Bebeklerde ve çocuklarda beslenmenin temel amacı, uygun büyüme ve gelişmenin sağlanması ve besin eksikliği durumunun engellenmesidir. Büyümenin ve beyin gelişiminin en hızlı olduğu 0-2 yaş arası dönem, beslenmenin en önemli olduğu zamanlardır. 0-2 yaş arasında dengeli bir beslenme ile birçok akut ve kronik hastalıklar önlenebilir ya da hafif geçirilir.
Dünya Sağlık Örgütü'nün Verilerine Göre, Bebeklerin 1 Yaşına Kadar Yememesi Gereken Bazı Gıdalar Şöyle Sıralanmaktadır:
Bal
Birçok çiçek tozundan oluştuğu için yüksek dozlu bir alerjendir. İçindeki alerjik maddeler yetişkinler için önemli değilken, bebeklerde tehlikeli sonuçlar doğurabilir.
Yumurtanın Beyaz Kısmı
Protein yapısı nedeniyle yüksek alerjik özelliğe sahiptir. Alerjisi olmayan bebeklere 9 aylıktan sonra çok az miktarlarda başlanarak denenebilir.
İnek Sütü
İnek sütü de alerji riski taşır. 1 yaşına kadar direkt içirilmemelidir ama evde yoğurt mayalarken rahatlıkla kullanılabilir. Yoğurt haline geldikten sonra inek sütünün protein yapısı değiştiği için zararlı etkileri ortadan kalkar. Yoğurt çok faydalı bir protein kaynağıdır, 6. aydan sonra bebeklere her gün yedirilmelidir.
İnek sütü ayrıca bebeklerde demir eksikliğine ve kabızlığa neden olabilir. 1 yaşından sonra inek sütü verilebilir, bu dönemde günlük en fazla 500ml (2 su bardağı) tüketilebilir.
Karaciğer Haricinde Tüm Sakatatlar
Özellikle beyin virüs taşıma ihtimali nedeniyle bebeklere hiçbir zaman verilmemelidir.
Kafein İçeren; Kahve, Kakao, Çikolata
Kafein bebeği sinirli yapabildiği gibi kalsiyum ve diğer besleyici maddelerin emilimini de engeller.
Çay
Hiç besleyici değeri olmadığı gibi çocuklarda kansızlık yapabilir. Çocuk beslenmesinde hiç yeri yoktur, 1 yaşından sonrada verilmemelidir.
Tütsülenmiş Balıklar (Somon Veya Alabalık)
Tazeliklerini korumak için genellikle nitratlarla işlem görmeleri nedeniyle zararlıdır.
Tatlandırıcı İçeren (Sakarin, Aspartam Vs.) Her Türlü Hazır Gıda
Doğal olmayan meyve suları, hazır puding 1 yaşına kadar kullanılmamalıdır.
Salam, Sosis ve Sucuk
Bunlar gibi işlemden geçirilmiş etler, konserveler de 1 yaşından önce verilmemelidir. Bu tip gıdaların içeriğinde kimyasal maddeler bulunmasının yanı sıra yağ ve kolesterol yönünden zengin olmaları zararlı olabilir, bazen de granül hale getirilmiş kemik içerirler.
Uz. Dr. Özlen Kaya Çardak
Ataşehir Memorial Tıp Merkezi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Bölümü