Op.Dr. Gökçen Erdoğan
Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı
HPV cinsel yolla bulaşan hastalıklar arasında sık karşılaşılanlardan biridir. Yani cinsel aktif olan herkeste rastlanabilir. WHO ( Dünya Sağlık Örgütü) verilerine göre yaklaşık her 10 kişiden 1’inde HPV vardır.
İşte genital siğil, kadında da erkekte de olabilen cins ayrımı yapmayan genital bölgede HPV ‘ün sebep olduğu pembe-kırmızı-kahverengi deri renginde olabilen yumuşak kabarık kondülom denilen yapılardır.
Sadece bir bölgede olabileceği gibi birkaç bölgede de görülebilen bu yapılar çok küçükten büyüğe doğru geniş yelpazelidir. Hatta karnıbahar gibi çoğalıp genital bölgenin pürüzsüz ve düz yapısını değiştirip şekil itibariyle inanılmaz bir dev kitle görünümüne sebebiyet verebilirler.
Kadınlarda dış genital sistem dediğimiz vulva, vajina veya makat bölgesinin etrafında karşımıza çıkarken erkeklerde peniste, makat bölgesinde ve keselerin üzerinde de rastlanabilir.
Bu virüs öyle bir virüstür ki! Tek isteği nasıl olursa olsun vücuda girmektir. Bir kez vücuda girdiğinde hücrelerin içine yerleşir hücrelerin genetik yapısını etkiler ve uzun yıllar boyunca sessiz kalabilir ya da zaman zaman ortaya çıkar.
Genellikle HPV taşıyan kişiyle cinsel ilişkiye girildiğinde bulaşır. Enfekte bölgenin (penis gibi) mukozalara ya da nemli bölgelere (ağız, anal bölge, vulvavajinal bölge gibi), temasıyla olur, ama virüs, ilişki sırasında ciltteki yarık, yırtık ve sıyrıklarla temas yolu ile de bulaşabilir.
Kadınlarda vajinanın dışarıya açık olması nedeniyle virus erkekten kadına daha kolay bulaşır.
Kimlerde sık karşılaşılır;
- Cinsel partneri çok olanlar
- Hayat kadınları
- Önceden çok kişi ile ilişkiye girmiş olanlar
- Partneri birden fazla kişi ile birlikte olmuş olanlar
- 20-35 yaş
- Erken yaşta cinsel ilişki yaşamaya başlayanlar
Virüs insan vücudunda aylarca bekleme dönemi yaşayabilir. İmmün direnci yüksek olanların bağışıklık sistemi bazen bu virüsü etkisizleştirebilir. Hatta erkeklerde ve kadınlarda hiç belirti vermeden geçirilebilirken belirtisiz dönem erkeklerde daha sıktır.
Eğer lezyon oluşursa vücudun direncine bağlı olarak genital bölgede (vulva, vajen, rahimağzı, anal bölge) ya da oral seks yapan kişilerde ağız mukozasında değişik sayıda, büyüklükte ve değişik görünümde olabilir.
Sonuçta virüs vücüda alınır vücutta belirti verir ya da vermez ama virus bulaşabilir ya da bulaştırılabilir. Bu yüzden dikkat edilmelidir.
Gebelikte de immun dirençle ve hormonal değişimlerle bağlantılı olarak bu virus hızlı ilerler. Hatta genital bölgede o kadar büyük lezyonlar olabilir ki kanamaya veya doğum kanalının kapanmasına neden olabilir. Bu yüzden hastaya normal doğum yapamadığı için sezaryen planlanır. Az bir ihtimalle de olsa virus bebeğe geçebilir. Doğum esnasında kanaldan geçen bebeğe virus bulaşırsa ses tellerinde küçük küçük papillom denilen kitleler oluşabilir.
Hastalar genital bölgemde elime birşeyler geliyor diyerek doktora gelebilir diğer grup hasta bunu farketmemiştir ama jinekolojik muayene esnasında doktor lezyonları farkeder ya da alınan papsmear sonucu HPV enfeksiyonuna özgü hücresel değişiklikler görülür ve sonuç HPV enfeksiyonu ya da koilositoz olarak gelir.
HPV virüsünün 70’e yakın tipi saptanmıştır. Bazı tipleri, herkesin bildiği el ve ayaklarda görülen siğiller, diğer tipler ise genital sistemde rastlananlardır.(cinsel organlarda vajinada rahim ağzında, anal bölgede ve idrar yolu etrafında ). Bu virus hücreye girdiğinde normal hücrelerin kontrolsüzce çoğalmalarına neden olabilir. Bu özelliğin taşınması da kanser oluşumunu tetikler Ancak bu virüs içinde bazı HPV türleri kansere yol açabilir.
Her genital siğil kansere dönüşecek değildir fakat bu konuda dikkatli davranılmalı ve doktora başvurarak erkenden önlem alınmalıdır. HPV’nin bazı tipleri, rahim ağzı kanseri, vagina ve vulva kanserlerinin riskini artırmaktadır. Virüsün bazı tipleri ise anal kansere yol açabilir.
Türk Jinekoloji ve Obstetrik Derneğinin verilerine göre HPV, Servikal Kanserler'in yaklaşık %100'ünden, anal kanserlerin %83-%95’inden, vajinal kanserlerin %60-%65’inden ve penis kanseri olgularının %30-%42’sinden sorumludur. HPV tip 16 ve 18 servikal kanserlerin yaklaşık %70’inden (ABD ve AB'de %84'ünden) sorumludur. HPV tip 6 ve 11 genital siğillerin %90'ından, CIN1'lerin (evre 1 prekanseröz lezyon) yaklaşık %20'sinden ve RRP (Rekürren Respiratuar Papillamatozis) olgularının %100'ünden sorumludur.