Böbrek Taşlari ve Oluşma Nedenleri

Böbrek taşları ülkemizde oldukça sık görülen bir hastalıktır. İdrardaki kristallerin birikmesi ve çökmesi taş oluşumuna yol açar.Son 30 yıldır geliştirilen taş kırma cihazları sayesinde böbrek ve idrar yolları taşlarının büyük çoğunluğu cerrahi müdahale olmadan tedavi edilebilmektedir.

Böbrek Taşlari ve Oluşma Nedenleri



BÖBREK TAŞLARI

Böbrek taşları ülkemizde oldukça sık görülen bir hastalıktır. İdrardaki kristallerin birikmesi ve çökmesi taş oluşumuna yol açar.Son 30 yıldır geliştirilen taş kırma cihazları sayesinde böbrek ve idrar yolları taşlarının büyük çoğunluğu cerrahi müdahale olmadan tedavi edilebilmektedir.

Taş oluşumuna yol açan sebepler nelerdir?

-Yetersiz sıvı alınması

-Genetik faktörler

-Beslenme alışkanlıkları

-İdrar yolu enfeksiyonu

-Böbrekteki anatomik bozukluklar(Üreterosel, at nalı böbrek vs)

-Bazı hastalıklar (Hiperparatroidizm,sarkoidoz, bağırsak rezeksiyonu, Crohn hastalığı v.s.)

-Bazı ilaçlar

(Kalsiyum ve D vitamini içeren ilaçlar, aşırı C vitamini alınması(>4g/gün), triamteren, indinavir, sülfonamidler, asetozolamid )

Taş hastalarda ne tür şikayetler yapar?

Hastalarda hiçbir belirti vermeyebilir.

-Ağrı : En sık görülen bulgudur. Kolik tarzındaki şiddetli ağrı idrar yolundaki gerilmeye bağlıdır. Yan ağrısı şeklinde başlar ve kasıklara yayılabilir.

-Hematüri: İdrardan kan gelmesi gözle görülebilen tarzda ve mikroskopik şekilde olabilir. Hiçbir kanama bulgusu vermeyebilir.

-Bulantı ve kusma

-İdrarda yanma

-İdrar yaparken zorlanma

-Sık idrara çıkma

-Ateş

Tanı koymada neler yapılabilir?

-Tam idrar tahlili

-Kan tahlili

-Yatarak çekilen ilaçsız film

-Ultrason

-İlaçlı böbrek filmi (İVP)

-İlaçsız çekilen tomografi tanıyı koymada yardımcı olan yöntemlerdir.

Tedavide neler yapılır?

Küçük boyutlu olan taşlar (6 mm'e kadar) genelde kendiliğinden düşer. Bazı taşlar idrar yollarında takılıp böbrekte şişme yapabilir. Taşın boyutu, yeri ve idrar yolunda tıkanıklık yapıp yapmamasına göre tedavi şekli değişebilir.

Kendiliğinden düşebilecek boyutlu taşlarda ağrıyı geçirip bol sıvı alımı ile kendiliğinden düşmesi beklenir. Tıkanıklık yapabilecek taşlarda ve belirtileri ağrı kesicilerle geçmeyen hastalarda tıkanıklığın ortadan kaldırılması gerekir.

-ESWL ( Şok dalgaları ile taş kırma yöntemi): Vücut dışından gönderilen şok dalgaları ile idrar yolundaki ve böbrekteki taşların kırılmasını sağlayan bir yöntemdir. Tedavide en sık kullanılan yöntemdir. Taşların büyük kısmı bu yöntemle tedavi edilebilir.

-Endoskopi üreter taş tedavisi : İdrar kanalındaki taşlarda ESWL yönteminin uygulanamadığı veya etkili olmadığı durumlarda idrar yolundan ince çaplı sert veya yumuşak aletlerle girerek taşların kırılıp dışarı alındığı bir yöntemdir.

-Perkütan Nefrolitotomi(PCNL) :ESWL yöntemi ile kırılamayan ve boyut olarak büyük taşlarda böbreğe dıştan endoskopik aletlerle küçük bir delik açıp taşların parçalanarak dışarı alındığı bir yöntemdir.

-Açık Taş Cerrahi: Günümüzde en az kullanılan yöntemdir.

 

Op.Dr.Murat ÇELTİK
İstanbul Cerrahi Hastanesi
0 212 296 94 50
0 536 886 12 96