Aşağıda okuyacaklarınız hastaya diyabet teşhisi konulduğunda yaşanması muhtemel bir senaryodur!
Önce inkar mekanizması devreye girer. Sonra neden ben soruları kafanıza üşüşmeye başlar. Hissettiğiniz korku ve kaygı depresyona davetiye çıkarır. En sonunda da suçun siz de olduğunu düşünürsünüz. Evet, tüm bunları yaşamak da hastalığa teslim olmadan savaşarak bertaraf etmekte sizin elinizde…
DİABETES MELLİTUS' BİLİNEN ADIYLA 'DİYABET' NEDİR?
Pankreasın yeterli insülin üretememesi veya vücudun ürettiği insülini etkili bir şekilde kullanamaması sonucu oluşan ve insülin üreten hücrelerin azalması ile devam eden kronik bir hastalıktır.
DİYABET TİPLERİ NELERDİR?
Diyabetin değişik tipleri vardır. Bütün dünyada modern tıbbın klasik tespitine göre diyabetin 4 çeşit etiyojik sınıflaması vardır.
- Tip 1 diyabet, Tip 1 diyabet otoimmün mekanizmalara bağlı olarak insülinin pankreasta hiç üretilmediği tiptir. İnsülin vücutta hiç bulunmadığından, diyabet ancak insülin enjeksiyonu veya pompayla tedavi edilebilir. Ayrıca tip 1 diyabete juvenil diyabet de denir. Genellikle çocuk ya da genç erişkin çağda ortaya çıkar.
- Tip 2 dediğimiz diyabet; daha çok insülin direnciyle karakterizedir. Tip 2 diyabette insülin yeterince düzenli salınıp etkili olamamaktadır. Aslında insülin miktarları normal, hatta fazla bile olabilir. Sıklıkla egzersiz ve diyet, tedavide en etkin yöntemlerdir. Bununla beraber tedaviye ilaç ve bazen insülin de eklemek gerekebilir. Tip 2 diyabet en sık görülen tip olup toplumda rastlanma sıklığı oranı %90'dır ve dünyada yaklaşık 246 milyon insan tip 2 diyabetlidir.
- Bunların dışında diğer spesifik diyabet çeşitleri ise; değişik genetik faktörlerin, enjeksiyonların, ilaçların, immümolojik faktörlerin meydana getirdiği diyabet türleridir. Bu tür diyabetler; genetik olarak insülin salgılanması mümkün olan beta hücrelerinde bozukluk, genetik hastalıklara bağlı olan insülin salınımının azalması nedeniyle ya da bazı ilaçlara bağlı olarak veya değişik endokrinal metabolik hastaların neticesi ile gelişebilir.
GİZLİ ŞEKER (PRE-DİYABET) NEDİR?
Eğer bir kişinin kan şekeri düzeyi normalden yüksek olmasına karşın diyabet tanısı koymaya yeterli yükseklikte değilse bu durumda kişi pre-diabetik (gizli şeker hastası) olarak tanımlanır. Diyabet Önleme Programına katılan pre-diyabetiklerin %11'inde diyabet gelişmiştir. Bazı çalışmalar pre-diyabetik çoğu kişide 10 yıl içinde Tip 2 diyabet geliştiğini saptamıştır. Yani Pre-diyabet Tip 2 diyabete adaylık durumudur.
BU BELİRTİLERE DİKKAT!
- Polidipsi (susama hissi ve sıvı alımındaki aşırı artış)
- Poliüri (çok ve sık idrara çıkma)
- Polifaji (iştah artışı) diyabetin üç klasik belirtisidir.
- Yorgunluk ve halsizlik
- Sık ve aşırı acıkma
- İstem dışı kilo kaybetme
- Bulanık görme
- Ayaklarda hissizlik veya uyuşma, karıncalanma
ŞEKER HASTALIĞINI ANLAMAK İÇİN HANGİ TESTLERİ YAPTIRMAMIZ GEREKİR?
Normalde açlık kan şekeri 100 mg/dl'nin altındadır. Eğer kişide pre-diyabet varsa açlık kan şekeri 100-125 mg/dl arasındadır. Eğer kan şekeri 126 mg/dl veya daha yüksekse birey diyabetlidir.
OGTT'de, bireyin kan şekeri açlıktan sonra ve glikozdan zengin içecek içildikten 2 saat sonra ölçülür. Normal kan şekeri 2. saatte 140 mg/dl'nin altındadır. 2.saat kan şekeri 140-199 mg/dl arasında ise pre-diyabet, 2. saat kan şekeri 200 mg/dl'nin üstünde ise diyabet tanısı konulur.
ŞEKER HASTALIĞININ TEDAVİSİ MÜMKÜN MÜ?
İnsülin, besinlerle kana geçen şekerin vücut tarafından kullanılmasını sağlayan ve böylece kan şekeri yükselmelerini önleyen bir hormondur. Tip 1 diyabetli kişilerin yaşamak için insüline gereksinimi vardır. İnsülin bağımlılık, alışkanlık yapacak bir madde değildir. İnsülin yaşam için vazgeçilmezdir. Vücut insulin yapmıyor ise dışardan enjeksiyon yolu ile vücuttaki eksikliği yerine koymak gerekir. Tip 2 diyabetli kişilerin kan şekerinin ayarını sağlamak için ağızdan alınan ilaçlara veya insüline gereksinimleri olabilir.
DİYABETTE BESLENME HAYATİ ÖNEM TAŞIYOR!
Diyabetli hastaların rafine şeker tüketimini kısıtlaması, doymuş yağ ve kolesterolden zengin olan et, süt, yoğurt, peynir, yumurta gibi yiyecekleri belirli bir miktarda tüketmesi, az az ve sık sık yemek yemesi gerekmektedir. Sağlıklı beslenme için aşağıdaki besin öğelerini içeren yiyeceklerin yeterli miktarlarda ve öğün içinde dengeli bir şekilde alınması gerekmektedir.
- Karbonhidrat (tahıllar, un ve undan yapılmış yiyecekler, kuru baklagiller, patates, sebze ve meyveler, süt, yoğurt)Protein (et, yumurta, peynir, süt, yoğurt )
- Yağ (yağ ve et, yumurta, peynir, süt, yoğurt gibi yağ içeren yiyecekler)
- Vitamin ve Mineral (sebze ve meyveler başta olmak üzere tüm yiyecekler)
- Posa (sebze, meyve, tam taneli tahıllar)
DİYABET HANGİ HASTALIKLARA DAVETİYE ÇIKARIR?
Aslına bakılırsa diyabetin sebep olmadığı hiçbir hastalık yok. Diyabet, vücutta birçok hastalık meydana getirebilir.
- Göz hastalıkları,
- Böbrek hastalıkları,
- Deri hastalıkları, , deride değişik kaşıntılar
- Saç hastalıkları,
- Farklı yaralar, yaraların geç iyileşmesi,
- Enfeksiyonların sık oluşması,
- Özellikle kadınlarda idrar yollarında hastalık,
- Erkeklerde cinsel yetersizlik,
- Kemik erimesi,
- Sinirlerde harabiyet,
- Salpte bozukluk,
- Tansiyon ve buna bağlı birçok hastalık diyabetle beraber seyreder.
