Uzm.Dr. Orhan Coşkun
Karın şişkinliği genellikle barsakların çalışmalarında bozukluk (düzensizlik) olmasına bağlıdır ve bununda en sık nedeni irritabl barsak sendromu veya spastik kolon denilen durumdur. Bu kişilerde barsak hareketlerinde düzensizlik ve bunun sonucunda barsak çalışması bozulmuştur. Karnın sol üst kenarındaki bölgesinde gaz sıkışması oluşur ve böylece karın üst kısımlarında (özellikle sol üst kısımda) rahatsızlık, adale spazmı, şişkinlik, ağrı (bıçak saplanır tarzda) şikâyetleri meydana gelir. Ayrıca çok yağlı gıda yendiğinde de mide boşalması gecikir ve kişiler şişkinlik ve rahatsızlık hissi duyabilirler. Yiyeceklerin hızlı ve iyi çiğnenmeden yenmesi, asitli içecekler, hareketsizlik de karında şişkinlik şikâyetine neden olur. Divertikülit, inflamatuar barsak hastalığı denilen durumlar (Chron hastalığı gibi) barsak kanserlerinde de karında şişkinlik oluşur. Daha önce karın ameliyatı geçirmiş kişilerde oluşabilecek barsak yapışıklıkları da karında şişkinlik yapabilir. Yani gaz ve şişkinlik yakınmaları basit hazımsızlık nedeniyle olabileceği gibi, enzim eksiklikleri, iltihaplanmalar, yapışıklık, kanser gibi değişik birçok rahatsızlıktan da meydana gelebilir. Bu nedenle bu tip yakınması olanlar, eğer yakınmaları sürekliyse mutlaka bir doktora başvurmalı, tanı ve tedavilerinin doğru bir şekilde yapılması sağlanmalıdır. Yutulan havayı azaltmak için yemekleri küçük lokmalar halinde ve yavaş yavaş yemek gereklidir. Gaz yakınmaları diyet düzenlemesi ile geçmiyor ise antiasitler, sindirim enzimleri, karbon preperatları, barsak çalıştırıcı ilaçlar kullanılabilir.
Peptik ulcus (yani ülser) mide ve onikiparmak barsağının başlangıç kısmında oluşan mukozanın harab olması nedeniyle oluşan yardır. Onikiparmak bağırsağında oluşan ülserlerde açlık ağrıları olurken mide ülserlerindeyse tam tersine yemek yenildiği zaman ağrılar başlar yani tokluk ağrısı olur. Mide ülseri olanlar bir şey yemedikleri sürece çok daha rahattır. Yani mide ülseri açlığı; onikiparmak ülseri ise tokluğu sever. Sizin bir iç hastalıkları doktoruna başvurmanız, ayrıntılı bir hikâye alınması ve muayene yapılaması, gereklidir. Ağrı kesici ilaçları (özellikle aspirin) kontrolsüz kullanmamalısınız, asitli içecekler, kahve çay gibi mideden asit salınımını artıran yiyeceklerden uzak durmalısınız. Helikabakter pilori varsa tedavi edilebilir. Doktorunuz size şikâyetlerinizi hafifletecek bir tedavi düzenleyebilir (antiasitler ve proton pompa inhibitörleri gibi). Bununla birlikte gastritin kesin teşhisi için endoskopi (gastroskopi) yapılarak midenin ve duedonumun (ince barsakların ilk kısmı) incelenmesi ve patolojik inceleme için doku örneği alınması gerekir (biyopsi). Midenizde olan ülserde karında şişkinlik yapabilir. Geçmiş olsun.