Doğum kontrol yöntemlerinden biri olan spiral kullanımı, rahim içi araç olarak da adlandırılan T şeklindeki, etrafına bakır teller sarılı polietilen (plastik) bir aletin rahim içine yerleştirilmesi ile gerçekleşiyor. Spiraller; rahim içinde 1 ila 5 yıl kalabiliyor. Gelişen teknoloji ve malzeme kalitesi ile 10 yıla kadar kullanılanlar da yok değil. Bakır telle sarılı spiraller rahim içinde mekanik olarak bir bariyer oluştururken, progesteron hormonlu olanlar hem mekanik bir bariyer olarak görev almakta hem de hormon salgılayarak embriyonun tutunmasını engelleyebilmekte. Bakır telle sarılı spiraller 5 yıla kadar kullanılırken, hormonlu olanlar çoğunlukla yılda bir, ya da iki yılda bir değiştirilmekte. Spirallerin ucunda, rahim içinden çıkartılmak istendiğinde kolaylıkla geri alınabilmesi için uzantı ipler de bulunabiliyor. Rahim içine uzman hekim tarafından yerleştirilen spiraller, sadece birkaç dakikalık bir işlem sonucu takılıyor. İlk aylarda ilişki öncesi bulunduğu yerden çıkıp çıkmadığı kontrol edilmeli. Womenist olarak spiral ile ilgili bazı merak edilenlere yer verelim istedik...
Spiral ne zaman takılabilir?
Spiraller, rahim içine uzman hekimler aracılığı ile rahim ağzının biraz daha açık olduğu, gebelik ihtimalinin düşük seyrettiği adet dönemlerinde yerleştiriliyor. Adet kanaması yoğun olduğu durumlarda ve geçmişte yaşanmış bir dış gebelik rahatsızlığının varlığında spiral kullanımı için muhakkak doktorunuz ile detaylı bir görüşme yapmanız tavsiye ediliyor.
Kimlerin spiral kullanması sakıncalı?
Gebe olan ve gebelik şüphesi bulunan kadınlar
Kortizon, AIDS tedavisi gören, uyuşturucu kullanan kadınlar
Rahim iç tabaka yapısını bozacak nitelikte rahim miyonu olan kadınlar
Wilson hastalığı ( bakır metabolizması bozukluğu ) olan kadınlar
Rahim içi perdesi ve benzeri doğumdan itibaren etkili olan rahim içi anormalliği olan kadınlar
Genital enfeksiyonu olan kadınlarda
Kullanılması sakıncalı...
Kullanırken nelere dikkat etmeli?
Spiral zaman içinde rahim içindeki mevcut yerinden oynamış olabilir. Bu durumda koruyuculuğu azalacaktır. Bu yüzden genellikle yılda iki kez doktor kontrolüyle konumuna bakılmasında fayda var. Spiral kullanımı, gebeliği büyük bir oranda engelleyecektir fakat %100 etkin olmayabilir. Bu sebepten, kullanıldığı zaman adet gecikmelerinde bu olasılığı da hesaba katıp hekime başvurulması mühim. Sprial, hamilelik sürecinde rahim içinde kalmaya devam ederse, istenmeyen düşük vakaları ile karşılaşma ihtimali oldukça yükselir.
Yan etkileri nelerdir?
Takıldıktan sonraki ilk dönemde kasıklarda hafif ağrı görülebilir.
Adet kanama miktarı ve gününü artırabilirler.
Kahverengi akıntı görülebilir.
Kansızlık yapacak düzeyde bir kanama oluşursa, enfeksiyon tedaviye yanıt vermezse spiral çıkartılmalıdır.
Dış gebelik riskini az da olsa artırabilir.
Diğer doğum kontrol yöntemlerine göre avantajları neler?
Düşük maliyetle uzun süre kullanılabilir.
Diğer yöntemlerden çok daha az kısıtlayıcı. ( Sigara içmemek, diyabet hastası olunması, vs. )
Gebelik istendiğinde çıkartılması ve sadece 1 adet döneminin geçmesinin beklenmesi yeterli.
Diğer yöntemler gibi, cinsel ilişki öncesi ve esnasında ek bir işlem gerektirmemekte.
Spiral ile ilgili mitler
Toplumumuzda, spiral kullanımı ile ilgili olarak şişmanlatıcı etkisi olduğu, bel ağrısı, erken menopoz, ve hatta rahim kanserine sebebiyet verdiğine dair söylentiler dolaşır. Fakat bunların hiçbirinin bilimsel gerçekliği bulunmuyor.