. Hindistan'da Covid-19 hastalarını etkileyen "kara mantar" hastalığı olan mukormikoz nedir? Kara mantar enfeksiyonu nedir? Hindistan'da ortaya çıkan kara mantar hastalığı bulaşıcı mı? Kara mantar, mukormikoz olarak da geçmektedir. Nadir şekilde görülen hastalık, uzun süredir var olan enfeksiyon türlerinden biri olarak karşımıza çıkmaktadır.
Hindistan'da sürekli olarak günde yaklaşık 350.000 yeni enfeksiyonun görüldüğü ezici bir ikinci Covid-19 dalgası, güçlü ilaç tedavisi gerektiren vakalarda büyük bir artışa neden oldu. Şimdi, bu tür ilaçların uzun vadeli etkileri, bazı durumlarda ölümcül olabilen nadir bir mantar enfeksiyonu vakalarına yol açıyor. Özellikle Covid 19 hastalarının etkilendiği kara mantar enfeksiyonu nedir? Hindistan'da ortaya çıkan kara mantar hastalığı bulaşıcı mı?
KARA MANTAR ENFEKSİYONU NEDİR?
Mukormikoz çok nadir görülen bir enfeksiyondur. Genellikle toprakta, bitkilerde, gübrede ve çürüyen meyve ve sebzelerde bulunan mucor küfüne maruz kalmadan kaynaklanır. Her yerde bulunur ve toprakta, havada ve hatta sağlıklı insanların burnunda ve mukusunda bulunur.
Sinüsleri, beyni ve akciğerleri etkiler ve kanser hastaları veya HIV/ AIDS'li kişiler gibi diyabetik veya bağışıklık sistemi zayıf olan kişilerde yaşamı tehdit edebilir.Halk arasında kara mantar olarak bilinen mukormikoz, mukormisetler mantar grubundan kaynaklanan bir enfeksiyondur. Doğal ortamlarda, özellikle toprakta bol miktarda bulunur. Nadir de olsa, bu enfeksiyon onlarca yıldır var, ancak yalnızca sağlık sorunları olanları ve steroid kullanımı nedeniyle önemli ölçüde zayıflamış bağışıklık sistemlerini etkiliyor.
Covid-19 hastalarında artan mukormikoz vakaları, büyük ölçüde, özellikle şeker hastaları arasında deksametazon gibi steroidlerin artan kullanımından dolayı yaygındır. Herkes kara mantar hastalığına yatkın değildir, ancak steroid tedavilerinin kontrolsüz ve denetimsiz kullanımı, riskli olmayan hastalar için bile sorunları daha da kötüleştirebilir.
Henüz bir salgın olarak sınıflandırılmamış olsa da, hükümetin ana araştırma kuruluşu olan Hindistan Tıbbi Araştırma Konseyi, mukormikozu tespit etmek ve tedavi etmek için bir dizi kılavuz yayınladı.
Kara mantar hakkında en iç rahatlatıcı durum ise erken yakalandığında tamamen tedavi edilebilir bir hastalıktır.
MUKORMİKOZ KİMLERİ ETKİLER?
Haydarabad merkezli Yashoda Hastanelerinde bulaşıcı hastalıklar doktoru olan Monalisa Sahu'ya göre , bu hastalığa özellikle duyarlı olan bir grup insan var. Buna Covid-19 hastaları dahildir:
Kontrolsüz diyabet ve diyabetik ketoasidoz (vücudun keton adı verilen zararlı asitler ürettiği bir diyabet komplikasyonu);
Uzun süre yüksek dozda intravenöz veya oral steroid almış olanlar;
Ve immünomodülatörler almış olanlar (kanser gibi hastalıklarda bağışıklık sisteminin tepkisini değiştirmek için kullanılan ilaçlar)
KARA MANTAR HASTALIĞI BELİRTİLERİ
Mukormikoz, genellikle normal sinüzit enfeksiyonuna çok benzeyen erken uyarı işaretlerine sahip olabilir. Bu nedenle Sahu, risk altındaki kategoride yer alanların ve özellikle Covid-19'dan iyileşenlerin şu durumlardan uzak durması gerektiğini söylüyor:
Rhino-orbito-serebral mukormikoz (burun, göz ve kafatası bölgesinin): Burun tıkanıklığı veya tıkanıklığı; siyahımsı veya kanlı burun akıntısı; yüz ağrısı, uyuşma veya şişme; gözlerde ve yörüngede baş ağrısı veya ağrı; diş ağrısı, dişin gevşemesi veya çene tutulumu; ağrılı bulanıklık veya çift görme; yüzünde karıncalanma hissi; ateş ve siyahımsı cilt lezyonları.
Pulmoner mukormikoz (göğsü ilgilendiren): Ateş, öksürük, göğüs ağrısı, öksürük sonrası balgamda kan, solunum semptomlarının kötüleşmesi.
Doktorlar, mukormikoz agresif bir enfeksiyon olduğundan ve kişinin vücuduna hızla yayılabildiğinden, bu semptomlardan herhangi birine sahip hastaların derhal tıbbi yardım almasını önermektedir.
Öksürük,
Ateş,
Gözde şişme ve göz yuvarlağının dışarı doğru itilmesi,
Yüz ağrısı,
Kanlı öksürük,
Sinüsler üzerinde kızarıklık,
Kanlı kusma,
Nefes darlığı,
Bulanık düşünme, odaklanamama
Karın ve göğüs ağrısı,
Uykuya meyil.
Cildi de etkileyen bazı noktalar vardır. Ciltte ani gelişen kızarıklık, enfeksiyon kapan yerde sıvı birikimi, birkintinin içinde akıntı, ağrı, sertlik hissi, şişlik ve siyahlaşma olur.
KARA MANTAR TEDAVİSİSahu, agresif bir siyah mantar enfeksiyonunun agresif bir tıbbi yaklaşım gerektirdiğini önermektedir. Bunun için genel bir hekim yeterli olmayabilir. Bu tür durumlarda çok disiplinli bir yaklaşıma ihtiyaç vardır. Bu, beyin cerrahı, KBB cerrahı, kalp-torasik ve vasküler cerrah gibi uzman cerrahları ve çene cerrahı cerrahını ve bir Bulaşıcı hastalıklar doktoru gibi tıp uzmanlarını içerebilir "diyor.
Mukormikoz vakalarının Covid-19 tespitinden sekiz ila 10 gün sonra, 60 gün sonra bile ortaya çıkabileceğini ekliyor. Sahu, Covid-19 tespit edildikten sonraki iki ila altı haftalık dönemin en önemli olduğunu ekliyor.
Tek bir semptomun başlangıcında, hastalar bunu tıbbi bir acil durum olarak kabul etmelidir.
Mukormikoz nasıl tedavi edilir?
Sahu, "Tüm mukormikoz vakaları tıbbi ve cerrahi bir acil durum olarak tedavi edilmelidir" diyor. Bazen bir vaka, hastalıklı dokuyu çıkarmak ve daha fazla yayılmasını durdurmak için cerrahi müdahaleye ihtiyaç duyabilir. Bazı durumlarda, anti-fungal ilaçların da hastalara intravenöz olarak verilmesi gerekebilir, bu da hastaneye yatış anlamına gelebilir.
Sözlü veya enjeksiyon yoluyla bu ilaç tedavileri genellikle altı hafta sürer ve altı aya kadar devam edebilir.