Yeni doğan bebeğin doğumdan hemen sonra olması gereken yer, annesinin kucağı ve memesidir. Banyo için annesinin yanından uzaklaştırılan bebek; kendisini güvensiz hissedebilir, annesini tanıma süreci gecikebilir, ilk beslenmesinde sorunlar yaşanabilir
Bebek dünyaya geldiğinde birçok değişimi aynı anda yaşar; boşluk duygusu, havanın cildine temas etmesi, ses, ışık, nefes alma, tenine dokunan eller, burnuna giren tüpler... Bu yaşadıkları onun için büyük bir şoktur. Doğumu takip eden ilk dakikalarda hemen annesinin kucağına alınmalı, sarılıp sarmalanmalı, onunla göz teması kurulup konuşulmalı ve bir an önce emzirilmelidir. Bebeğin ilk muayenesi: Bebek doğar doğmaz, tüm dünya doğum hekimleri tarafından kabul görmüş olan Virginia Apgar testi yapılır. Bu teste göre; bebeğin kalp atışı, nefes alışı, kaslarının gücü, refleksleri ve teninin rengi değerlendirilerek 0 ile 10 arasında bir puan verilir. Bazen puanlamanın sonucuna göre; kısa süreli de olsa bebeğin küveze konulmasına ihtiyaç duyulabilir.
ÇAPAKLANMAYA DİKKAT EDİN!
Bebeğin doğumdan hemen sonra olması gereken yer; anne kucağı ve memesidir. Hemen yıkanmamasının tıbbi açıdan bir zararı yok, hatta tam aksine faydası vardır. Bebeğin doğum sonrası hemen ten temasını hissetmesi onu rahatlatır. Annenin göğsüne yakın olması onu emmeye teşvik eder ve yeni hayata yumuşak bir geçiş yapmasını destekler. Banyo için bebeğin anneden uzaklaştırılması; kendini güvensiz hissetmesine neden olabilir ve annesini tanıma sürecini bozabilir, ilk beslenmesini engelleyebilir. Bebeğin başı: Bebeğin kafa kemikleri, annenin doğum kanalına uyum sağlayacak yumuşaklıktadır. Doğum kanalında geçiş pozisyonu sebebiyle başının üst kısmı uzamış gibi görünse de, bir-iki hafta içinde normal şeklini alır. Bebeğin gözleri: Bebeğin gözleri doğumdan itibaren 25-30 cm. mesafeyi görür ve bu mesafede tutulan objelere kısa sürelerle odaklanır. Birkaç hafta sonra hareket eden cisimleri kısa süreyle izleyebilir. Göz rengi altı ay, bazen de 1 yaşına kadar değişebilir. İlk haftalarda gözlerde çapaklanma olabilir, sürekli oluyorsa doktora danışılmalıdır. Yeni doğanlarda merkezi sinir sistemi kas hareketlerine tam koordine olamadığından bazen gözde kayma görülürse de bu durum altıncı aya kadar normale döner. Erken doğmuş bebeklerde ilk altı ay içinde göz doktoru muayenesi gereklidir. Yeni doğan bebeklerin göz kapama refleksi ilk aylarda gelişmediği için, flaş kullanarak fotoğrafının çekilmemesi gerekir. Bebeğin işitmesi: Anne karnındaki bebeğin işitme duyusu beşinci aydan itibaren gelişmeye başlar. Bu aylarda anne ve babaya bebeklerine kitap okumalarını ve müzik dinletmelerini öneriyoruz. İşitme; çocuğun, iletişim, sosyalleşme ve dil öğrenme yeteneklerini geliştirmesi açısından çok önemlidir. Ülkemizde yenidoğan tarama testlerinin içinde işitme testi de yer alıyor.
ODASININ ISISI 24 DERECEYİ GEÇMESİN!
Bebeğin cildi : Yeni doğan bebeğinizin teni çok duyarlıdır. Kıvrımlı olan kısımlarda, sırt ve kalçasının üstünde yağlı, peynirimsi görünümlü vernix adında bir tabaka vardır. Bu tabaka; cildin nemli kalmasını sağladığı gibi, bebeğin bağışıklılığını da artırır. Yanakları, omuz başları ve sırtında tüyler vardır. Anne karnında iken doğuma yakın haftalarda cildindeki tüylerin bir kısmı, doğumdan kısa bir süre sonra da kalanlar dökülür. Cildinin mermer gibi olmasının, el ve ayaklarının soğuk olmasının sebebi ise kılcal damar dolaşımının yeterli gelişmemesinden kaynaklanır. Bebeğin bulunduğu odanın ısısı en fazla 24 derece olmalıdır.
ENFEKSİYON RİSKİNE DİKKAT!
Yeni doğum yapan anneleri en çok endişelendiren konu; bebeklerinin göbek bağı bakımıdır. Yeni doğan bebeklerde sıkça yapılan yanlışlardan biri ise göbek bağının üzerine veya etrafına gazlı bez sarıp onu alt bezinin içine saklamaktır. Oysa ki göbek bağı açıkta bırakılmalı, üzerine dolaşımı engelleyecek bir basınç uygulanmamalıdır. Dünya Sağlık Örgütü'nün de önerisi bu şekildedir. Bezin içine saklanan göbek bağının nem yüzünden kuruması gecikir ve enfeksiyon oluşma riski artar. Bebekler için göbek bağını açıkta bırakacak şekilde özel tasarlanmış göbek bağı oyuntulu yenidoğan bezleri; kurumayı hızlandırır ve enfeksiyon riskini azaltır. Göbek dokusu etrafında kızarma ve ağır koku olması durumunda mutlaka doktora başvurulmalıdır. Ayrıca göbek düştükten sonra, bir-iki gün birkaç damla kan olabilir. Ancak kanama miktarı çok fazla ise yine mutlaka doktorun görmesi gerekir.