1.Yaş ve cinsiyete göre tayin edilen yıllık sağlık taramasıdır.Yetişkinlerde 20 yaşlarında başlanır ve her 5 yıl için ayrı uygulamalar mevcuttur.
2.Her check-up uygulamasında araştırılanlar sabit değildir.Bazı temel testler her yıl tekrar edilirken,girilen yaş grubuna göre özel tetkikler de eklenir.Tekrarlar ise,sağlıklı kişilerde, genellikle 1-3 yıl arasında yapılır.
3.Hiç bir check-up uygulaması kanser veya ani ölüm riskini riskini %100 ekarte edemez.Ancak %90-95 e kadar tahmin edilebilir.Bu yüzden herşeyin normal olduğu söylenen kişilerde dahi,çok ender de olsa,ani ölüm veya kanser görülebilir.Bu rakamlar check-up’a olan güveni sarsmalılıdır.Zira bir yıl içinde %95 sağ kalım tahmini demek, dünyanın heryerinde sokaktaki normal insandan farkınız yok demektir.
4.Bir check-up taraması %100 olarak şunları söyler:kilo ve beslenme sorunları,yüksek tansiyon,şeker,kolesterol,damar anevrizmaları,kan hastalıkları,cinsel yolla bulaşan hastalıklar,osteoporoz,depresyon,görme-işitme sorunları,diş ve dişeti sorunları,cilt kanserleri,tiroit hastalıkları,ailevi risk yükü.
5.Bir check-up taraması %90 oranında şunları söyler:meme kanseri,kalın bağırsak kanseri,rahim ağzı kanseri olduğunu.Prostat veya tiroit kanseri olmadığını.
6.Check-up sonrası kalp damar hastalıklarından kişinin önündeki 10 yıl içinde ölüm riski de tayin edilir.Ancak bu en yakın %5’e kadar indirilebilir ve kabul edilebilir bir sonuçtur.%100 tahmin mümkün değildir.
7.Check-up taraması sonrası yapılacak değişilikler ve önerilerle yukarıda sayılan hastalık risklerini en aza indirmek veya kesin olarak tedavi etmek mümkündür.
8.Check-up uygulamaları her zaman bir kötü haberin araştırıldığı ve söyleneceği bir durum olarak değil,tam tersine kişinin aslında ne kadar sağlıklı ve gelecek için olumlu haberlerinin olduğu bir tarama olarak görülmelidir.
Uz.Dr.Metin Okucu