Uzm.Dr. Faruk Akçay
Çocuğunuzun şu an total bilüribin değeri nedir? Doğum ağırlığı, anne kan grubu, bebek kan grubu nedir?
Eğer sarılığı uzamış ise (zamanında doğanlarda 2 haftadan fazla süren, erken doğanlarda 3 haftadan fazla süren ve total bilüribin 5 mg/ dl üzerinde ise) öncelikli olarak sarılık değerleri indirekt veya direkt bilüribin hâkimiyeti önemli bir ayrıcı tanı aracıdır.
Eğer uzamış sarılık mevcutsa (özellikle indirekt bilüribin hakimiyetinde); tiroid fonksiyon testleri (TSH, Serbest T4), Glikoz, Alt, Ast, Alp, Kan Sayımı, Crp, retikülosit, Glikoz 6 fosfat dehidrogenaz,pürivat kinaz,idrarda reduktan madde,tam idrar tetkiki,idrar kültürü,abdomen usg yapılmalı.
Eğer uzamış sarılıkta direkt bilüribin hakimiyeti varsa (total bilüribinin % 10 dan daha fazla direkt bilüribin) daha detaylı testler yapılmalı (ter testi, alfa 1 antitripsin, idrar kan aminoasitleri vb testler).
Yaşamın ilk haftasında normal term yenidoğan bebeklerin %60-%70’inde ve prematüre bebeklerin %80’inde sarılık mevcuttur. Term bir yenidoğanda 14 günden uzun süren sarılık tablosu uzamış sarılık olarak tanımlanır ve altta yatan önemli bir hastalığın belirtisi olabilir. Anne sütü ile beslenen bebeklerin %15 ile %40’ında sarılığın 14 günden uzun sürebileceği unutulmamalıdır. Bu nedenle uzamış sarılık vakalarının en önemli nedeni anne sütü sarılığı olsa da, diğer nedenler de akılda tutulmalıdır. Uzamış sarılığı bulunan bir yenidoğanın tanı ve tedavisinin planlanması için etyolojik açıdan değerlendirilmesi gerekmektedir. Altta yatan nedenin belirlenmesi prognoz tahmini için hekime yardımcı olacaktır. Ancak, uzamış sarılık ile başvuran bir bebekte istenecek tetkikler yönünde fikir birliği sağlanamamıştır . Bu arada uzamış sarılıklı vakalarda direkt bilirubin düzeyinin yüksek olup olmadığının belirlenmesi de istenecek tetkikler, tanı ve tedavi açısından önem taşımaktadır.
Uzamış sarılığı olanlarda indirekt bilüribin hakimiyeti varsa sebep genellikle bulunamaz( % 53 te) ve sebep anne sütü sarılığına bağlanır. Diğer indirekt bilüribin uzamış sarılık nedenleri; idrar yolu enfeksiyonu ve veya sepsis,hemolitik kan hastalıkları ve konjenital hipotiroididir.
Eğer en son yapılan (kaç günlükken yapıldı) total bilüribin ve indirekt,direkt bilüribin sonucunu belirtirseniz ileri tetkik gerekip gerekmeyeceği belirlenebilir.Geçmiş olsun...