Prolaktin hormonunun esas görevi hamilelik sonrası yükselerek süt yapımını sağlamaktır. Normalde erkeklerde 20 ng/ml ,kadınlarda ise hamilelik yada emzirme zamanları dışında 25 ng/ml seviyesinin altındadır.
Hormonun yüksekliğinin normal olmayan (hamilelik, emzirme dışında) nedenleri arasında en sıklıkla sayabileceklerimiz; hipofiz adenomları (prolaktinomalar) ,ilaç kullanımı ki bu ilaçlar genellikle antidepresan, antipisikotik ilaçlardır ve tiroid hormonunu yükselten patolojilerdir.
Prolaktin Hormonu Yüksekliğinin Belirtileri Nelerdir?
Önce kadınlardan başlarsak; hormonun yüksekliği iki ana belirti ile ortaya çıkabilir.
Daha önce adet düzeni normal olan ancak sonradan adet görmemeye ya da seyrek olarak adet görmeye başlayan kadınlar hormon yüksekliği hastalığının adaylarıdır.
Bunun dışında ilk başta konuştuğumuz gibi memeden emzirme dönemi dışında süt gelmeside bu hormonun yükseldiğini düşündürür.
Rakam olarak verirsek adet görmeyen yada çok seyrek adet gören kadınların % 15-20 sinde, memesinden süt gelen ve çocuk sahibi olamayan kadınların % 30 unda ve adet görmeyen bununla beraber memesinden süt gelen kadınların % 75 inde hiperprolaktinemi yani bu hormonun yüksekliği tespit edilir.
Erkeklerde ise cinsel istek azalması, ereksiyon kaybı ya da zorluğu ve zaman zaman jinekomasti dediğimiz göğüslerde büyüme hastalığın belirtileridir.
Vakit kaybetmeden doktora başvurmak gereklidir. Prolaktin hormon yüksekliği hastalık sebebine ve karar verilen tedavi metoduna göre endokrinoloji ve nöroşirurji doktorları tarafından değerlendirilmektedir.
Doktora başvurulduğunda genel bir muayene ve sonrasında hormon değerlerini gösteren kan tetkikleri istenir. Sonuçta prolaktin değerinin yükseldiği saptanırsa hipofiz bölgesini gösteren bir MR tetkiki bunları takip eder.
Nasıl Tedavi Edilir?
Genellikle hormon yüksekliğinin altından bir hipofiz adenomu (salgı bezinin kontrolsüz büyümesi) nedeni çıkar.
Tüm beyin tümörlerinin % 10 u prolaktinomalardır. Bu kadar sık bir yüzde ile görülen bu tümörün ise tedavisi genellikle hormonun salgılanmasını engelleyen iaçlar ile yapılır.
Büyük bir oranda bu tip ilaçlar ile hastalar tedavi edilebilir ancak bir bölümü bu tedaviye cevap vermez.işte böyle hastalarda cerrahi tedavi devreye girer.
Burun mukozasından yada üst dudak altından yapılan cerrahi girişim ile hipofiz bölgesine ulaşılabilir ve adenomlar çıkarılabilir. Başarılı bir cerrahi girişim ile hormon değeri düşecek ve hastalık belirtileri gerileyecektir.
Tedavinin en önemli bölümünün, ortaya çıkan belirtilerden sonra beklemeden doktora başvurmak ve doğru teşhisin konulması olduğunu unutmamak gerekir.