Uzm.Dr. Faruk Akçay
Bu yaşlarda bunun en sık sebebi kas iskelet sistemine bağlı ağrılardır(akciğeri saran zarın geçici iltihabı, kostakondrit). Genellikle ergenlik döneminde görülür. Ancak ayrıntılı anemnez, fizik muayene ve sonrasında bazı basit tetkikler yapılması ile ayrıcı tanılar yapılmalıdır.
Çocukluk Çağında Göğüs Ağrısı
Çocuklarda ve özellikle de ergenlik döneminde oldukça sık görülen bir problem olan göğüs ağrısı, aileleri genellikle endişeye sevk eden bir problemdir. Aileler çoğunlukla bu şikâyeti erişkinlerde görülen koroner damar hastalıkları ile ilişkilendirirler. Ailede erişkinlerde yaşanan kalp ile ilgili kötü olayların varlığı bu endişeyi artırır. Ancak durum gerçekte öyle değildir. Göğüs ağrısından şikâyet eden çocukların ancak çok küçük bir bölümünde olay kalp ile ilgilidir. Fakat yine de tüm göğüs ağrılarında ailenin ve doktorun ilk hedefi olayın kalp ile ilişkili olup olmadığını araştırmaktır.
Göğüs ağrısı 12-14 yaş arası çocuklarda sık olup erkeklerde kızlara göre daha fazla rastlanır. Nedenler arasında göğüs kafesini oluşturan kas ve iskelet sistemi ile ilgili problemler önde gelmektedir. En sık görülen şeklinde hasta ağrıyı,"bıçak saplanır" ya da "iğne batırıyorlar" gibi ifadelerle tanımlar. Sorulduğunda ağrının yerini parmağı ile dahi gösterebilir. Genellikle ağrı derin nefes almakla artar ve nefesini kesmesine neden olur. Muayene tamamen normaldir. Göğüs ağrısını ortaya çıkarabilecek hiçbir hastalık saptanamaz ve genellikle kendiliğinden geçer.
Bazen çocuk sol meme başının altında iğne batırma gibi keskin ve saniyeler süren kısa süreli bir ağrı hisseder. Nedeni genellikle akciğeri saran zarlarla ilgili olup iyi huyludur. Sık sık tekrar edip birkaç ay sürebilir.
Bir diğer neden ise "kostokondrit" adı verilen kaburgalarla göğüs kemiğinin önde birleştiği eklemlerin iltihabıdır. Ağrı genellikle keskin batıcı ve sınırları hasta tarafından iyi belirlenebilir özelliktedir. Eklem iltihabı irinsizdir. Eklemde şişme kızarıklık gibi tipik eklem iltihabı bulgularına rastlanmaz fakat ekleme bastırmakla hasta acı hisseder.
Göğüs kafesine olan travmalar da göğüs ağrısına neden olabilir. Bazen hastalarda göğüs kemiğinin alt ucunda bastırmakla ağrı gelişir.
Göğüs ağrısının daha ender nedenleri arasında astım ya da egzersizle başlayan astım, pnömoni, bronşit, bronşiolit gibi solunum yollarının enfeksiyonları, Herpes zoster enfeksiyonları sayılabilir. Ancak bu hastalıkların seyri sırasında başka bulgular da olduğu için tanı konulmasında ciddi zorluklar yaşanmaz.
Kalbi saran zarların inflamasyonu anlamına gelen perikardit göğüs ağrısının bir diğer nedenidir. Bu durum enfeksiyoz bir ajan ya da başka nedenlerle gelişebilir. Genellikle bu hastalarda göğüs ağrısı az önce saydığımız durumlardan daha şiddetlidir. Göğüs ağrısı hasta yattığı zaman artar. Oturduğunda ise azalma eğilimindedir.
Gastroözefageal reflu durumunda da hastalar göğüs ağrısından yakınarak doktora başvurabilirler. Bu durumda mide içeriği, gevşek olan mide-yemek borusu bileşkesinden kolaylıkla yukarı doğru geçerek midenin asit içeriği yemek borusuna zarar verir. Sonuçta yemek borusunda iltihaplanma gelişir. Hasta bunu ön göğüs duvarı boyunca genellikle yanma olarak tarif edebileceği bir göğüs ağrısı şeklinde hisseder.
Kalp Kökenli Göğüs Ağrıları
Aileleri asıl endişeye sevk eden göğüs ağrıları kalp kökenli olanlardır. Çocuğunda göğüs ağrısı yakınması olan tüm aileler nedenin bir kalp hastalığından kaynaklanıp kaynaklanmadığını merak ederler. Ancak erişkinlerle karşılaştırıldığında çocuklarda göğüs ağrılarının çok az bir kısmı kalp ile ilişkilidir.
Hipertrofik kardiyomiyopati, Aort stenozu, Pulmoner stenoz, Kawasaki hastalığı, Koroner arter anomalileri, Koroner arteriovenöz fistüller, aritmiler, mitral kapak prolapsusu gibi kalp hastalıkları göğüs ağrılarına neden olabilirler.
Aileler Hangi Durumlarda Kalp Kökenli Göğüs Ağrısından Şüphelenmelidir?
Aslında baştan beri belirtildiği üzere çocukluk döneminde birçok göğüs ağrısı iyi huylu ve nedeni tam anlaşılamadan genellikle kendiliğinden geçer. Ancak bunu ailelerin ayırt etmesi oldukça zor olup genellikle her göğüs ağrısı ayrıntılı bir öykü ve fizik muayenenin yapıldığı bir çocuk doktoru muayenesini gerektirmektedir. Ancak bazı yakınmalar olayın ciddiyeti hakkında ailelere ipucu verebilir.
- Ağrının efor ya da egzersizle ortaya çıkması.
- Ailede kalp, akciğer ya da başka bir kronik hastalık öyküsünün olması.
- Ailede erken ölüm ve ani ölüm olaylarının olması.
- Sık gelen ve uzun süren ağrıların varlığı.
- Ani başlayan ve şiddetli olan ağrılar.
- Göğsün diğer bölgelerine ve kollara, sırta yayılım gösteren ağırlık hissi şeklinde olan ağrılar.
- Pozisyonla değişen ve nefes alıp vermeyi etkileyen keskin ağrılar.
- Yukarıda sayılanların varlığı hastanın doktor tarafından erken görülmesini gerektirir. Ancak yine de her göğüs ağrısı olan çocuk, bir çocuk doktoru tarafından görülmeli ve genellikle iyi huylu nedenlere bağlı olan bu şikâyetin gerçek nedeni açığa çıkarılmalıdır.
Çocuk bölümüne başvurabilirsiniz.
Geçmiş olsun...