Normal Basınçlı Hidrosefali ileri yaşta ve özellikle yardıma muhtaç hastalarda hem hastayı, hem bakım veren aile bireylerini zorlayan, hastanın yaşam kalitesini bozan bir hastalık.
Normal Basınçlı Hidrosefali nedir?
İleri yaşlarda, özellikle altmışlı yaşlardan sonra görülür. Hastanın adımları gün geçtikçe küçülür, dengesi bozulur ve sık sık düşmeye başlar. Giderek artan unutkanlığına idrar kaçırma eşlik eder. Tüm bu belirtiler Normal Basınçlı Hidrosefali hastalığına ait olabilir.
En önemli belirtiler yürüme güçlüğü, idrar kaçırma ve demans!
Yaşlılıkta unutkanlığa veya yürüme bozukluğuna neden olan Parkinson, Alzheimer gibi hastalıkların yanı sıra Normal Basınçlı Hidrosefali sık görülen bir durumdur. Yardımla yaşamını sürdüren ileri yaşlılarda yapılan bir araştırmada görülme sıklığı %9 - 14 arasında bulunmuştur. Bu üç belirtinin bir arada bulunması hastalığın tanısını güçlendirir.
Normal Basınçlı Hidrosefali nasıl gelişir?
Beynimizin içinde "karıncık" adı verilen içi sıvı dolu boşluklar vardır. Bu boşlukların içinde her gün yaklaşık yarım litre, kayasuyu berraklığında beyin omurilik sıvısı yapılır ve bu sıvı beynin yüzeyine çıkıp beyin tarafından emilir. Beynimiz bu işlemi her gün tekrarlar. İleri yaşlarda beyin omurilik sıvısının emilimi bozulur ve beyin içindeki karıncıklar büyürken beyin küçülmeye başlar.
Sonuçta hastanın unutkanlığı giderek artar. Adımları giderek küçülür, yürümeyi başlatmada ve dönüşlerde zorlanır ve sık sık düşer. Bu bulgulara çoğu zaman idrar kaçırma da eşlik eder ve hasta idrarını yapmaya yetişemez hale gelir.
Tanı nasıl Konur?
Yukarıda anlatılan bulgular saptandığında hastanın bellek durumunu saptamak için önce "Minimental test" adı verilen bellek testi yapılır. Test sonuçları Normal Basınçlı Hidrosefali hastalığına ait bir bellek bozukluğu gösteriyorsa hastadan yaklaşık 10 - 15 cc beyin omurilik sıvısı alınır. Bu amaçla "lomber ponksiyon" adı verilen işlem uygulanır.
Sıvının alınmasını izleyerek saatler içinde hastanın durumu düzelme gösterir. Özellikle yürüyüşü belirgin biçimde düzelir. Hastanın sıvı alınmasına cevabı bu şekilde olumlu olursa durumu kalıcı hale getirmek için şant ameliyatı yapılır.
Normal Basınçlı Hidrosefali'de Şant ameliyatı nasıl yapılır?
Beyin cerrahisi ameliyatları arasında görece kolay bir ameliyattır. Hastanın belinden karnına cilt altından geçen bir silikon tüp yerleştirilir. Fazla beyin omurilik sıvısının karın içindeki yağ tabakası tarafından emilmesi sağlanır. Ameliyat sonrası hastalar genellikle bir gün hastanede kalır.