Uludağ Üniversitesi Veteriner Fakültesi İç Hastalıkları Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Zafer Mecitoğlu, kurbanlık seçerken hayvanda gözlemlenebilecek yüksek beden ısısı, göz yaşı, burun akıntısı, öksürük, tüylerin mat ve birbirine karışmış olması, özellikle sürüdeki diğer hayvanlardan belirgin şekilde zayıf olması, hayvanın başını sürekli aşağıda tutmasının hastalık belirtisi olabileceği konusunda uyardı.
Mecitoğlu, AA muhabirine yaptığı açıklamada, kurbanlık seçiminde öncelikle hayvanın yaş ve sağlık yönünden dini kriterleri karşılayıp karşılamadığının göz önünde bulundurulması gerektiğini söyledi.
Genç hayvanların kurbanlık olarak seçilmesinden kaçınılması gerektiğine dikkati çeken Mecitoğlu, şöyle konuştu:
"Sığırlarda 2 yaşın, koyun-keçilerde ise 6 ayın üzerindeki hayvanlar kurbanlık olarak seçilmelidir. Yaş tayini için sığırlarda alt ön dişlerin çıkmış veya çıkmaya başlamış olması. Koyun ve keçilerde ise hayvanın annesinin boyuna yaklaşmış olması yaş tayini için kullanılabilecek kriterlerdir. Dikkat edilmesi gereken bir diğer nokta, kurbanlık olarak alınacak hayvanların kulak küpeleri, veteriner sağlık raporlarının bulunmasıdır. Dişi hayvanların kurbanlık olarak seçiminde dikkat edilecek husus hayvanın gebe olmamasıdır. Özellikle erken gebeliklerin dış bakı ile belirlenmesi mümkün değildir. Bu nedenle dişi hayvanların satın alınmadan önce ceteriner hekimler tarafından gebelik yönünden muayene edilmesi çok önemlidir."
Kulak diplerine dokunun yüksek ısı varsa...
Mecitoğlu, hayvan pazarlarının, pek çok farklı bölge ve işletmeden gelen hayvanın bir araya getirilmesi nedeniyle hastalıkların hızlı şekilde yayılabileceği noktalar olduğunu söyledi.
Pazarda hastalığa yakalanan hayvanlar, erken evrelerinde olduklarından genellikle beden ısılarının yüksek olacağını belirten Mecitoğlu, şunları kaydetti:
"Özellikle kulak diplerine dokunularak hayvanın beden ısısı hakkında fikir sahibi olunabilir. Yüksek beden ısısı ile birlikte, göz yaşı ve burun akıntısı, öksürük, tüylerin mat ve birbirine karışmış olması, aşırı zayıflık (özellikle sürüdeki diğer hayvanlardan belirgin şekilde zayıf olması), hayvanın başını sürekli aşağıda tutması ve sürüdeki diğer hayvanlardan ayrı kalması hastalık belirtisi olarak kabul edilebilecek bulgulardır. Mümkünse satın alınacak hayvanın sürü ile birlikte bir süre koşturulması ve hayvanın sürüden ayrı kalıp kalmadığı ve koşturma esnasında öksürüp öksürmediği takip edilmelidir. Hayvanın dışkı kıvamında dikkat edilmelidir. Pazarlarda nakil stresi ve besleme değişikliklerine bağlı olarak hayvanlarda ishal şekillenebilmektedir. Fakat bir hayvanın dışkısının dahi, kanlı olduğu veya çok kötü koktuğu işletmelerden hayvan alınmaması uygun olur."
Vücudunda şişlik görülen hayvanların kurbanlık olarak seçilmemesi gerektiğini dile getiren Mecitoğlu, sığırlarda, kürek kemiğinin (kolun) ve arka bacağın ön kısmı ile çene altı bölgesi üzerinde el gezdirilerek bir yumru olup olmadığının araştırılmasını istedi.
Belirgin bir şişlik tespit edilen sığırların, kurbanlık olarak seçilmemesi uyarısında bulunan Mecitoğlu, "Dikkat edilmesi gerekli bir diğer nokta hayvanın gözünün beyaz kısmının rengidir. Gözün bu bölümünde sarı renk belirlenen hayvanlar, tercih edilmemelidir zira hayvandan insana bulaşan bir hastalık nedeniyle şekillenmiş olabilir." dedi.