Osteoporoz Ve Beslenme

Osteoporozis

Kemiklerden kalsiyum kaybının artması sonucunda kemiklerin kolaylıkla kırılması hastalığıdır. Kemik oluşumu 30 yaşa kadar devam etmektedir. Bu yaşta maksimum kemik yoğunluğu oluşur. Bundan sonra kemik kaybı başlar. Genelde kadınların kemik mineral yoğunluğu erkeklerden düşüktür. Kemik kaybı hızı menopozda önemli ölçüde artar. Menopozdan sonraki kemik kaybının esas nedeni östrojen yetersizliğidir.

Sağlıklı Beslenmenin Osteoporoza Etkisi

• Her yaş döneminde yeterli kalsiyum tüketilmelidir (1-10 yaş 800 mg, 11-24 yaş 1200 mg, daha sonraki yaşlarda 800 mg kalsiyum/gün). Özellikle gebe ve emziren bayanlar ve ileri yaşlarda olan bireyler için kalsiyumun ayrı bir önemi vardır. Kalsiyum için en iyi kaynak süt ve süt ürünleridir. Sütün dışında özellikle yeşil yapraklı sebzeler, kurubaklagiller, yağlı tohumlar (fındık, yerfıstığı, badem, ceviz) ve pekmez kalsiyumdan zengindir.
• Güneş ışınlarından uygun şekilde ve düzenli olarak yararlanılmalıdır. Kış günlerinde öğlen vakitleri, yaz aylarında ise kuşluk ve ikindi vakitlerinde güneşlenilmelidir.
• Aşırı posa tüketiminden sakınılmalıdır. Bu nedenle aktardan kepek vs alarak çorba, salata, yoğurt gibi besinlere ekleme yapılmamalıdır.
• Aşırı protein ve fosfor tüketiminden kaçınılmalıdır. Çünkü yüksek proteinli diyet idrarla kalsiyum atımını artırır ve osteoporozis için önemli bir risk faktörüdür.
• Yemeklere aşırı tuz eklemekten ve tuzlanmış besinleri aşırı tüketmekten sakınılmalıdır. Çünkü aşırı tuz, idrarla kalsiyum atımını artırmaktadır.
• Sigara içilmemelidir. Sigara kan kortizon düzeyini artırarak 25-hidroksi D vitamininin, aktif şekli 1-25 dihidroksi D vitaminine dönüşümünü azaltır. Aynı şekilde kandaki C vitamini düzeyini ve serum östrojen düzeyini de düşürür.
• Düzenli fiziksel aktivite çok önemlidir. Fiziksel aktivite gençlikte kemik kütlesini artırır, yaşlılıkta ise kemik kaybını önler. Haftada en az 3-4 kez 30-45 dakika yürüyüş gereklidir.
• Alkol, kemik oluşum hücrelerini harap eder ve kalsiyum emilimini bozar. Kaçınılmalıdır.
• Aşırı zayıflıktan kaçınılmalıdır. Beden kitle indeksi (BKİ) 20 kg/m² altına inmemelidir. Çünkü menopozdan sonra vücut, yağ dokusundaki östrojenden de yararlanmaktadır.
• Özellikle alüminyum içeren antiasitler ile kortizon içeren ilaçlardan sakınılmalıdır.
• Aşırı kafein tüketilmemelidir. Kafein içeren çay, kahve türleri ve kola tüketimi sınırlandırılmalıdır.
• Unutmayınız ki; yanlış bir diyet sizi değil, kemiklerinizi zayıflatır.