Polikistik over sendromunda ise bütün yumurtalar bir anda gelişmeye başlıyor ve hiçbiri tam olarak olgunlaşamıyor. Polikistik over sendromu kendini adet düzensizlikleri ve erkeklik hormonunun artmasına bağlı tüylenme ile gösteriyor.
Kadınlarda en sık rastlanan endokrin bozukluk olan “polikistik over sendromu” (PCOS) kadınların yaklaşık yüzde 4-6’sını etkisi altına alıyor. Sorun kendini, düzenli yumurtlama olmaması ve buna bağlı olarak adet düzensizliği ve vücutta erkeklik hormonunun artmasının getirdiği bazı sonuçlarla gösteriyor.
Erkeklik hormonunun fazlalığına bağlı olarak da deri yağlanıyor ve akneler oluşuyor, vücutta erkeksi tüylenme denilen dudakların üst kısmında ve yanaklarda tüylenme gözleniyor. İleri aşamalarda ise göğsün ortasında, çevresinde ve karnın alt kısmı ile bacakların diz üstü kısımlarında tüylenme ortaya çıkıyor. Polikistik over, Latince çok kistli yumurtalık anlamına geliyor.
Yumurtalıkların polikistik görünüm denen bir görünüme sahip olmasının ne anlama geldiğini Anadolu Sağlık Merkezi Kadın Sağlığı Koordinatörü Prof. Dr. Aydın Arıcı, şöyle açıklıyor;
Normal olarak her ay yumurtalıklarda birkaç yüz yumurta bir yarışa girer ve gelişen yumurta olmak amacıyla büyümeye başlarlar. Bunlardan en güçlüsü büyür ve diğer yumurtaların büyümesini engeller, dolayısıyla her ay bir yumurta gelişir ve diğerlerini imha eder.
Polikistik overde ise bu düzende bir aksaklık yaşanır. Bütün yumurtalar bir anda gelişmeye başlar ve hiçbiri tam gelişme düzeyine gelişemez ve orta boyda takılı kalırlar. Yumurtalığın içinde kalan bu yumurta kesecikleri aynı zamanda erkeklik hormonu da salgılandığı için polikistik over belirtileri gözlenir. Yumurtalıklara ultrasonla bakıldığında da orta boy tespih tanesi gibi kesecikler görülür.
Prof. Arıcı, birçok kişide bu tanı konduğunda isimden dolayı kist olduğunu zannederek korku oluşsa da sorunun kanserle bağlantısı olmadığının altını çiziyor.
Polikistik over sendromu son yüz yıldır tıbbın önemli bir araştırma konusu olsa da hâlâ pek çok bilinmezi barındırıyor. Hatta polikistik over sendromu adı eskiden konulmuş bir ad olduğundan günümüzdeki durumu tam olarak yansıtmadığı ifade ediliyor.
Çünkü şu anda polikistik over sendromu olan kadınların birçoğunda ultrasonografik olarak bu görüntüye rastlanamıyor. Ya da tam tersi olarak, ultrasonografik olarak bu görüntüsü olan kadınların da bir çoğunda sendrom gözlenmiyor.
Anadolu Sağlık Merkezi Kadın Hastalıkları ve Doğum İnfertilite ve Tüp Bebek Merkezi’nden Opr. Dr. Aytuğ Kolankaya, ultrasonik görüntü ile hastalık arasında birebir ilişki olmadığını bu nedenle de isim olarak “kronik hiperandrojenik anovulasyon” yani uzun süreli erkeklik hormonlarının yüksekliğiyle giden yumurtlayamama adının önerildiğini belirtiyor.
Polikistik over sendromunun nedenlerine bakıldığında genetiğin ön plana çıktığı görülüyor. Anneden geçebildiği gibi babadan da geçme ihtimali var. Genetik nedenli bir hastalık olmasından dolayı tedavi etmek hemen hemen imkansız olsa da, var olan sorunlara çözüm bulmanın elbette imkanı bulunuyor.
Anadolu Sağlık Merkezi Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanlarından Opr. Dr. Nuri Ceydeli, sorunun çok heterojen olduğunu ve belirtilerin de kişiden kişiye farklıklık gösterebiliceğine işaret ediyor. Yani her polikistik over hastasında adet düzensizliği ya da kıllanma görünmeyebiliyor.
Ya da yılda iki üç kez adet gören polikistik over sendromlu hasta olabildiği gibi yılda on defa adet gören hastalar da olabiliyor. Dr. Ceydeli, burada asıl anlaşılması gereken noktanın hastalığın tam bir spektrum olduğu ve her polikistik over tanısı almış hastanın aynı özellikler taşımadığının bilinmesi olduğunu söylüyor.