Sağlık Bakanlığı, 1 Eylül’de yürürlüğe giren Sağlıkta Performans ve Kalite Yönergesi’nde sezaryen oranlarını da kurumsal performans kriterleri arasına koydu. Buna göre, hastanede gerçekleştirilen sezaryenle doğum oranları hastanenin performansında gösterge olarak kabul edilecek.
Sezaryen oranlarını düşürmek ve normal doğuma özendimek amacıyla belirlenen bu kritere göre, eğitim hastanelerindeki sezaryenle doğum oranının yüzde 20’yi, diğer hastanelerde ise yüzde 15’i geçmemesi gerekiyor. Hastanelerin hizmet kalite belgesi alabilmeleri için de sezaryen oranının istenilen düzeyde olması gibi önlemlere dernekler, çatışma yaratacaı ve kadın doğum uzmanları üzerindeki baskının artacağı gerekçesiyle tepki gösteriyor.
Sağlık Bakanlığı Ana Çocuk Sağlığı ve Aile Planlaması (AÇSAP) Genel Müdürlüğü Kadın Sağlığı ve Aile Planlaması Daire Başkanı Dr. Rukiye Gül, geçen yıl hastanelere kayıtlı 1 milyon 126 bin canlı doğum yapıldığını, bu rakamın yüzde 42,5’inin sezaryen, yüzde 57,5’inin normal doğum olduğunu söyledi.
Normal doğumun doğal ve fizyolojik bir süreç, sezaryenin ise gerektiğinde kullanılması gereken bir ameliyat olduğunu ifade eden Dr. Gül, normal doğumdan hemen sonra bebek ile doğrudan tensel ve duygusal iletişim mümkünken, sezaryende bu ilişkinin ertelendiğini belirtti. Gül, annenin normal doğumdan sonra daha kısa sürede iyileştiği için günlük yaşama geçişinin çok hızlı olduğunu, sezaryenden sonra bu sürecin daha fazla zaman aldığını; normal doğumda annenin kanama, enfeksiyon, organ ve doku hasarı, pıhtı oluşumu riskinin sezaryene göre daha düşük ve ekonomik açıdan daha uygun olduğunu bildirdi.
Sezaryenin 1960’larda doğum kanalının dar ya da plesantanın yerleşim yerinin uygun olmaması gibi nedenlerle uygulandığını anlatan Rukiye Gül, şunları kaydetti;
Annenin doğum sürecinde çektiği ağrılı döneme ilişkin korku ve endişe sezaryen isteğini artırmaktadır.
Bu nedenle özellikle gebelik dönemi izlemlerinde kadının bu endişelerini gidermeye yönelik danışmanlık yapılmalı, gerekirse profesyonel yardım alınmalıdır. Ağrısız doğum olarak bilinen epidural anestezi ile yapılan doğumları artırmak amacıyla uygulamanın yaygınlaştırılmasına yönelik programlar düzenlenmelidir.”
Gül, tüm doğumlar arasındaki sezaryen oranlarının İngiltere’de 1990’da yüzde 11,2, 2005’te yüzde 14,1 ve 2002’de yüzde 21,6, Fransa’da 1990’da yüzde 13,9, 1995’te yüzde 14,9 ve 2003’te yüzde 18,7, Almanya’da 1990’da yüzde 15,7, 1995’te yüzde 17,2, 2003’te yüzde 24,8, ABD’de 2002’de yüzde 21, 2003’te yüzde 27,6 ve 2006’da yüzde 31 olarak belirlendiğini bildirdi.