Yeditepe Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Farmakognozi ve Fitoterapi Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Erdem Yeşilada, bağışıklık sistemini desteklemek için doğru bitkisel ürünlere yönelmemiz gerektiğini ve farklı kaynaklardan sağlanacak farklı özellikteki doğal ürünlerin akılcı bir şekilde kullanılması ile bağışıklık sistemimizi güçlendirebileceğimizi vurguluyor.
Bağışıklık sistemi ve özellikle “üst solunum yolu enfeksiyonları” denilince akla gelen bitkilerden biri “ekinezya”dır. Çok güzel bir görünüme sahip olması ve bazı türlerinin son yıllarda bağışıklık sistemi üzerinde ve özellikle soğuk algınlığı şikayetleri üzerindeki yararlı etkileri nedeniyle dikkat çekmektedir. Ekinezya, soğuk algınlığı ve nezleden korunmak ve tedavisine yardımcı olmak amacıyla yararlanılan bitkisel ürünler içerisinde, tartışmasız en çok bilinenidir.
Yapılan bilimsel nitelikteki deneysel (deney hayvanları ve hücre kültürleri üzerinde) ve klinik (insanlarda) çalışmalar bu bitkinin soğuk algınlığı etkenlerine karşı vücudun bağışıklık sistemini desteklediğini ortaya koymaktadır. Ekinezyanın sağlık için yararları ve önemi konusunda en dikkati çeken husus, ekinezyanın etkisi ve kimyası üzerinde sadece 2009 yılından Ekim 2010’a kadar yayımlanmış 233 (SCOPUS bilimsel tarama motoruna göre) bilimsel çalışmanın bulunmasıdır.
Son yayımlanan bir çalışma ekinezya ürünlerinin soğuk algınlığına yol açan (influenza virüsü ve solunum sinsityal virüs) ve uçuk virüsü gibi virüsleri öldürücü etkisi bulunduğunu gösteriyor. Bu çalışma, ekinezyanın solunum sistemi rahatsızlıklarında nasıl etki ettiğini de ortaya koyması bakımından önemlidir. Araştırmanın ortaya koyduğu bulgulara göre, ekinezya hem bu virüsleri öldürüyor hem de virüslerin yol açtığı iltihap etkenlerinin (sitokinler) miktarını kontrol ederek boğaz ve akciğerlerdeki iltihabın yol açacağı hasarı engelliyor.
Prof. Dr. Erdem Yeşilada, konuyu bilimsel olarak, tarafsız bir şekilde değerlendirmeye çalıştıklarında “Bir etki varsa vardır, yoksa yoktur.” Eğer bu şekilde istikrarsız sonuçlar görülüyorsa, o zaman deney yöntemi ve uygulama sorunları söz konusu olduğunu, aslında bitkisel ilaçlarla yürütülen çalışmalarda bunun sık görülen bir durum olduğunu söylüyor. Bunun en önemli etkenleri, deneylerde kullanılan ilacın kalitesi, ilacın uygulandığı süre ve miktarıdır.
Dolayısıyla yeterli kalitede güvenilir bir markalı ürün seçilmesinin, önerilen süre ve miktarlarda kullanılmasının önemli olduğunu belirtiyor.
Öncelikle güvenilir kalitede ekinezya ürünü seçilmeli ve önerilen miktarlarda uygulanmalı. Yeterli seviyede etki sağlanabilmesi için en az bir ay kullanılması gerekir. Ancak iki ay kullanıldığı halde yeterince yararlı olmadığı görülüyorsa daha uzun süre uygulamaya gerek yoktur. Çünkü ya kullanılan ürüne ya da sizin bağışıklık sisteminize ilişkin bir sorun olabilir.
Sonuç olarak, özellikle soğuk algınlığı riskinin arttığı sonbahar ve kış dönemlerinde doğanın bizlere sunduğu bu etkili ve güvenilir silahlardan yararlanmak en akılcı yaklaşım olacaktır. Hiç şüphesiz, öncelikli hedef “hastalığa yakalanmamak”, bu konuda bağışıklığı destekleyici bu tip ürünler koruyucu olarak yararlı olabilmektedir. Hastalığa yakalanma durumunda ise bu tip ürünlerden uygulanan temel tedavinin yanı sıra şikayetlerin hafifletilmesinde yararlanılabilir.