İngiltere nüfusunun yüzde 40’ının yaptırdığı hatta check-up programlarına dahil edilen, Türkiye’de de giderek yaygınlaşan bu testler; vücudumuzda olumsuz etkiler yaratan, hastalıklara, şişmanlığa, kendimizi sürekli yorgun ve halsiz hissetmenize yol açan gıdaları ortaya çıkararak bize yol gösteriyor. Memorial Antalya Hastanesi Beslenme ve Diyet Bölümü’nden Diyetisyen Berna Ertuğ, hangi gıdaya vücudumuzun olumsuz tepki gösterdiğini belirleyen gıda intoleransı testleri hakkında bilgi verdi.
Gün geçtikçe beslenme kaynaklı sorunlar artmaktadır. Gıdaların üretilme ve saklama şekilleri, tek tip beslenme alışkanlıklarımız, strese ve kirli çevresel etkilere maruz kalma, bir şekilde alınan toksik maddelerden dolayı insanların bağışıklık sistemi zayıflamakta ve her türlü hastalığa zemin oluşturmaktadır. Bu da bağırsak fonksiyonlarımızı, yani sindirim sistemimizi etkiler ve yediklerimiz bağışıklık sistemimiz tarafından yabancı madde olarak algılanabilir.
Bağışıklık sistemin kişiye göre değişen gıdalara tepki vermesinden oluşan enflamasyon, farklı hastalıklara neden olabilir. Bunlar kronik mide ve bağırsak hastalıkları, fazla kilolar, kronik yorgunluk sendromu, migren, eklem rahatsızlıkları, depresyon gibi hastalıklardır.
Halk arasında gıda alerjisi olarak bilinen birçok gıda ile ilgili rahatsızlık aslında gıda hassasiyetidir. Belirtileri çok benzediği için sürekli karıştırılan bu iki rahatsızlığın mekanizmaları gerçekte çok farklıdır.
Gıda intoleransı hemen her yaş grubundaki insanlarda görülür. Bu tip duyarlılıkların genellikle yaş ilerledikçe bazı gıdaların aşırı ve sürekli tüketimine bağlı olarak ortaya çıktığı veya arttığı bilinir. Gıda intolerans rahatsızlıkları genellikle insan hayatını tehdit etmez, ancak yaşam kalitesini düşürür. Alerjik reaksiyonlardan farklı olarak, belirtileri tüketilen gıdanın miktarına bağlı olarak ortaya çıkar. Az miktarda alınan gıdalara karşı reaksiyon gelişmez.
Son yıllarda geliştirilen gıda intolerans testleriyle insanlarda duyarlılığa neden olan gıda veya gıda katkı maddeleri kolaylıkla belirlenebilir. İntoleransa neden olan gıdaların beslenme programlarından belirli bir süre tamamen çıkarılması veya azaltılmış oranlarda kullanılması ile bu gibi rahatsızlıklardan uzaklaşılabilinir.
Gün içerisinde beslenirken yediğimiz her besin maddesi sindirim sistemimiz tarafından her zaman aynı şekilde sindirilemez. Bu besin maddeleri arasında sindirilmeyen yiyecekler vücudumuz tarafından kullanılmaz. Sindirilmeyen yiyecek maddelerinin bir kısmı yağa dönüşür, bir kısmı da toksik duruma geçer.
Yağa dönüşen yiyecek maddeleri kilo almamıza neden olur. Bu test sayesinde günlük beslenmenizde kullandığınız gıdalara karşı intoleransınızın olup olmadığını belirleyebilirsiniz. Her gıda maddesi herkeste aynı etkiyi yaratmaz, kimi için sağlıklı olan bir besin başkası için tehlikeli olabilir.