Uzm.Dr. Orhan Coşkun
Kansızlık baş dönmesi, halsizlik, üşüme, uyku hali gibi şikayetlere neden olabilir. En sık kansızlık nedeni demir eksikliğidir. Ancak folik asit ve B12 vitamini eksikliği, kemik iliğinde yetersiz üretim, kanın damar içinde yıkılması, talasemi gibi genetik hastalıklar, ilaçlar, böbrek yetmezliği, dalak büyümesi ve kan kaybı gibi bir çok neden kansızlığa neden olabilir. Demir kan yapımında ve vücutta kullanılan bir çok enzimin yapısında kullanılan bir elementtir. Ferritin demir depolarını gösteren bir testtir ve demir eksikliğinde düzeyi düşer. Demir eksikliğinde önce ferritin düşer daha sonra kansızlık gelişir. Tedavideyse önce kansızlık düzelir sonra demir depoları dolar yani ferritin yükselir. Demir eksikliğine bağlı kansızlıkta halsizlik, çarpıntı, nefes darlığı, konsantrasyon bozukluğu, hiçbir şey yapmama isteği, üşüme gibi şikayetler görülebilir. Tedavide kansızlığın derecesine göre eğer çok düşükse parenteral (damardan tedavi) tedavi ile başlanıp daha sonra ağızdan hapa geçilerek en az 6 ay süreyle ilaç kullanmanız gereklidir.
Talasemi bir genetik hastalıktır. Hastalıkta 2 gen etkilidir. Bu genlerin birisinde bozukluk olursa talasemi taşıyıcılığı, 2'sinde de bozukluk olursa talasemi hastalığı olur. Talasemi hastalığı daha bebeklik döneminden başlayarak belirtileri görülür. Ciddi kansızlık, kalp yetmezliği, dalak büyümesi hastalarda yüz kemiklerinde değişiklikler, demir birikimine bağlı olarak da kalp, karaciğer, pankreas gibi organlarda bozukluklar ortaya çıkmaktadır. Talasemi minör talasemi taşıyıcılığıdır. Kansızlık görülebilir ve buna bağlı yorgunluk, baş dönmesi, göz kararması, halsizlik yakınmaları olabilir. Kan seviyenizin düzeyleri bakılmasında ve eşlik eden başka bir neden (demir eksikliği gibi) olup olmadığı araştırılmalıdır. Tedavide folik asit kullanmak talasemiye bağlı kansızlığı ve şikayetlerinizi azaltabilir. Talasemi taşıyıcılığı genellikle zararsızdır ve talasemi hastaları gibi ciddi problemlere neden olmaz. Kansızlık nedeninin araştırılması ve nedene göre tedavi edilmesi gerekir. Bir hematoloji polikliniğine başvurabilirsiniz. Geçmiş olsun.