Her yıl milyonlarca insana kanser teşhisi konulurken hangimiz bu hastalığa yakalanma korkusu içinde değiliz ki… Peki, tüm bunlara rağmen bazı belirtileri de görmezden gelen ya da doktora gitmekten kaçınan da biz değil miyiz?
Karaciğer kanseri Nedir?
Karaciğer, karın boşluğunun sağ üst kısmında, diyaframın altında ve midenin üst kısmında bulunan deriden sonra vücuttaki en büyük organdır. Karaciğerin; vücut için gerekli yapıların üretilmesi, savunma sistemi, sindirim ve detoksifikasyon gibi birçok işlevi vardır. Karaciğer kanseri ise, kendi içindeki hücrelerin oluşturduğu (primer) ya da kanserli diğer uzuvlardan (metastatik) karaciğere sıçrayarak gelişen bir kanser türüdür. Hepatik kanser de denilen bu hastalığın birçok türü mevcuttur ve iyi huylu ya da kötü huylu olabilmektedir.
Primer ve sekonder kanser: Kanserler ilk oluştuğu organa ait hücre tipinin adını alır ve bu hücreler primer alandan kopup başka yere doğru giderse sekonder kanser olarak adlandırılır. Hatosellülerkarsinoma: Karaciğer kanserinin en yaygın türüdür. Özellikle erkeklerde kadınlara oranla daha sık görülmektedir ve ilerleyen yaşlarda görülme oranı artmaktadır.
Diğer karaciğer kanser türleri ise safradaki hücrelerden başlayan kolanjiyokarsinoma, karaciğerdeki kan damarlarında oluşum gösteren anjiyosarkom ve özellikle çocukları etkileyen hepatoblastomayı hastalığıdır. Karaciğer kanserinde; daha önceden meydana gelmiş bir hasardan kaynaklanan yara izleri, hepatit virüsü enfeksiyonu, şeker hastalığı, ailede karaciğer kanseri öyküsü, sigara kullanımı ve anaboliksteroidlerin alımı gibi durumlar risk faktörleri arasında sayılmaktadır.
Hangi durumlarda uzmana görünmek gerekir
Ani kilo kaybı,
Uzun süren iştahsızlık ve az miktar yemek yedikten sonra tokluk hissi,
Sürekli hasta ve yorgun hissetme,
Karında ciddi bir şişlik ya da ağrı,
İdrarın normalden koyu olması ve dışkı renginde farklılık,
Yüksek ateş, terleme ve kaşıntı,
Sarımsı bir cilt söz konusu ise uzman bir hekim kontrolünden geçilmelidir.
Karaciğer kanserinde tanı ve tedavi süreci
Tüm hastalıkların tanı sürecinde olduğu gibi karaciğer kanserinin de ilk aşaması doktor muayenesidir.Bu aşamada karaciğer ve dalaktaki büyüme durumuna bakılır, sıvı toplanması ya da ciltte bir sararma olup olmadığı tespit edilir. Kan testleri yapılır ve daha detaylı inceleme için; Ultrason, tomografi, MR gibi testlerden de faydalanılır. İlerleyen aşamalarda karaciğerden doku örneği alınarak mikroskop altında doku detaylıca incelenir. Yapılan tetkikler sonucunda hastaya kanser tanısı konulması durumunda ise hangi evrede olduğu ve ne tür tedavi yöntemi uygulanacağı kararlaştırılır.
Hastalığın kesinleşmesiyle birlikte türü ve evresine göre çeşitli tedavi yöntemleri uygulanmaktadır. Hasta ameliyat edilerek var olan tümörden kurtulabilir. Söz konusu tümör küçükse çevredeki diğer dokulara da zarar vermeden ameliyatla alınması önemli adımlardan biridir. Hastalığın tedavi sürecinde kullanılan yöntemlerden bir diğeri ise lokal yolla yapılan tedavilerdir. Tamamen kanserli dokulara ya da onu çevreleyen dokulara uygulanır.
Lokal yolla yapılan tedaviler; kanserli hücrelerin ısıtılması, dondurulması, tümöre alkol enjekte edilmesi, Kemoterapi ilaçlarının karaciğere enjekte edilmesi ve radyasyon dolu boncukların karaciğere yerleştirilmesi gibi yöntemleri içerir. Radyasyon tedavisi de karaciğer kanserinde uygulanan bir diğer yöntemdir. Bununla birlikte hedefe yönelik ilaç kullanımı ve destekleyici bakımlarla da hastalığın tedavisi mümkündür. Hasta tedavi sürecini tamamladıktan sonra mutlaka belirli periyotlarla sonraki süreci takip etmelidir.