Alerjik Rinit ve Astım Mevsimine Dikkat!
![]()
Koru Ankara Hastanesi'nden Göğüs Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Sadık Ardıç, alerjik rinit hastalığıyla ilgili konuştu.
Bugünlerde hapşırma, burunda kaşıntı, gözlerde kızarıklık, tıkalı veya akan bir burnunuz varsa sebebi alerjik rinit olabilir.Bu semptomlar genellikle bir alerjene maruz kaldıktan hemen sonra başlıyor. Alerji vakalarının yaklaşık %75 ini oluşturan bu durum sıklıkla bahar ayları ve yaz aylarının başlarında sık görülüyor. Bunun en önemli sebebi ise bahar aylarında çevreye yayılan bitki polenleri olarak gösteriliyor. Polenler sadece alerjik rinite değil aynı zamanda alerjik astıma da sebep olabiliyor. Konuyla ilgili Koru Ankara Hastanesi'nden Göğüs Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Sadık Ardıç "Bahar aylarında bitkilerin çiçek açıp tozuduğu dönemde polenlerin uzun süre havada asılı kalması, özellikle sabah saatlerinden başlayıp öğleden sonraya kadar olan zaman diliminde alerjik rinit yakınmalarını artırmaktadır." diyor ve konuyla ilgili önemli bilgiler veriyor.
SABAH SAATLERİNE DİKKAT
Çiçek tozları olarak da bilinen polenlerin kaynağını ağaç, çayır ve otsu bitkilerin çiçekleri oluşturuyor. Solunum yolu ile vücuda giren bu polenler bağışıklık sisteminin uyarılmasına dolayısıyla bireyde astım ve alerjik rinit tablosunun gelişmesine sebep oluyor. Polenlerin vücudumuza solunan hava yoluyla alınması ile gelişen polen alerjileri, alerjik rinokonjunktivit ve astım bulguları ile karşımıza çıkabiliyor. Bu bitkilerin farklı zamanlarda tozlaşması (polen saçması) sebebiyle alerji yapan polen türüne göre zamanlama değişebiliyor. Ağaçlar genellikle erken ilkbahar aylarında, çayır polenleri için nisan, haziran aylarında, ot polenleri ise ağustos ve eylül aylarında yayılıyor. Tabii bunda hava şartlarının da etkisi oluyor yağmurlu serin günlerde polen miktarı azken kuru ve sıcak havalarda sabah erken saatlerde polen miktarı artabiliyor.
SADECE POLENLERDEN ETKİLENMİYOR
Vücudumuz küf, hayvan tüyü, ev tozu ve akarları gibi alerjenlere karşı da duyarlılık geliştirebiliyor. Mevsimsel alerjik rinite özellikle ağaç polenleri sebep olurken yıl boyu devam eden alerjik rinitinin en önemli sebebi hamam böcekleri ve ev tozu akarları olarak gösteriliyor. Alerjik rinitte hapşırık nöbetleri, burun akıntısı-tıkanıklığı, göz, burun, kulak ve boğazda kaşıntı, gözlerde sulanma, batma, yanma, şişme kızarıklık gibi belirtiler ortaya çıkar. Sinüzit, nazal polip, otit ve astım gelişme riski artar. Bu alerjenler küçük toz partikülleri hâlinde bronşlara ulaştığında ise astıma neden olur. Hastalar bu dönemde öksürük, hırıltı, hışıltı nefes darlığı ve göğüste tıkanıklık yakınmaları ile hekime başvururlar. Bunların yanı sıra polen alerjili kişilerin %40'nda bazı taze sebze ve meyvelerde bulunan alerjenlere karşı da duyarlılık gelişebilmekte. Bu kişiler kaşıntı dil ve dudakta şişme boğazda sıkışma hissi yaşarlar. Ayrıca ürtiker egzama gibi alerjik deri hastalıkları da astım ve rinite eşlik edebilir.
ALERJİK RİNİT BELİRTİLERİ NELERDİR?
Alerjik rinit belirtilerini şöyle sıralayabiliriz.
Gündüz yorgunluğu,
Burun tıkanıklığı,
Baş ağrısı,
Burun akması,
Uyku düzeninin bozulması,
Buruna ilişkin sorunlar,
Süreklilik gösteren hapşırma nöbetleri,
Su gibi burun akıntısı,
Kulaklarda kaşıntı,
Gözlerde kızarıklık, sulanma
ASTIM TEDAVİSİ İKİYE AYRILIR
Alerjik astım, bitkilerin çiçek açması ve polenlerin atmosferde artması ile başlayan astım ataklarına neden olabilmektedir. Bu astım türünde atak bahar ve yaz başında sıklaşır. Polenler rüzgâr sebebiyle geniş alanları kapsayabilir. Bunlar atmosferde yer alan dış ortam alerjenleri olarak bilinir. Havada uzun süre kalabildikleri için yıl boyu ataklara neden olabilirler.
ALERJİK RİNİT TANISI VE TEDAVİSİ NASILDIR?
Alerjik rinit konusunda en önemli tanı kriteri hastanın hikayesidir. Hekimler alerji tanısı için öncelikle hastada görülen belirtileri inceler. Belirtilerin çıktığı mevsim ne ile karşılaşıldığı ve ne şekilde seyrettiği tanı için önemlidir. Olaya neden olan ajanı hasta kendi tespit edemiyorsa alerji testleri ile tespit edilebilir. Polen alerjilerinin tanısında hasta ya daailesinden alınan ayrıntılı öykü çok önemlidir. Tanıyı aşamasında radyolojik testler, total ve spesifik serum IgEdüzeyi tayinleri ve deri testleri yapılabiliyor.
İlgili Sağlık Konuları