Endometriozis,rahmin iç yüzeyini döşeyen endometrium adı verilen dokunun,vücutta rahim dışında her hangi bir organda bulunması durumudur.Genellikle karın içi organları( yumurtalıklar, tüpler, bağırsaklar, mesane)etkileyen bu hastalık nadir de olsa karın dışı organlarıda etkileyerek kronik enflamasyona ve yapışıklıklara neden olmaktadır.
Adet ile birlikte rahim dışına atılan endometrial dokuların ,tüplerden geri karın içine kaçması olarak düşünülsede tam olarak nedeni çözülememiştir.Genetik faktörler,bağışıklık sistemi ile ilgili problemler de endometriozis gelişiminde etkenolabilir.
En şık hangi yaş grubunda görülür?
Üreme çağındaki kadınlarda görülür. Her 10 kadından 1 inde(%10) görülmektedir.İnfertilite problemi yaşayan kadınların %25-50 sinde, kronik karın ağrısı olan kadınların %20 sinde endometriozis tespit edilebiliyor.Semptomların başlaması ve teşhis arasında ortalama 6-7 yıl geçmektedir.
Belirtileri nelerdir?
-Dismenorrhea, sosyal hayatı etkileyecek kadar şiddetli adet ağrısı
-Disparoni, ağrılı cinsel ilişki
-İnfertilite, çocuk sahibi olamama
-Ara kanamalar, adet öncesi ve sonrası lekelenme tarzında devam eden kanamalar
-Bulunduğu organa bağlı şikayetler, döngüsel karın ağrısı ve ishal, idrardan kan gelmesi,büyük abdest veya idrara çıkarken ağrı..
Nasıl Teşhis Edilir?
Yumurtalıklar da oluşan çikolata kistleri ultrasonografik muayenede kolaylıkla teşhis edilebilir.Diğer organlardaki ve yüzeysel endometriozis odakları laparoskopi veya laparatomi ile görülerek teşhis edilebilir.
Çikolata kistleri hamile kalmaya engel midir?
Evet, çikolata kistleri neden oldukları enflamasyon, karın içi organlarda yapışıklığa, tüplerde deformasyon ve tıkanıklığa, tüp-yumurtalık anatomik ilişkisini bozarak gebeliğe engel olabilmektedir.
Tedavisi nedir?
Çikolata kistlerinin tedavisi genellikle cerrahıdır.Çocuk isteği olmayan kadınlarda medikal tedavilerle menopozal bir durum yaratılarak cerrahi olmadan, özellikle şikayetlere yönelik tedaviler uygulanabilir.Çocuk isteği olanlarda cerrahi yöntemler ciddi şekilde tartışılmalıdır.Çünkü özellikle yumurtalıklarda oluşan çikolata kistleri çıkarıldığında yumurta rezervinde kayda değer kayıplar olabilmektedir.Bu grupta yardımcı üreme yöntemleri ( aşılama, tüp bebek) öncelikli düşünülebilir.Endometriozis nedeni kesin olarak bilinmediği için, tedavi yöntemleri de şikayetlere yönelik olmalıdır.Tedavi edilse bile tekrarlayabileceği unutulmamalıdır.Endometriozis in yol açtığı belirtiler, beslenme( alkol ve kafein alımımınım sınırladırılması) ve yaşam tarzı değişiklikleri(düzenli egzersizler) ile daha hafife indirilebilir.