İyot eksikliği ile görülme sıklığı doğru orantılı olan tiroid nodülleri; guatrojen besinler, doğum sayısı, sigara kullanımı, stres, radyasyona maruz kalmak gibi risk faktörlerine bağlı olarak da ortaya çıkmaktadır. Düzenli doktor takibi gerektiren tiroid nodülleri, yaygın görüşün aksine her zaman ameliyata alınmamalıdır. Memorial Antalya Hastanesi Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Bölümü'nden Uz. Dr. Gökhan Yazıcıoğlu, tiroid biyopsisi sayesinde gereksiz ameliyatlardan kurtulmanın mümkün olduğunu söyledi ve tiroid nodülleri hakkında bilgi verdi.
Endokrinoloji uzmanı takibi gerekli
Tiroid nodülleri, tiroid bezi içinde kıvam olarak farklı, yuvarlak ya da oval oluşumlardır. Nodüllerin görülme sıklığı 18-65 yaş arasında %20-25, 65 yaş üstünde ise %35-40 civarındadır. Hastalık, yaşla birlikte artış göstermektedir. Nodüller çoğunlukla birden fazla olarak görülse de tek olarak da ortaya çıkabilir. Genellikle başka nedenlerle yapılan radyolojik incelemeler ya da "check-up" sırasında saptanan nodüller; öncellikle mutlaka bir endokrinoloji ve metabolizma hastalıkları uzmanı tarafından değerlendirilmelidir.
Bazı şikayetler psikolojik nedenlere bağlı
Nodüler guatrlı hastalarda tiroid hormon seviyeleri nadiren düşük ya da yüksektir; hormon seviyeleri genellikle normal düzeyde seyreder ve sıklıkla hiç belirti vermez. Hastalar bazen tiroid bölgesinde hissettiği bazı stres kaynaklı belirtileri nodüllerine bağladığından bu belirtilerin geçmesi için ameliyat olmayı tercih eder. Ancak bu şikayetler nodüller yüzünden değil, çoğunlukla psikolojik nedenlere bağlıdır. Dolayısıyla ameliyat ile nodüllerin alınması şikayetleri geçirmeyecektir. Hastalar gereksiz yere ameliyat olmaktan kaçınmalıdır.
Soğuk nodüllerde kanser riskine dikkat
Tek ya da çok nodül içeren guatrda kanser olasılığı benzerdir. Nodüller soğuk ya da sıcak nodüller olarak da sınıflandırılır. Soğuk nodüllerin kanser riski %5-15'lere kadar çıksa da çoğu iyi huyludur. Bu nedenle bu nodüllerin ameliyat ile alınmasına gerek yoktur. Sıcak nodüllerin kanser olasılığı ise hemen hemen hiç yoktur.
Biyopsi ile gereksiz ameliyat riski ortadan kalkar
Soğuk nodüller tespit edildiğinde, nodül çapı belli bir boyuta çıkmışsa tiroid ince iğne aspirasyon biyopsisi yapılır. Tiroid biyopsisinin, nodüllerin kanser mi yoksa iyi huylu mu olduğunu değerlendirmede tüm dünyada en geçerli ve değerli yöntemdir. İşlem ince bir iğne ultrasonografi eşliğinde ya da ultrasona ihtiyaç duymadan yapılır ve 3-5 dakika sürer. Çoğu zaman lokal anesteziye bile gerek yoktur. Biyopsiden sonra hasta günlük işine devam edebilir. Tiroid biyopsisi sayesinde birçok hasta gereksiz ameliyattan kurtulmaktadır.
Memorial Antalya Hastanesi
Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Bölümü
Uz. Dr. Gökhan Yazıcıoğlu