Çocuğum Ateşli Havale Geçirdi, Verilen İlaçları Kullanmalı mıyız?

2 yaşındaki oğlum yaklaşık altı ay önce ateşli havale geçirdi. Bazı çocuk doktorları limuneletten kullanmamızı önerirken bazı doktorlar bu ilacın yan etkisi olduğu gerekçesiyle bu ilacı kullanmamamızı önerdi ve bizde bu öneriye uyarak bu ilacı kullanmadık. Fakat aradan 3 ay geçti yine ateşli havale geçirdi yine bazı doktorlar önerdi bazı doktorlar ise önermedi ve vermeyin dediler. Bizde bu ilacı vermedik. Hala kaygılarımız var acaba bu ilacı gerçekten kullanmalımıyız? Yoksa kullanmamalı mıyız? Ya da kullanırsak bir zararı olur mu? Bu ilaçtan başka bir tedbir ile tekrar havale geçirmesini engelleyebilir miyiz? Çok teşekkürler.

Uzm.Dr. Faruk Akçay

Geçmiş olsun. Bazı sorulara cevap vermelisiniz. Çocuğunuzun nöbet süresi( kasılma) ne kadar( kaç dakika)?nöbet tipi nasıl ( tüm vücudu mu kasıldı yoksa vücudunun belli bir bölgesinde mi; yüz, kol veya bacak kasılma oldu), çocuğunuzun yaşı kaç? ,ailede 1. derece akrabalarda epilepsi öyküsü var mı? Nöbet sonrasında çocuğunuzda güç kaybı, yürüme konuşma ile ilgili nörolojik bir anormallik tespit edildi mi? Bu soruların cevaplarına ( ek olarak EEG) göre çocuğunuzun havalesi basit febril konvulziyon mu, komplike febril konvulziyon mu ayrımı yapılır.

EEG basit febril konvulziyonda önerilmez(çünkü basit febril konvulziyonda EEG normal). Komplike febril konvulziyonda havaleden en az 1 hafta sonra yapılması önerilir.

Çocuğunuzda bu soruların cevabına göre basit febril konvulziyon ya da komplike febril konvuzliyon tanısı konulur. Basit febril konvulziyon için tüm şartlar gerekli. Komplike febril konvulziyon için bir şartın olması yeterli. Çocuğunuzda muhtemelen basit febril konvuzliyon öyküsü var. Anemnez bilgileri ile de basit febril konvulziyon tanısı konulursa ateş çıktığında iki müdahale çeşidi vardır. Ateş 38,5 'ı geçerse 12 saatte bir rektal (makattan) diazem vermek veya havale geçirmeye başlarsa rektal diazem vermek(bu arada ateş düşürücüsünü vermek gerekir). Çocuğunuzun nöbeti(basit febril konvulziyon) 3 nöbeti geçirse komplike febril konvulziyon olmasa da koruyucu havale önleyici sürekli ilaç bazı nörologlar tarafından önerilir. Havale geçirmeyi engelleyici ilaçlar epilepsi gelişmesini engellemez. Nöbetlerin süresi ve sıklığını azaltır.

Çocuğunuzda verilen bilgiler ışığında(eğer komplike febril konvulziyon sınıfına girmezse) evde kullanılmak üzere(ya ateş 38,5 ı geçtiğinde günde 2 kez veya havale esnasında) rektal diazem verilebilir.

A. Basit Febril Konvülziyon Kriterleri

Nöbet 15 dakikadan kısadır.
Konvülziyon tipi jeneralizedir( tüm vücut, extremite).
Nöbet görülme yaşı 6 ay – 5 yaş arasıdır.
Nörolojik defisit yoktur.
EEG normaldir.

B. Kompleks Febril Konvülziyon Kriterleri

Nöbet 15 dakikadan uzundur.
24 saat içinde nöbet tekrarı.
Nöbet tipi fokaldir.
Nöbet görülme yaşı 6 aydan küçük, 5 yaşından büyüktür.
Nörolojik defisit vardır.
Birinci derecede akrabalarda epilepsi bulunması.
Anormal EEG bulgusunun saptanması.

Bir hastada basit febril konvülziyon tanısı koymak için kriterlerin hepsi bir hastada bulunmalı, kompleks febril konvülziyon tanısı için ise bir kriter yeterli olur.

Febril Konvülziyonun Uzun Süreli Yönetimi

a. Hastada komplike febril konvülziyon tanısı konmuş ise tedavi yöntemi epileptik hastalara uygulanan tedavi yönteminin aynısıdır.

b. Hastaya basit febril konvülziyon tanısı konmuş ise aileye ateş düşürülmesi ve antipiretik ilaçlar hakkında bilgi verilmelidir.

1. Antipiretik ilaçlar ateşi düşürmesine rağmen febril konvülziyonu önlemede bir etki göstermezler, ekseriye febril konvülziyon ateşli hastalığın ilk bulgusu olabilir. Buna rağmen antipiretik ilaç ile çocuğun ateşinin düşürülmesi çocukta rahatlama sağlayacağı gibi dehidratasyonu da önler.
2. Yüksek ateş sırasında çocuğun giyeceklerinin çıkarılması ve ılık duş uygulanması hakkında aile bilgilendirilmelidir.
3. Ateşli infeksiyonda ailenin evde uygulayacağı ilk müdahaleyi takiben en yakın hekime başvurması önerilmelidir.
4. Aileye evde kullanmak üzere rektal diazepam verilmelidir. İki türlü uygulanabilir.

a. Ateş 38,5 C‘ yi geçerse günde 2 defa 12 saat arayla uygulanabilir.

b. Nöbet görüldüğü anda rektal diazepam uygulanabilir.

Aşağıdaki şartların oluşması durumunda fenobarbital veya valproik asit devamlı proflaksi için tercih edilir. 2 yaş altındaki çocuklarda fenobarbital tercih edilmelidir.

a. Nöbet sırasında ailede panik yaşanması ve çocuğa gerekli müdahalenin yapılamaması.

b. Nöbet sırasında ailenin sağlık kuruluşuna ulaşamayacak kadar uzakta bulunması.

c. İnfant döneminde 3 nöbetten fazla febril konvülziyon oluşması.

Epilepsi Gelişiminde Risk Faktörleri Şunlardır;