yatkınlık, bağışıklık sistemi bozuklukları, çevresel tetikleyiciler ve cilt bariyerindeki zayıflıklar, egzema oluşumunda etkili faktörler arasındadır. Egzema, ailedeki diğer atopik hastalıkların (alerjik rinit, astım vb.) varlığıyla ilişkilidir ve genetik bir bileşen taşır. Bununla birlikte, çevresel faktörlerin de egzema gelişiminde önemli bir rol oynadığı düşünülmektedir. Bunlar arasında alerjenlere maruziyet (örneğin ev tozu akarı, hayvan tüyleri, polenler), kuru hava, sıcaklık değişiklikleri, kimyasallar ve bazı gıdalar yer alabilir. Cilt bariyerinin zayıflaması da egzema oluşumunda kritik bir faktördür. Cilt bariyeri hasar gördüğünde, nem kaybı artar ve ciltteki koruyucu işlevler azalır, bu da egzemanın gelişimine katkıda bulunabilir.
EGZAMA HASTALIĞI TÜRLERİ NELER VE BULAŞICI MIDIR?
Egzama, ciltte kızarıklık, kaşıntı, kabarcıklar, pullanma ve kuruluk gibi belirtilerle kendini gösteren bir cilt hastalığıdır. Oluşum nedenine bağlı olarak farklı çeşitlere ayrılır. İşte egzama hastalığının bazı çeşitleri:
- Atopik Egzama: Genellikle çocukluk döneminde başlayan ve ailede atopik hastalıklara yatkınlık gösteren kişilerde daha sık görülen bir türdür. Astım, saman nezlesi gibi alerjik reaksiyonlarla ilişkilendirilebilir.
- Seboreik Egzama: Saçlı deri, yüz ve vücudun yağlı bölgelerinde ortaya çıkan bir egzama türüdür. Yağlı ve pullu bir ciltle karakterizedir ve genellikle saçlı deride kaşıntı, kızarıklık ve kepeklenmeyle kendini gösterir.
- Kontakt Egzama: Cilde temas eden bir maddeye karşı alerjik reaksiyon sonucu ortaya çıkan bir egzama türüdür. Örneğin, deterjanlar, parfümler, nikelden yapılmış takılar gibi maddelerle temas sonucu ortaya çıkabilir.
- Numuler Egzama: Yuvarlak veya oval şekilli lezyonlarla karakterizedir. Çoğunlukla kuru ve pullu bir ciltle kendini gösterir. Genellikle kollar, bacaklar ve gövde gibi bölgelerde görülür.
- Asteatotik Egzama: Cildin aşırı kuru olduğu durumlarda ortaya çıkan egzama türüdür. Genellikle yaşlı insanlarda ve kış aylarında daha sık görülür. Ciltte çatlaklar, kızarıklık ve pullanma gibi belirtiler görülebilir.
Egzama, bulaşıcı bir hastalık değildir. Genetik faktörlerin yanı sıra çevresel faktörler, alerjiler, stres ve bağışıklık sistemi problemleri gibi birçok faktör egzama oluşumuna katkıda bulunabilir. Egzama, kişiden kişiye bulaşmaz ve temas yoluyla yayılmaz. Ancak bazı egzama türleri, alerjik reaksiyonlara yol açan maddelerle temas sonucu ortaya çıkabilir. Bu nedenle, kişisel hijyen kurallarına ve tetikleyici faktörlerden kaçınmaya dikkat etmek önemlidir.
EGZAMANIN TEDAVİSİ
Egzemanın kesin bir tedavisi olmasa da, birçok tedavi seçeneği egzemanın kontrol altına alınmasına yardımcı olabilir ve belirtileri hafifletebilir. Tedavi genellikle semptomlara, belirtilerin şiddetine ve hastanın yaşına göre uyarlanır. İşte egzema tedavisi için kullanılan bazı yöntemler:
Nemlendiriciler
Egzema tedavisinde nemlendiriciler önemli bir rol oynar. Nemlendiriciler, cildin nemini koruyarak kuruluğu ve kaşıntıyı azaltır. Nemlendirici kremlerin düzenli kullanımı, egzema nedeniyle hasar görmüş cildin iyileşmesine yardımcı olabilir.
Kortikosteroid Kremler
Kortikosteroid kremler, egzemanın iltihaplanma ve kaşıntı gibi semptomlarını hafifletmeye yardımcı olur. Bu kremler, ciltteki inflamasyonu azaltarak egzema belirtilerini kontrol altına alır. Kortikosteroid kremler, doktor tarafından önerilen doz ve sürelerde kullanılmalıdır.
Antihistaminikler
Antihistaminikler, egzema nedeniyle oluşan kaşıntıyı azaltabilir. Antihistaminikler, kaşıntıya bağlı uykusuzluğu önlemek ve hastanın rahatlamasına yardımcı olmak için kullanılabilir. Ancak antihistaminiklerin bazı durumlarda uyku yapıcı etkileri olabileceği unutulmamalıdır.
Topikal Kalsineurin İnhibitörleri
Topikal kalsineurin inhibitörleri, egzemanın iltihaplanma belirtilerini hafifletmek için kullanılan bir başka tedavi seçeneğidir. Bu ilaçlar, cildin bağışıklık tepkilerini düzenleyerek egzema semptomlarını azaltır. Topikal kalsineurin inhibitörleri genellikle kortikosteroid kremlerinin yan etkileri riski yüksek olan bölgelerde kullanılır.
Fototerapi
Fototerapi, egzemanın kontrol altına alınmasına yardımcı olabilecek bir tedavi seçeneğidir. Bu tedavi yöntemi, cilde ultraviyole (UV) ışığı uygulayarak inflamasyonu azaltır ve kaşıntıyı hafifletir. Ancak fototerapinin yan etkileri ve riskleri olduğu için doktor kontrolünde uygulanmalıdır.
Antibiyotikler
Bakteriyel enfeksiyonun egzema semptomlarına katkıda bulunması durumunda, doktor antibiyotik tedavisi önerebilir. Antibiyotikler, enfeksiyonu kontrol altına almak ve ciltteki bakteri miktarını azaltmak için kullanılır.
Egzema, kaşıntı, kızarıklık, kabarcıklar ve iltihaplanma gibi belirtilerle kendini gösteren kronik bir cilt rahatsızlığıdır. Tam nedenleri bilinmemekle birlikte, genetik yatkınlık, bağışıklık sistemi bozuklukları, çevresel faktörler ve cilt bariyerindeki zayıflıklar egzemanın gelişiminde rol oynayan etmenlerdir. Egzema tedavisinde nemlendiriciler, kortikosteroid kremler, antihistaminikler, topikal kalsineurin inhibitörleri, fototerapi ve antibiyotikler gibi çeşitli seçenekler kullanılır. Egzema tedavisi, semptomların hafifletilmesine ve alevlenmelerin önlenmesine yardımcı olabilir. Egzemanın belirtileri ve tedavisi hakkında doktorunuza danışmanız önemlidir.