Uzm.Dr. Faruk Akçay
Çocuğunuzun yaşı gece idrar kaçırma kontrolü için erken olabilir. (eğer daha önceden de gece idrar kontrolü yoksa) Ancak karın ağrısı ağlama nöbetleri, ateş vb bulgu varsa veya daha önce geceleri idrar kaçırmazken yeni başladı ise tam idrar tetkiki, idrar kültürü yapılabilinir. İdrarda enfeksiyon bulunursa üriner sistem usg (böbrek usg) istenebilir.
Enüresis nokturna gece uykuda iken istemsiz olarak idrar kaçırmaktır. Hem anne baba hem de etkilenen çocukta sosyal ve psikolojik problemlere yol açan sıkıcı bir durumdur. İdrar kontrolü sağlamanın yaşı anne babanın beklentilerine, sosyal ve kültürel faktörlere bağlı olmakla birlikte genel kabul gören 5 yaş civarıdır. Ancak ailelerin sıkıntısı esas olarak sosyalleşmenin başladığı 7 yaş civarında belirgin hale gelir ve çare arayışı başlar. 5 yaşındaki çocukların yaklaşık %15'i gece idrar kontrolünü sağlayamamıştır. Neyse ki bu oran hiçbir tedavi uygulanmasa bile 10 yaşında %5'e ve 15 Yaşında %1'e kadar geriler. Gece idrar kaçırma erkek çocuklarda kızlardan %50 daha fazla görülür. Anne babadan birinde varsa çocukta gece idrar kaçırma oranı %43, her ikisinde de varsa %77 olarak bulunmuştur. Etkilenen çocukların %15'inde gündüzleri de idrar kaçırma, sık idrara gitme, ani sıkışma hissi gibi idrar sistemine ait diğer belirtiler de varken çok büyük kısmında başka hiçbir şikâyet veya bulgu olmaz.
Enüresis nokturna bir hastalıktan ziyade bir bulgudur. Bu bulguyu açıklamak için henüz hiçbiri kesinleşmemiş genetik, davranışsal, psikolojik, nörolojik ve uyku bozukluğu ile ilgili birçok teori mevcuttur. Gerçekten de uyandırma güçlüğü birçok ebeveynin ortak şikâyetidir. Ancak yapılan gözlemler idrar kaçırması olmayan çocukların uykusunun da benzer derinlikte olduğu yönündedir. Bu çocuklarda psikolojik bir bozukluk saptandığında idrar kaçırmanın sebebi değil sonucu olma ihtimali daha yüksektir. Gece idrar kaçırması olan çocuklarda idrar sistemine ait bir hastalık bulunma ihtimali %1'in altındadır. Özellikle kuru bir dönem geçirdikten sonra idrar kaçırmaya başlayan çocuklarda organik bir sebep bulunma ihtimali fazladır. Bu nedenle bu çocuklarda dikkatli ve ayrıntılı incelemeler yapmak gerekir. Özellikle kız çocuklarında ani başlayan idrar kaçırma kıl kurdu gibi paraziter bir hastalığın belirtisi olabilir.
Gece idrar kaçırma probleminin değerlendirilmesinde dikkatli bir hastalık öyküsü ve fizik muayene ile idrar tetkiki genellikle yeterli olur. Ancak idrar sistemi ile ilgili herhangi bir problemden şüphelenildiğinde röntgen, ilaçlı böbrek filmleri, ultrason ya da mesane basıncı ve kapasitesini ölçen daha ileri tetkikler yapılabilinir.