Uzmanlara göre korunmasız cinsel ilişki sonrası kadınlarda genital siğil, rahim ağzı ve vajina kanserine erkeklerde ise penis, testis, makat ve bağırsak kanserine sıkça rastlanıyor. Sonu ölümcül hastalıklara kadar gidebilen bu durumun önemle üzerinde durulmasının altını çizen Elab Laboratuvarları Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Dr. Zerrin Beykal; "Kendimizi hem maddi hem de ruhsal sıkıntılara sürüklemeden gerekli önlemler doğru zamanda alınmalıdır." dedi.
''AIDS VE HIV ENFEKSİYONUN SON AŞAMASIDIR''
Günümüzde şüpheli cinsel temas sonrası neler yapılması gerektiği konusunda bilinçli davranmak oldukça önem taşıyor. Şüpheli bir temas sonrası en önemli ölümcül hastalık olan AIDS'in üzerinde durmamız gerektiğinin açıklamasını yapan Elab Laboratuvarları Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Dr. Zerrin Beykal; "AIDS, HIV enfeksiyonunun son aşamasıdır. HIV bağışıklık sistemine zarar verdiğinde AIDS tablosu ortaya çıkar.
HIV için şüpheli bir cinsel temas sonrası ilk birkaç gün içinde test yaptırmanın bir anlamı yoktur. HIV virüsünün tespitine yönelik HIV PCR laboratuar testi ancak 10. günden itibaren sonuç verir" d edi. HIV hayatı tehdit eden bir hastalığa neden olan bir virüs olduğu için erken zamanda saptanmasında en gelişmiş ve güvenilir olan PCR (Polimeraz Zincir Reaksiyonu)yöntemi kullanılıyor.
Diğer bir test olan HIV Combo testi hakkında bilgilendirme yapan Uzm.Dr. Baykal; "Şüpheli cinsel temasın 21. gününden itibaren HIV virüsüne özgü p24 antijen ve HIV 1-2 antikorlarının birlikte inceleniyor. Anti HIV testi ise genellikle tarama ve tanı amaçlı kullanılan, şüpheli ilişkiden 90 gün sonra ELİSA yöntemi ile çalışılan, HIV virüsüne ait antikorların tespitine yönelik bir testtir" dedi.
HASTALIK TİPLERİ VE TEŞHİS YÖNTEMLERİ
Cinsel yolla bulaşan hastalıkların arasında yer alan Klamidya enfeksiyonu genellikle belirti vermiyor. Tedavi edilmediği taktirde klamidya enfeksiyonunun en ciddi sonucu kısırlık oluyor. Pek çok kadında pelvik iltihabi hastalık yaparak karın boşluğu içerisinde yapışıklıklara neden oluyor ve uzun dönemde çocuk sahibi olmada güçlükler meydana gelebiliyor.
Ayrıca doğum sırasında bebeğe geçerek bebekte körlüğe ve zatürreye neden olabiliyor. Bu nedenle gebe olan her kadında klamidya taraması yapılması gerektiğini önemle vurgulayan Uzm. Dr. Beykal; "Tanı hastadan muayene esnasında alınan servikal doku örneğinin PCR yöntemiyle laboratuvarda incelenmesi ile konur. Bu masraflı bir teknik olmasına ve heryerde yapılamamasına rağmen en etkili teşhis yöntemidir." dedi.
Gonore hastalığının varlığının erken teşhisi; erken tedaviye ve oluşabilecek kısırlık gibi pek çok komplikasyonun önlenmesine olanak sağlıyor. Ayrıca, alınacak koruyucu önlemlerle hastalığın diğer bireylere yayılmasını engellemek mümkün olabiliyor. Tanı metotları arasında PCR testi en yüksek duyarlılığa (%95-100) sahipken; klasik metotlarda bu oran %38-50 düzeylerinde sayılıyor.
HPV (Human Papilloma Virus) cinsel yolla bulaşan; kadınlarda genital siğil, rahim ağzı ve vagina kanserine, erkeklerde penis, skrotum, anüs ve rektum kanserine yol açabilen bir virus olarak tanımlanıyor. Rahim ağzı kanserinin, kadınlarda en sık görülen 3. Kanser olduğunu açıklayan Uzm. Dr. Beykal; "Erken tanı çok önemlidir. Genellikle belirtisizdir, bazen genital siğiller oluşur. Genital siğillerden ve vaginal smear testinde alınan örnekten HPV DNA bakılarak HPV varlığı saptanır ve tiplendirmesi yapılır. Buna göre tedavi yönlendirilir." dedi.
Kişide herhangi bir belirti olmasa da; bugün artık bir çok ülkede, bir rahim ağzı kanseri tarama testi olan vaginal smear testi ile beraber HPV testi de yapılıyor. HSV tip 2 enfeksiyonunun ilk belirtileri acı veren kaşıntılı kabarcıklar, genital bölgeyi etkileyen yumrular, döküntüler ve idrar yaparken duyulan Ağrı şeklinde oluyor. Genital HSV enfeksiyonunun özellikle hamilelikte bebeğe bulaşma riski olduğundan önemli olduğunun altını çizen Uzm. Dr. Beykal; "Tüm hamileler veya hamileliği planlayan kadınların, bu testin yapılması açısından doktorları ile görüşmesi gerekmektedir." dedi.
Sifiliz, spiroket türü bir bakterinin neden olduğu, belirtili ve belirtisiz dönemlerle seyreden, deri, mukoza ve iç organları tutabilen, tedavi edilmediğinde kronikleşen cinsel yolla bulaşan bir hastalık olarak biliniyor. Ortalama 21 günlük kuluçka döneminden sonra (3-90 gün) giriş yerinde Şankr adı verilen kenarları belirgin, yuvarlak-oval, tek, tabanı temiz, sulantılı ve ağrısız bir yara oluşuyor. Bundan sonra sifiliz testleri pozitifleşiyor.
Hepatit B cinsel temasla bulaşabiliyor. Hepatit B Antijen testi (HBsAg) testi virus bulaştıktan ortalama 4 hafta (1-9 hafta) sonra pozitif hale geliyor. Testi yaptırdıktan sonra sonuç negatifse mutlaka aşılanmak gerekiyor. Çünkü kronik karaciğer hastalığı, siroz ve karaciğer kanserine yol açabiliyor.