Yüksek tansiyon genç yaşlarda da ortaya çıkan ama daha çok ileri yaşlarda görülen ve kan basıncının normalin üzerinde olduğu bir hastalık olarak tanımlanıyor. İnsan vücudunda göz, böbrek, beyin ve kalp damarlarında tıkanıklıklara ve kanamalara yol açarak ölümcül etkiler yaratabiliyor. Aile Hastanesi Bahçelievler Kardiyoloji Uzmanı Dr. Murat Şener, yüksek tansiyon hastalarının tuzu hayatlarından mutlaka çıkarmalarını, yemeği salçasız yaparak yemelerini öneriyor. Dr. Murat Şener, tansiyon hastalarına günlük yaşamlarından tuzu çıkarmaları için altı kolay öneride bulunuyor.
Tuzu hayatınızdan uzak tutmanın 6 yolu
Fazla kilosu olan kişiler nasıl zayıflama diyeti yapmakta ve sağlıklı beslenme alışkanlıklarını yaşamlarında uygulamakta zorlanıyorsa, aynı şekilde tuzu kesmekte de zorlanabiliyor. Bunun temelinde ise günlük hayatta tuzun çok farklı kaynaklardan vücudumuza girmesi yer alıyor. Dr. Murat Şener, yüksek tansiyon hastalarının yemeklerinde salça kullanmamalarını çünkü salçanın yüksek miktarda tuz içerdiğini belirterek, hastalara tuzu hayatlarından çıkarmalarının altı yolunu şöyle sıralıyor:
Tuzsuz ekmek yiyin. Fırınlarda tuzsuz ekmek satılıyor. Eğer bulunamıyorsa evde ekmek yapma makinelerinde kendileri de yapabilirler.
Yemek yaparken tuz ve salça kullanmayın. Özellikle salçada yüksek oranda tuz var. Salça yerine domates kullanarak yemek yapmak ve tuz eklememek en doğrusu. Evde yemeği tuzlu yemek isteyen diğer aile bireylerinin, tuzsuz pişen yemeğe kendi isteklerine göre tuz atması en doğrusudur.
Sofrada tuz bulundurmamak çok iyi bir önlemdir. Bu nedenle tuzu sofranızdan kaldırın.
Yüksek tansiyon hastasının turşu yemesi, zehir yemesiyle eşdeğerdir. Bu nedenle turşudan uzak durun.
Yöresel peynirlerin tüketilmesi, yüksek tuz içerikleri nedeniyle sağlığa zararlıdır. Yöresel peynir yemeyin.
Tuzsuz zeytin yemeye özen gösterin. Lor peyniri gibi tuzsuz peynirleri tercih edin. Eğer peynirde az da olsa tuz varsa, aynı şekilde zeytin de tuzluysa bir süre suda bekletin. Çok tuzluysa daha da uzun süre suda bekletin.
Yüksek tansiyon herkeste baş ağrısı yapmaz
Yüksek tansiyonun belirtileri arasında baş ağrısı, çarpıntı ve sersemlik gibi etkilerin bulunduğunu, ancak her hastada bu şikayetlerin ortaya çıkmadığını ifade eden Dr. Murat Şener, şu bilgileri veriyor: "Yüksek tansiyon nedeniyle ensede ağrı, boyun kaslarında sertlik hissi oluşabilir. Yüksek tansiyon baş ağrısı yapabilir ama şart değil, zaman içinde yavaş yavaş yükselen tansiyonda baş ağrısı olmaz. Bu nedenle tansiyonu 200 mmHg'ye kadar çıkan bir hastanın şikayeti olmayabilir ama yüksek tansiyon bütün damarlarına zarar verir. Yüksek tansiyon nedeniyle organlardaki küçük kılcal damarlarda kanamalar olur. Gözde, beyinde, kalp damarlarında, böbrek damarlarında hasara sebep olabilir. Yaş ilerledikçe yüksek tansiyon hastası olma ihtimali yükselir. Yüksek tansiyon çok genç yaşlarda sık görülmez. Gençlerde başka bir sebebe bağlı olabilirken, yaşlılarda genetik yani ailesel nedenler ön plandadır."
Yüksek tansiyon hangi organı nasıl etkiliyor?
Yüksek tansiyon hastalığının beyin, böbrek, kalp ve göz başta olmak üzere birçok organı olumsuz etkilediğine değinen Dr. Murat Şener, bunları şöyle sıralıyor:
Beyin: Küçük kılcal damarlarda, kanama ve beyinde kanamaya neden oluyor. Ayrıca beyin damarlarında tıkanıklık yapıyor.
Böbreklerde: Böbrek yetersizliğine neden oluyor. Böbreklerimizde yumak halinde kan damarları var. Kan basıncı yükselince bu damarlar hasar görüyor. Böbreklerde kanı süzme görevi yapa kılcal damarlar olumsuz etkileniyor.
Kalp: Damar tıkanıklığı yapıyor, kalp kasında kalınlaşmaya neden oluyor, kalpten çıkan ana damarın genişlemesine yol açıyor.
Göz: Küçük kılcal kanamalara neden olup, kalıcı görme kaybına ve körlüğe yol açıyor.
Yüksek tansiyon hastası zayıf olmalı
Yüksek tansiyon hastalarında kilo vermenin ve şişmanlıktan uzak yaşamanın çok önemli olduğuna değinen Dr. Murat Şener, bu konuda şu bilgileri veriyor:
Tansiyon hastaları mutlaka kilo vermelidir. Hem beslenme uzmanı ve hekim kontrolünde zayıflama diyeti, hem de spor yaparlarsa sağlıklı bir şekilde kilo verebilirler. Bir tansiyon hastası yaklaşık
10 kilo verirse günde iki-üç ilaç kullanırken, bu ilaçlara olan ihtiyacı ortadan kalkabiliyor.
Spor yaparken kalbin belli bir hızda atması önemli. Belli nabız değerlerinde yapılan spor, metabolizma hızını da artırır, dolayısıyla kilo vermek kolaylaşır. Kilo verebilmek için kısa koşular tercih edilmeli, uzun uzun yürüyüşler yapılmamalıdır. Ayak, bilek, diz ve eklem ağrısı olanlara yüzme tavsiye ediyoruz.
Günde 15 dakikalık bir koşu veya hızlı tempoda yarım saatlik yürüme metabolizmayı hızlandırmada olumlu etki yaratacaktır. Ama önemli olan tansiyon hastalarının bu sporu düzenli yapmaları, yaşam şekli haline getirmeleridir.
Hasta ilacı hekim tavsiyesi olmadan kendi başına kesmemelidir. Eğer hekim ilacı kesmeye karar verirse bunu birdenbire yapmaz. Tansiyon ilacı hastaya fazla gelirse tansiyon düşüklüğü ortaya çıkar, biz de ilacı keseriz.
Aile Hastanesi Bahçelievler
Kardiyoloji Uzmanı
Dr. Murat Şener