Boyun fıtığının, gerektiğinde protez (yapay disk) kullanarak tedavi edilebileceğini belirten Beyin ve Sinir Cerrahisi Uzmanı Prof. Dr. Tuncer Süzer, boyun fıtığının neden olabileceği sonuçları ve tedavide son gelişmeleri anlattı:
Omurganın boyun kısmı, boyun omuru olarak adlandırılan yedi adet kemikten oluşuyor. Omurların arasında da, boynun hareketlerini sağlayan “disk”ler yer alıyor. Diskler, içerdiği su ve kollajen yapı sayesinde omurga, yani kemiklerin üzerine binen yükü azaltıyor.
Aynı zamanda, iki kemik dokunun birbirine temas etmesini de engelliyor. Yaş ilerledikçe veya genç hastalarda boyun yeterince korunmadığı için, disk dokusu suyunu kaybedip daha sert bir hale geliyor.
Vücudun yükünü taşıyan bu disk dokusu dejenere olduğu zaman “boyun fıtığı” hastalığı başlıyor. Bu fıtıklar iki şekilde gelişebiliyor. Gençlerde diskin dış kısmındaki küçük yırtıklardan, içteki yumuşak kısım dışarı çıkıyor. Yaşlılarda ise omur yapısı bozulduğu için, omurlar üzerinde küçük kemik çıkıntıları meydana geliyor. İçteki yumuşak yapının veya kemiklerin normal yapısının bozulması sonrasında ise omurilik veya kola giden sinirlerin üzerine baskı yapmasıyla hastanın şikâyetleri başlıyor.
Boyun fıtığı olan hastaların en önemli şikâyeti ağrı oluyor. Hastalığın başlangıç döneminde ağrı boyunda hissediliyor. Bazen başa ve sırta doğru da yayılabiliyor. Daha sonra kollara giden sinirlere olan baskıyla beraber kollarda, parmaklara kadar inen ağrı ve uyuşmalar ile ortaya çıkıyor.
Bir süre sonra sinirin baskı altında kalmasına bağlı olarak kuvvet azalması başlıyor. Tedavi edilmeyen ileri olgularda ise, omurilik baskı altında kalınca bacaklarda güçsüzlük ve idrar kaçırma gibi oldukça tehlikeli bir döneme giriliyor. Hastaların hekimlere anlattığı belirtiler çok tipik olarak bu ağrıyı tarif ediyor.
Kesin tanı, muayene ve MR incelemesiyle konuluyor. Benzer şekilde boyun ve kol ağrısı yapabilen diğer hastalıklardan ayırıcı tanının yapılması, tedavi planlaması için oldukça önem taşıyor. Aynı şekilde ağrılara yol açan boyun omurlarını tutan tümör veya enfeksiyonların gözden kaçmaması için de, muayene ve radyolojik incelemelerin tamamının yapılması gerekiyor.
“Protez” veya “yapay disk” şeklinde söz edilen bu sistemlerin omurgada kullanılmasının amacı, diz veya kalça protezlerindeki ile aynı şekilde oluyor. Bilindiği gibi kemikler arasındaki hareket, eklemler sayesinde oluyor. Hem diz hem de kalça eklemindeki sorunlarda konulan protezlerin amacı, sorunlu kısmı çıkartarak hem hastalığı tedavi etmek hem de kemikler arasındaki hareketin devamına izin vermek. Boyun fıtığı ameliyatlarında protez kullanılmasıyla, fıtıklaşan disk dokusu temizlendikten sonra iki omurun birbirinin üstüne çökmesi engelleniyor. Hareket kısıtlılığı yapan sistemlerin tam aksine, omurlar arasında hareket korunuyor.
Ameliyatta konulan protez ile omurgadaki hareketin korunması sağlanınca, ilerleyen aylar ve yıllar içinde diğer omurlarda yeni fıtık gelişme riski daha da azalıyor. Füzyon, yani omurlarda kaynama yöntemi ameliyatlarından sonra 2-3 hafta boyunluk verilerek hastanın boyun hareketlerine dikkat etmesi istenirken, protez kullanılan hastalarda kullanılmıyor. Hastalar, 10 gün sonra işine başlayabiliyor."