İstanbul Florence Nightingale Hastanesi, Sağlıklı Yaşam Merkezi Direktörü Dr. Özgür Şamilgil, kilonun beraberinde getirdiği sağlık sorunlarına dikkat çekiyor:
Kilo arttıkça, koroner kalp hastalığı riski artıyor, bu durumda koroner arter denilen kalbi besleyen atar damarlarda yağ birikimi nedeniyle daralma oluyor. Bu da kalp adelesine giden kan akışını azaltabiliyor. Yağ tabakasının damar içinde aniden çatlaması damarı tıkayabiliyor ve kalp krizine neden oluyor. Kalp kasında telafisi imkansız bir hasar oluşuyor.
Obezite yıllar içinde kalbin üzerindeki yük fazlalığı nedeniyle kalbin kan pompalama gücünü düşürerek kalp yetersizliği denilen ciddi bir duruma da neden oluyor.
Diyabet, ise vücudun, kan şekeri seviyesinin çok yüksek olduğu bir hastalıktır. Normalde, vücut önce gıdaları parçalar sonra ortaya çıkan şekeri hücrelere taşır. Hücreler enerji üretmek için şekeri, insülin denilen bir hormon kullanarak içine alır.
Tip 2 diyabette, hücreler ilk başlarda insülini düzgün kullanamazlar. Bu duruma vücut daha fazla insülin yaparak tepki verir. Ancak zaman içinde, vücudun kendi kan şekeri seviyesini kontrol etmek için yeterli insülin üretmez hale gelir.
Diyabet, erken ölüm, KKH, inme, böbrek hastalığı ve körlüğün önde gelen nedenlerindendir. Tip 2 diyabet hastalarının çoğu fazla kiloludur.
Fazla kilolu veya obez olmak da atar damarlarda yağ birikmesine yol açabilir. Sonunda, yağ tabakası aniden yırtıldığında üzerinde kan pıhtılaşabilir ve pıhtı beyin damarına gidip tıkanmaya neden olabilir. Oksijensiz kalan beyin bölgesinde inme denilen ağır ve kalıcı bir hasar oluşabilir.
Kan basıncı, kalp kan pompaladığında, damar duvarlarına karşı yaptığı itme gücüyle oluşan basınçtır. Bu basınç yükselir ve zamanla yüksek kalırsa, birçok şekilde vücut zarar verebilir. Damarlara yağ yapışmasını kolaylaştırabilir. Aşırı kilolu veya obez iseniz yüksek tansiyon hastası olma olasılığınız büyüktür.
Aşırı kilolu veya obez iseniz, kan yağlarınızın da yüksek olma olasılığı fazladır. Kolesterol ve Trigliserid denilen kan yağlarındaki yükseklik KKH için bir risk faktörüdür.
Eğer elma şekline sahip bir beliniz varsa, bel bölgesinde fazladan yağ olması, kalçalar gibi vücudun diğer bölgelerinde, ekstra yağ olmasına nazaran KKH için daha büyük bir risk faktörüdür, kalp krizi riskini 2 kat arttırır.
Unutmayalim ki, fazla kilolu veya obez olmak kolon, göğüs, rahim ve safra kesesi kanserleri için riskinizi yükseltir.
Son yıllarda kilonun boyun karesine bölünmesiyle elde edilen Beden Kitle Indeksi (BKİ) değerinin kullanımın sakıncalı olabileceğini düşündüren araştırma sonuçları yayınlandı. Yoğun spor yapan ve bu nedenle kas kitlesinin fazla olduğu kişilerde BKİ'nin yüksekliğinin vücuttaki yağ kitlesini doğru yansıtmadığı muhakkak. Benzer bir şekilde yaşlılık nedeniyle kas kitlesi çok azalmış birinde BKİ normal bulunsa da yağ kitlesinin fazla olması mümkün.
Fazla kilonun kalp hastalığı riskiyle ilişkisi çok net değil. Normal kilolu her 4 kişiden birinde kan yağları ve şeker metabolizmasında fazla kilolulardaki gibi bozukluk bulunuyor.
Buna karşın fazla kilolu 3 kişiden birinde yağ ve şeker metabolizması normal bulunuyor.
ESAS PÜF NOKTASI YAĞIN NEREDE DAHA FAZLA BİRİKTİĞİNDE!
Bel çevresinde biriken yağın fazlalığı genellikle, kalp, karaciğer ve diğer karın iç organlarımızda biriken yağ miktarıyla doğru orantılı ve damar sertliğinin gelişimini kolaylaştırdığı düşünülüyor. Karın bölgesinde biriken yağ hücrelerinin vücudun diğer bölgelerindeki yağ hücrelerinden farklı olarak, damar iç yüzeyinde tahribat yapıcı ve yağ birikimine neden olan zehirli maddeler salgıladığı saptanmış durumda.
ABD'de üst sınır 102 cm kadınlarda ise 88 cm kabul ediliyor. Ülkemizde yapılan araştırmalarda ise üst sınır erkelerde 94 cm kadınlarda 80 cm.
Son yıllarda bel-kalça oranı da bu amaçla kullanılmaya başlandı. Bel çevresini kalça çevresine bölerseniz erkekte 0,95'den fazla, kadında 0.80'den yüksekse risk de yüksek olarak yorumlanıyor. Bu nedenle sadece bel çevresini ölçmek yetmiyor, kalça çevresini de ölçmek gerekiyor.