Gebelik ve emzirme boyunca, ilaçların ve diğer maddelerin kullanılması sonucu gelişebilecek riskler hakkında detaylı bilginin alınmasını sağlayan "Türkiye Teratojenite Danışma Merkezi" kurulacak. Refik Saydam Hıfzıssıhha Merkezi (RSHM) Başkanı Mustafa Ertek, Teratojenite Bilimsel Danışma Kurulu'nun oluşturulmasıyla ilgili olarak, Başkanlık Toplantı Salonu'nda basın toplantısı düzenledi.
Teratojenite'nin bebeklerin doku ve organlarında kalıcı olarak yapı veya işlev bozukluğuna neden olan etken olarak tanımlandığını belirten Ertek, "Bu etkenler, ilaç veya çeşitli kimyasal maddeler olabildiği gibi çevre kaynaklı baz maddeler de olabilmektedir. Teratojenite ise teratojen etkinin oluşma potansiyelidir" dedi.
Ertek, kullanılan ilacın veya karşılaşılan etkenlerin teratojen özelliklerinin maruz kalma miktarı, süresi ve karşılaşılan döneme (gebelik öncesi veya gebelik dönemleri) göre değişiklik gösterebildiğini vurgulayarak, "Bilim kaynaklarında bilinen hiçbir sebep olmadan toplumda anomalili bebek doğurma sıklığının yüzde 3-10 arasında olduğu, bunların da yaklaşık yüzde 70'inin kesin sebebinin bilinmediği; ilaçlara ve kimyasal maddelere bağlı teratojenite oranının ise yüzde 1-3 civarında olduğu şeklinde malumata rastlanmaktadır" diye konuştu.
Teratojenite hakkındaki bilgilerin çok kısıtlı olduğunu, bu konuda klinik çalışma yapılmasının zorluğundan dolayı vaka bildirimleri ve konuyla ilgili çalışmaların yakından takip edilmesi gerektiğini vurgulayan Ertek, şunları kaydetti: "Bazı gelişmiş ülkelerde, Teratojenite Danışma Merkezi ve benzeri kurumlar mevcuttur. Ülkemizde de Ulusal Zehir Danışma Merkezi vardı. Buradan danışma hizmeti veriliyordu, ancak söz konusu alandaki bir eksikliği gidereceği düşüncesinden hareketle, konuyla ilgili olarak embriyoloji, toksikoloji, farmakoloji, enfeksiyon hastalıkları ve klinik mikrobiyoloji, kadın hastalıkları ve doğum, çocuk hastalıkları ve radyoloji uzmanlarından oluşan Teratojenite Bilimsel Danışma Kurulu oluşturulmuştur. Bilim Kurulu'nun da önerileri doğrultusunda Başkanlığımız bünyesinde Türkiye Teratojenite Danışma Merkezi (TÜRKTEDAM) ismiyle hizmet verecek bir ünite kurulması planlanmaktadır. Merkez, hazırlanan bir elektronik ağ ve elektronik posta vasıtasıyla hekimlere ve diğer sağlık çalışanlarına hizmet verir iken, gerektiğinde de hastalara doğrudan bilgi verecektir.
Ertek'in verdiği bilgiye göre, TÜRKTEDAM ile şu konularda bilgi verilecek: "Gebelik ve emzirme boyunca, ilaçların ve diğer maddelerin kullanılması sonucu gelişebilecek riskler belirtilecek. Çevredeki radyasyon ve çevre kirletici maddeler gibi ya da kimyasal maddelere maruz kalma sonucunda oluşabilecek risklere ilişkin olarak hekimler ve sağlık çalışanları tarafından farmakolojik veya toksikolojik ajanın adı, detaylı doz bilgisi, maruz kalma zamanı, annede görülen yan etkiler, önceki gebeliklere ait bilgiler ve aile hikayesi gibi vaka bilgileri verildiğinde, spesefik risk değerlendirmesi yapılmaya çalışılacak.
Hastanın kendisi de hazırlanmış olan formdaki bilgileri doldurup Merkeze ulaştırdığı zaman gerekli bilgiler kendisine verilecek. İlgili bilimsel yayınlardan, elektronik ağlardan ve bu konuda hizmet veren uluslararası kurum ve kuruluşların tecrübelerinden faydalanılarak elektronik postayla yollanan formlar, 2-3 gün içinde değerlendirilerek bilgi sunulacak. Planlanan çalışmayla, ayrıca Türkiye'de yeterli verinin bulunmadığı anlaşılan ilaçlara ve diğer kimyasal maddelere maruz kalmaya bağlı teratojeniteye ilişkin istatistik verilerin elde edilmesi, teratojenite konusunda sağlık çalışanlarının ve halkın bilgilendirilmesi; Türkiye'de bilim adamlarınca üretilen ilmi bilgilerin sağlığın geliştirilmesi amacıyla değerlendirilmesi temin edilecek. " Ertek, merkezin 1-1. 5 ay sonra hizmet vermeye başlayacağını belirtti.