Aileler bebeklerinde ve çocuklarında herhangi bir gelişim problemi görmeseler de, bebek ve çocuklarını hekimlere kontrol ettirmesi görünmeyen gelişim bozukluklarına erken müdahale imkânı tanıyor.
Çocukların, bebeklerin gelişim basamaklarında ki herhangi bir duraksama ya da gecikmenin bazen ciddi bir rahatsızlığın belirtisi olabileceğini belirten Rahmi Örs, "Çocuğun hiçbir şikâyeti olmaza bile gelişim basamaklarını gözlemek için hekime göstermede fayda var. Bu aile hekimliği olabilir, sağlam çocuk polikliniği olabilir veya çocuk hekimliği olabilir. Birinci basamak dediğimiz, çocuğun gelişimi açısından yeterince kilo alıp almadığı, boyun ve baş çevresinin büyümesi normal olup olmadığı, yani çocukta geri kalma ya da ileri gitme olup olmadığı hekimlere kontrol ettirilmelidir. Kontroller sırasında hekimler tarafından çocuğun gelişimine uygun beslenme özellikleri, bir takım davranış özellikleri sorgulanarak gözlemlenebilir ve rahatsızlık varsa anlaşılır. Bunların dışında bir bebeğin normalde başını dik tutması 3 ay civarında, destekli oturması 6 ya da 7. ayda, desteksiz oturması 8. ayda, yürümesi ise 10 – 12 ayda oluşması gerekir. Bu süreçlerde ifade ettiğimiz davranışları kazanamaması durumunda, bebekte bir rahatsızlık olabilir" diye konuştu.
Akranlar Aynı Dönemde Farklı Davranışlar Gösterebilir
Akran olan bebek ve çocukların bile birbirinden farklı zamanlarda farklı davranışlar gösterebileceğini dile getiren Örs sözlerini şöyle sürdürdü: "Burada şu var, Bir çocuk şu ayda yürür, Bir çocuk şu ayda konuşur, gibi tek rakamları söylemek, her çocuktan aynı değeri vermek uygun değildir. Yani bir çocuk tamamen sağlıklı olduğu halde biraz daha geç yürüyebilir veya konuşabilir. Nasıl biz erişkinler hepimiz aynı boyda aynı kiloda aynı özelliklere sahip değilsek bir bebek, bir çocukta büyümesi sırasında tamamen sağlıklı olmasına rağmen diğer çocuktan farklı özellikler gösterebilecektir. Bunların normal aralıkları var. Önemli olan bu aralıklar içerisinde olmasıdır. Örneğin; bir bebek başını doğumda da dik tutabilir ama eğer 4. ayda da başını dik tutamıyorsa o zaman problem var demektir. Bir bebek başını doğumda dik tutmuş başka bir bebek başını dik tutamamış ise, bu başını dik tutamayan bebekte sorun olduğunu göstermez. Aynı şey kilo içinde geçerlidir. İki çocuktan biri diğerinden birkaç kilo fazla olup olmaması, onun gelişme seviyesinde bozulma olduğunu göstermez. Gelişim aşamalarında problem olduğunu düşünebilmek için hekimlere bu takiplerin yaptırılması faydalı olacaktır. Gelişim deyince de yürüme, konuşma gibi özelliklerini akranları içerisinde kabul edilebilir gecikmeler veya daha önce olma, şeklinde akla gelmelidir. Yani çocukları, bebekleri bulundukları yaş içerisinde yapabilecekleri davranışlara göre değerlendirmek lazım. Bunu da tabi kulaktan duyma yanlış bilgilerle yapmak doğru değildir".
Son olarak Prof. Dr. Rahmi Örs, aileleri çocuğun gelişim takibinde çok baskıcı, çocuğu rahatsız edici bir takibe girmemeleri yönünde uyararak sözlerini sonlandırdı.
Zeki Dursun-Konya