Kadınlar için önemli bir sağlık sorunu olan idrar kaçırma; yaygın inanışın aksine, yaşlanma sürecinin normal bir sonucu değil.
Her beş kadından birinde görülen idrar kaçırma, tedavi edilebilir bir sorun. Modern tıp; kadının sosyal hayatına darbe vuran idrar kaçırmanın çözümünü, tanı ve tedavi yöntemleriyle bulmuş durumda.
Medical Park Antalya Hastane Kompleksi Üroloji Uzmanı Dr. Mehmet Sarıer; her beş kadından birinin derdi olan ve kadının iş, sosyal ve özel yaşantısında ciddi sorunlara yol açan idrar kaçırmayla ilgili bilgiler verdi;
Tedavi edilebilir bir sorun olan idrar kaçırma; rutin işler sırasında, idrarın ani ve istemsiz olarak idrar yolundan dışarı çıkması olarak tanımlanıyor. ABD’de yapılan araştırmalara göre; her beş kadından biri, hayatının bir döneminde bu sorunla karşı karşıya kalıyor.
Erken safhalarda tanı konulduğu takdirde, pek çok kadının ortak sorunu olan idrar kaçırma ilaç ve egzersizle bile ortadan kaldırılabilmektedir.
İdrar kaçırma birkaç çeşidi vardır, bunları belli gruplara ayrılarak incelenmelidir. Çünkü tedavi yaklaşımları idrar kaçırmanın tipine göre farklılık göstermektedir.
İdrar Kaçırmanın Türleri
Stres idrar kaçırma: Kadınlardaki idrar kaçırmanın en sık görülen tipini oluşturuyor. Stres tipi idrar kaçırmanın en sık nedeni pelvik taban kaslarının zayıflaması. Bir diğer nedenini ise mesane boşalmasını kontrol eden kasların yetersizliği oluşturuyor. Bu kaslar görevlerini yerine getiremediklerinde, öksürme ve egzersiz gibi çeşitli hareketler sırasında idrar kaçırılıyor. Çok sayıda müdahaleli doğum, iri bebek doğurma, obezite, ailesel yatkınlık ve menopoz, idrar kaçırma sorununda risk faktörlerini oluşturuyor.
Urge idrar kaçırma: Güçlü bir tuvalete gitme ihtiyacı hissedildiği anda, tuvalete yetişemeden idrar kaçırma olayına bu tipte rastlanıyor. Stres idrar kaçırmadan farklı olarak pelvik tabandaki zayıflıktan değil, mesane kaslarının aşırı aktif olmasından kaynaklanıyor.
Miks idrar kaçırma: Stres idrar kaçırma ile urge idrar kaçırmanın bir arada olduğu durumlarda miks idrar kaçırmadan söz edildiğini belirtiyor. Örneğin; hasta hem öksürdüğünde ya da hapşırdığında, hem de bazen ani bir sıkışma hissi sonrasında idrarını kaçırabiliyor.
Taşma idrar kaçırma: Mesanede kapasitenin üzerinde idrar depolandığında, idrar yapma zorunluluğu hissetmeden, küçük miktarda idrar kaçırma görülüyor. Kadın hiçbir zaman mesanesini tamamen boşaltamadığı hissine kapılıyor. Diyabet, pelvik yaralanma, geniş pelvik cerrahi, omurilik yaralanmaları ve multipleskleroz gibi durumlarda kas tonusunun kaybolması sonucu oluşuyor.
Nasıl Tedavi Ediliyor?
Tanıda idrar tipinin belirlenmesi büyük önem taşıyor. Çünkü her tip idrar kaçırmada her tedavi yaklaşımı etkili olmayabiliyor. Bu açıdan en doğru tedavinin idrar kaçırma tipine göre belirlenmesi gerekiyor.
İdrar kaçırma, sıklıkla tedavi edilebilen bir durum olsa da her kadında ve her tip idrar kaçırmada her tedavi yaklaşımı etkili olamayabiliyor. En doğru tedavi, idrar kaçırma tipine göre belirleneceğinden dolayı, idrar kaçırmanın tipinin belirlenmesi ve doğru tanının konması çok önemlidir.
Kasları güçlendirmeye yönelik egzersizler: Pelvik taban kaslarını güçlendirmeye yönelik egzersizler, bazı durumlarda tek başına, ancak genellikle yardımcı yöntem olarak etkili oluyor. Bu tedaviyle idrar torbası ve idrar yapmayla ilgili kasların kontrol altına alınması sağlanarak pelvik taban kasları güçlendiriliyor.
İlaç tedavisi: Bazı idrar kaçırma tipleri ilaçlar ya da hormonlarla tedavi ediliyor. Özellikle urge idrar kaçırma tipinde ilaç tedavisi ilk seçenek. Ancak stres idrar kaçırma tipi ilaç tedavisine yanıt vermiyor.
Cerrahi tedavi: Diğer tedavi yaklaşımları başarısız olduğunda cerrahi müdahale yapılır. Artık günümüzde lokal anestezi altında dahi uygulanabilen, çok basit ve daha az invazif (daha az kesi ile yapılan) cerrahi müdahaledir.
Ne Zaman Başvurmalı?
Aşağıdaki sorulardan birine yanıtınız “evet” ise bir üroloji uzmanına danışmalısınız.
Güldüğünüzde, öksürdüğünüzde veya hapşırdığınızda
Yürürken veya egzersiz yaparken
Ağır bir eşya kaldırırken
Oturur ya da yatar durumda ayağa kalktığınızda idrar kaçırıyorsanız
Gün boyunca sık sık tuvalete gitmek zorunda iseniz
Bu sorun nedeniyle ped kullanmak zorunda kalıyorsanız
İdrar yapma hissi geldiğinde tuvalete yetişemiyorsanız
Tuvalette hiçbir zaman idrarınızı tamamen boşaltamadığınız hissine kapılıyorsanız.