Daha çok akciğerin üst kısmında yer alan ve akciğer zarının hemen altında yer alan hava keseciklerinin herhangi bir sebeple patlaması veya bütünlüğünün bozulması durumunda nefes yoluyla alınan hava, bronşlar aracılığıyla akciğer zarları arasına dolar. Her soluk alışverişinde burada biriken hava hacmen artar, akciğer dokusu üzerine basınç yapar ve akciğerin sönmesine neden olur.
AKCİĞER SÖNMESİNİN BELİRTİLERİ NELERDİR?
Pnömotoraks yani akciğer sönmesi yaşayan hastalarda belirtiler hafif olabileceği gibi şiddetli de olabilir. Hastalarda en sık görülen belirtiler ani başlayan göğüs ağrısı, nefes darlığı ve bazen de öksürüktür. Bazen aşırı miktarda hava akciğer zarları arasında toplanıp akciğer, kalp ve ana damarlar karşı tarafa doğru iter. Bu durumda ana damarlar büzülür ve kalbe kan dönüşü azalır ve şok tablosu gelişebilir.
Bu nedenle pnömotoraks erken tanınması gereken ve tanısı konamadığında ölüme dahi neden olabilen ciddi bir hastalıktır denilebilir. Ani başlayan göğüs ağrısı ister genç, ister yaşlı, ister çocuk olsun acil müdahale gerektiren bir hastalık belirtisi olabilir. Bu belirtileri yaşayan hastaların mutlaka bir doktara görünmeleri gerekir.
AKCİĞER SÖNMESİ NASIL TEDAVİ EDİLİR?
Az miktarda ve belirti vermeyen veya hafif belirti veren pnömotoraks, aralıklı oksijen tedavisi ve takip ile herhangi bir girişime gerek olmaksızın kendiliğinden geriler. Ancak akciğer zarları arasındaki hava miktarı fazlaysa veya az olsa bile belirtiler hastayı rahatsız edecek düzeyde ise orada bulunan havanın bir drenaj sistemi ile çıkarılması gerekir.
Bunun için tüp torakostomi denilen bir işlem gerekir. Bu işlem lokal anestezi ile yani hastayı uyutmadan yapılır. Koltuk altında yaklaşık meme hizasından, 2-2,5 cm genişliğinde bir delik aracılığıyla 1 adet silikon drenin akciğer zarları arasına yerleştirilerek su altı drenaj sistemine bağlanmasından oluşan bir işlemdir.
Genellikle ilk atak için bu işlem yeterli olmakla birlikte hava kaçağı uzayan olgularda ameliyat gerekebilir. Ancak kırsal kesimde yaşayan hastalar, meslekleri gereği pnömotoraks yatkınlığı olan pilot, dalgıç gibi meslek gruplarında ilk atak olsa bile cerrahi için adaydırlar. Cerrahide açık veya kapalı ameliyat uygulanabilir. Patlama potansiyeli bulunan hava kesecikleri bir miktar akciğer dokusu ile birlikte çıkarılır.