Koroner arterlerdeki daralmalar belli bir seviyeye ulaştığında kanın akışında engel olmaya başlar. Bu da kalbin yeterince kanla beslenememesine ve dolayısıyla görevini tam anlamıyla yapamamasına neden olur. Bu sorunu gidermek için yapılacak cerrahi işleme koroner bypass ameliyatı denilir.
Kalbin yeterince beslenememesi sonucu oluşan tabloya iskemik kalp hastalığı denir. Bu tablo sonucu hastalarda genellikle “anjina” adı verilen bir ağrı görülür. Anjina, her hastada olmamakla birlikte, genellikle bir kalp krizinin en önemli habercileri arasında yer alır. Bazen de hiç ağrı olmadan hastalarda kalp krizi görülebilir. Bu durumlarda yapılacak koroner bypass ameliyatı ile hastanın yaşam kalitesinin iyileştirilmesi ve ömrünün uzatılması amaçlanır.
Koroner arter daralmalarında 3 tedavi seçeneği bulunmaktadır.
İlaç tedavisi
Koroner balon anjioplasti (stent uygulamaları)
Koroner bypass ameliyatları
Seçilecek tedavi, hastalığın durumu göre kalp cerrahı ve kardiyolog birlikte belirlenir.
Bu seçimde, hastanın genel durumu, koroner arterlerin yapısı ve kalbin kasılma gücü gibi birçok faktör etkili olur.
Ameliyat yöntemleri
Koroner bypass ameliyatlarında en sık kullanılan yöntemdir klasik yöntemdir. Açık kalp ameliyatı da denilen bu yöntemde hasta genel anestezi ile tamamen uyutulur. Göğüs kemiği özel bir cihazla kesilir, daha sonra kalp ve akciğer kan dolaşımı kalp-akciğer makinesine bağlanır.
Bu yöntemde kalp bir süre durdurulabilir. Bu tür durumlarda kalp ve akciğerlerin görevini cihaz devralır. Cerrah, kalple ilgili işlemleri bitirdikten sonra kalbi tekrar çalıştırır. Daha sonra kalp-akciğer makinesiyle kurulmuş olan bağlantılar ortadan kaldırılır, kesilmiş olan göğüs kafesi özel çelik tellerle dikilerek eski durumuna getirilir.
Diğer bir yöntem de minimal invesif yöntemdir. Hastalara daha kısa sürede iyileşme olanağı sağlayan bu yöntem ancak belli şartlarda uygulanabilir. Cerrah, hastanın yapısı, ek hastalıkların bulunup bulunmaması, tıkalı damarın yeri ve sayısına göre bu yöntemi uygulamaya karar verebilir. Bu yöntem, genellikle kalbin ön inen dalındaki (LAD) darlıklarda uygulanır.
Üçüncü yöntem ise pompasız yöntem olarak bilinen kalp-akciğer makinesinin kullanılmadığı yöntemdir. Cerrah işlemlerini çalışan kalp üzerinde yapar. Bu ameliyatlarda kalbe erişim klasik yöntemde olabileceği gibi göğüs kemiğinin kesilmesi ya da sol meme altından küçük kesi ile girilmesi şeklinde de olabilir. Kalp çalıştığı için bypass yapılacak koroner arter bölgesi hareketsiz duruma getirilir, cerraha çalışabileceği hareketsiz bir alan sağlanır.
Ameliyat sonrası
Koroner arter bypass ameliyatları yaklaşık 3-4 saat sürer. Hasta daha sonra koroner yoğun bakım ünitesine alınır. Hastaya solunum desteği sağlanır ve gerekli tedavi ve takip yapılır. Yoğun bakımda kalış süresi ortalama 2 gün civarında olur. Bu süre ameliyatın türüne ve uygulanan tedaviye göre uzayabilir.
Ameliyat sonrası tam iyileşme 2-3 ay sürer.
Koroner arter bypass sonrası yeniden hasta olma riskini en alt seviyeye indirmek için hastanın dikkat etmesi gereken bazı hususlar vardır. Hasta sigara içiyorsa mutlaka bırakmalı, doktor kontrolünde düzenli egzersiz yapmalı ve fazla kilolardan kurtulmalı. Ayrıca, kan kolesterol seviyesinin düşürülmesi, şeker hastalığının ve yüksek tansiyonun kontrol altına alınması, uygun diyet, gerekli ilaçların kullanımı ve düzenli aralıklarla doktor kontrolü de gereklidir.
Özel Lokman Hekim Sincan Hastanesi
Kalp ve Damar Cerrahisi Kliniği