Hera Kadın Sağlığı Merkezi
Jinekolog Operatör Dr. Süleyman Eserdağ
Vajina nedir?
Vajina 8-10 cm uzunluğunda, içinde kıvrıntılı (tırtıklı) bir yapıya sahip bir kanaldan oluşan kadın genital organıdır.
Normalde üreme çağındaki her kadında bir miktar şeffaf, kaygan ve kokusuz nitelikte bir vaginal akıntı vardır. Normal olan bu vaginal sıvıya "fizyolojik vaginal akıntı" denmektedir.
Kadınlık hormonlarının etkisi ile rahim ağzındaki servikal bezlerden ve vajen bölgesindeki bezlerden salgılanan bu sıvının faydalarından birisi de vagen kayganlığını sağlayarak cinsel ilişkinin konforlu olmasını sağlamaktır.
Aynı zamanda fizyolojik vaginal akıntılar yürüme esnasında dudak kısımların birbirine sürtünmesiyle birlikte tahrişi önlemektedir.
Menopoza giren kadınlarda estrojen hormonunun azlığına bağlı olarak vajinal sıvının salgılanması azalması "vaginal kuruluk" şikayetini meydana getirmektedir.
Fizyolojik (normal) vajinal akıntı, adet periyodu içinde yumurtlama gününe yaklaştıkça artma eğilimindedir; hatta bazı durumlarda çamaşırı kirletecek derecede vagen dışına taşabilir.
Ovulasyon döneminde görülen bu akıntı, yumurtlama gününde yumurta akı kıvamında, çekince uzayan, sümüksü ve şeffaf bir görünüm alır. Bu şekildeki vajinal bir akıntı "ovulasyon" un habercisidir.
Her ne kadar aşırı miktarda olabilse de, fizyolojik akıntı renksiz, kokusuzdur; kaşıntı ve irritasyon da yapmaz.
Vajenin en önemli özelliklerinden birisi de zararlı bakterilere karşı savunmada yer alan ve "laktobasil" adı verilen yararlı bakterileri kendi florasında içermesidir. Laktobasillere "süt basilleri" adı da verilmektedir.
Laktobasiller vajenin asit PH'sinde üreme özelliği göstererek vajeni zararlı mikroplardan adeta korurlar.
Laktobasillerin sayıca azaldığı pek çok durumda vajen enfeksiyonları (vaginitler) görülebilecektir. Örneğin antibiotik kullanımı sonucunda vajinal mantar oluşmasının nedeni de budur.
Vajinitteki akıntı fizyolojik akıntılardan farklı bazı özellikleri vardır; daha bol miktardadır, kötü, rahatsız edici kokusu olabilir ve koyu kıvamlıdır. Bazen süt kesiği kıvamında olabildiği gibi bazen de köpüklü ve bol sarı-yeşil renktedir.
Serviksin iltihapları (servisitler) ise anormal vajinal akıntılar yanında, kendilerini kasık ve bel ağrıları ile belli ederler.
Vaginal enfeksiyon (vaginit) ve servikal enfeksiyon (servisit) dışında da bir çok kadın hastalığı vaginal akıntı yapabilir. Genital bölgede kullanılan parfümler, pedler,vajinal tamponlar veya prezervatif gibi yabancı maddeler vaginada irritasyon (tahriş) yaparak akıntıya neden olabilir.
Tüm bu nedenler dışında nadiren de olsa üreme organları ile ilgili kanseröz tümörler de akıntı şikayeti yapabilir.
Daha önce de belirtildiği üzere vajina enfeksiyonuna "vajinit (vaginit)" denirken, cerviks (rahim ağzı) enfeksiyonuna "cervicit (servisit)" adı verilir.
Kadınlarda hem vajinit hem de cervicit etkenleri vajinal akıntılara neden olabilmektedirler.