Dünya ölüm nedenleri sıralamasında 3. sırada yer alan KOAH, ülkemizde de ölüm nedenleri sıralamasında 3. sırada yer almakta. Türkiye'de 3 milyon kişiyi pençesine alan, vaka sayılarının yükselmesiyle birlikte risk grubunda sayılan ve sigara tüketenlerin yakalanma şansının 20 kat fazla olduğu KOAH hastalığı nedir? KOAH hastalığının belirtileri nelerdir?
KOAH, Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı rahatsızlığının baş haflerinden oluşturulmuştur. Akciğerlerde yer alan bronş adlı keseciklerin görevlerini yerine getirememesinden dolayı nefes almayı zorlaştıran bir rahatsızlıktır. Kronik bonşit ve amfizemin dahil olduğu hastalık grubu yüzünden dünyada yılda 2.9 milyon kişi hayatını kaybetmektedir. KOAH rahatsızlığı aniden ortaya çıkmaz, rahatsızlık kendini daha önceden belli etmeye başlar. Tütün tüketimi fazla olan kişilerde daha sık görülmektedir. Sigara içenlerin, içmeyenlere oranla yakalanma riski 20 kat fazladır.
KOAH BELİRTİLERİ NELERDİR?
Hırıltı
Nefes alırken, konuşurken seste çatallanma ve ak ciğerlerden gelen ses KOAH belirtilerindendir.
Nefes Darlığı ve Efor Sonrası Nefes Darlığı
Merdiven çıkarken ya da hareket ederken ortaya çıkar yavaş yavaş kendini belli eder. İlerleyen safhalarda günlük basit aktivitelerde bile nefes darlığı yaşanması mümkün hale gelir.
Göğüste Sıkışma Hissi Göğüste baskı hissi başlarda kalp ve göğüs kafesinde basit kasılmalar ve sıkışıklıklarla başlar. İlerlemesinin ardında uykudan kaldıracak kadar ağırlık varmış hissi yaratır.
Balgam Öksürük ve konuşma sırasında ağızda oluşan beyaz sümüksü yapı genellikle sabah görülür. Sarı ve yeşil renkteyse solunum yollarında iltihabın da olduğunun belirtisidir.
Öksürük KOAH'ın ilk belirtilerinden biri olan öksürük, hafif başlayıp ileride sık sık gözlemlenmeye başlar. Fazla sigara tüketimi yapan kişiler öksürük nedenini sigara olduğunu düşünür ve önemsemez bu durum hastalığın geç tanı konmasına neden olur.
Halsizlik Ak ciğerlerde yaşanan tahribat sonrası alınan oksijen vücudun ihtiyacını karşılamamaktadır bunun sonucunda halsizlik hissi görülür.
KOAH HASTALIĞININ EVRELERİ NELERDİR?
Hafif KOAH: Yokuş veya merdiven çıkma gibi efor gerektiren durumlarda nefes darlığı olarak gözlemlenen hafif koah evresi hastalığın başlangıç evresi olarak kabul edilir.
Orta KOAH: Günlük aktiviteler sırasında gözlemlenen nefes darlığı orta KOAH belirtisi olarak kabul edilir. Bu evrede hastalar gece uykusunda nefes darlığı çekmez.
Ağır KOAH: Halsizliğin yanı sıra nefes darlığı gece uykusunu bölecek kadar şiddetli olduğu, solunum yolu problemlerinin ve hırıltının yavaş yavaş gelişmesiyle birlikte hastaların bazı günlük aktivitelerini yapmakta zorlandığı evredir.
Çok Ağır KOAH: Hastalığın bu evresinde nefes almak oldukça güçtür. Kişi oksijen yetersizliği nedeniyle yürümekte dahi zorlanır. Oksijen yetersizliğine bağlı diğer organlarda problem görülebilir. Bu evrede hastaya oksijen desteği verilmeden hayatına devam edebilmesi fazla mümkün değildir.
KİMLER KOAH RİSKİ TAŞIR?
KOAH HASTALIĞINA NEDEN OLAN FAKTÖRLER
Sigara ve Tütün ürünü tüketimi
Yaş
Hava Kirliliği
Duman ve Kimyasal Gaz soluma
Genetik
KOAH HASTALIĞI TEDAVİSİ NEDİR?
KOAH ilerleyen bir hastalık olup tamamen tedavisi şuan için mümkün değildir ancak şiddeti azaltılabilir. Dikkatli davranılmaması ya da tedavi uygulanmaya başlanmaması durumunda çok hızlı ilerleme gösterebilir. Hasta tütün ya da sigara tüketimi yapıyorsa hastalığa karşı en önemki adım sigaranın bırakılmasıdır. Hasta hava kirliliğine maruz kalmayacak bir ortamda olmalıdır.