Sıtma, tarihsel olarak insanoğlunun mücadele ettiği en eski hastalıklardan biridir. Binlerce yıl boyunca, sıtma salgınları toplulukları etkilemiş ve hatta krallıkların çöküşüne yol açmıştır. Günümüzde bile, özellikle tropikal ve subtropikal bölgelerde hala büyük bir tehdit oluşturan bu hastalık, insanların yaşam kalitesini ve ekonomik gelişimini olumsuz yönde etkilemeye devam ediyor. Peki, sıtma nedir? Sıtma belirtileri nelerdir? Sıtma nasıl teşhis edilir? Sıtmanın tedavisi nedir? Sıtma nasıl önlenir? Tüm merak edilenler haberimizdedir.
SITMA NEDİR?
Sıtma, bir tür parazit olan Plasmodium'un insan vücuduna girmesiyle oluşan bir enfeksiyon hastalığıdır. Bu parazit, insan vücudundaki karaciğer ve kırmızı kan hücreleri içinde üremektedir. Anopheles sivrisinekleri, enfekte bir kişiyi ısırarak paraziti alır ve sonra başka bir insana bulaştırır. Sıtma hastalığının yayılmasında, sivrisineklerin yaşadığı bölgelerde dikkatli olmak oldukça önemlidir.
SITMABELİRTİLERİ NELERDİR?
Sıtma hastalığının belirtileri, genellikle enfeksiyonun tipine ve şiddetine bağlı olarak değişebilir. İlk belirtiler, enfekte sivrisinek tarafından ısırıldıktan sonra 7 ila 30 gün içinde ortaya çıkabilir. En yaygın sıtma belirtileri şunlardır:
1. Yüksek Ateş
Sıtma, yüksek ateşin en belirgin belirtisiyle başlar. Ateş, genellikle 38°C'nin üzerine çıkar ve periyodik aralıklarla tekrarlar.
2. Şiddetli Baş Ağrısı
Sıtma enfeksiyonu, şiddetli baş ağrılarına neden olabilir. Bu ağrılar, hastalığın ilerleyen aşamalarında daha da yoğunlaşabilir.
3. Titreme ve Sarsılmalar
Titreme ve sarsılmalar, vücut ısısının yükselmesiyle ortaya çıkan tipik belirtiler arasındadır.
4. Terleme Artışı
Yüksek ateşin ardından terleme artar. Bu durum, vücudun enfeksiyonla savaşma çabasının bir işaretidir.
5. Halsizlik ve Yorgunluk
Sıtma hastaları sıklıkla halsizlik ve yorgunluk hissederler. Günlük aktiviteleri yapmakta zorlanabilirler.
6. İştah Kaybı
Enfekte olan kişilerde iştah kaybı sıkça görülür. Beslenme düzeni bozulabilir ve kilo kaybı yaşanabilir.
7. Bulantı ve Kusma
Sıtma belirtileri arasında bulantı ve kusma da yer alır. Özellikle yüksek ateş dönemlerinde sıkça görülür.
SITMANASIL TEŞHİS EDİLİR?
Sıtma, belirtileri diğer hastalıklarla benzerlik gösterebileceği için doğru teşhis önemlidir. Sağlık uzmanları, hastanın semptomlarını değerlendirmek ve kan testleri yapmak suretiyle sıtmayı teşhis edebilirler. Kan testleri, Plasmodium parazitinin varlığını ve tipini belirlemeye yardımcı olur.
SITMA HASTALIĞININ TEDAVİ YÖNTEMLERİ
Neyse ki, sıtma tedavi edilebilir bir hastalıktır. Tedavide kullanılan ilaçlar, enfeksiyonun türüne ve şiddetine bağlı olarak değişebilir. Genellikle, antimalaryal ilaçlar sıtma tedavisinde etkili bir şekilde kullanılır. Bu tedavi, hastalığın erken dönemlerinde teşhis edilirse daha etkili olacaktır. Tedaviye erken başlanması, ciddi komplikasyonları önlemeye yardımcı olabilir.
SITMA NASIL ÖNLENİR?
Sıtma, önlenebilir bir hastalıktır. Sıtma riski taşıyan bölgelere seyahat edenlerin, aşağıdaki önlemleri alması önemlidir:
1. Sivrisinek Kovucu Kullanımı
Sıtma bölgelerine seyahat edenler, sivrisinek kovucu losyonlar veya spreyler kullanmalıdır.
2. Uygun Giysiler Giyme
Uzun kollu ve uzun pantolon gibi uygun giysiler giymek, sivrisinek ısırıklarını önlemeye yardımcı olur.
3. Sivrisinek Telleri ve Camlar
Konaklama yerlerinde sivrisinek telleri ve pencere perdeleri kullanmak sivrisineklerin içeri girmesini engeller.
4. Profillaktik İlaç Kullanımı
Sıtma bölgelerine seyahat etmeden önce sağlık uzmanlarından reçeteli proflaktik ilaçlar almak önemlidir.