Doğum sonrası dönemdeki depresyon, kadında gerçekleşen fiziksel, duygusal ve davranışsal değişimlerin karışımını ortaya koyuyor. Bu süreç, doğumdan sonraki 4 hafta içinde belirginlik kazanıyor. Memorial Dicle Hastanesi Psikoloji Bölümü'nden Klinik Psikolog Özlem Soysal, doğum sonrası görülen depresyon ve bu süreçte alınması gereken önlemler hakkında bilgi verdi.
Doğum sonrası depresyon ilk 4-6 hafta içerisinde ortaya çıkar ve tanı konulabilmesi için de belirtilerin en az 2 hafta sürmesi gerekir. Gebelik sırasında yaşanan depresyon dünyada her 10 anneden 5'inde görülürken, doğum sonrası depresyon 10 annenin 1'inde ortaya çıkar. Prenatal denilen hamilelik öncesinde ve perinatal denilen hamilelik sırasındaki bazı duygu durumları, doğum sonrasında bir depresyonun habercisi olabilir.
DOĞUM SONRASI DEPRESYONA ZEMİN HAZIRLAYAN DURUMLAR
- Hamilelik öncesi yoğun stres, kaygı ve depresyon yaşama
- Kendine olan saygı kaybı
- Mükemmeliyetçilik
- Aileden, eşinden ya da çevreden yeterli sosyal destek alamama
- Mutsuz evlilik,
- Başka çocukların olması
- Genç yaşta hamile kalmış olma (ergen gebeliği)
- Hamilelik dönemine yaşanan travma
- Geçmişteki düşük ya da kürtaj deneyimleri
- İstenmeyen ya da planlanmamış gebelikler
ERKEN UYANMA, İŞTAHSIZLIK VE KİLO KAYBI DEPRESYON BELİRTİSİ
Anne olmak bir kadın için yalnızca mutluluk dönemi değil aynı zamanda ruhsal durum değişiklikleri nedeniyle ortaya çıkan, kaygı ve depresyonun yaşanabildiği bir zaman dilimidir.
Bu dönemdeki depresyon; hafif mizaç bozukluğu, huzursuzluk, bitkinlik, erken uyanma, kilo kaybı, iştahsızlık, kendini kınama, tepkisizlik, mutsuzluk, değersizlik hissi, intihar düşüncesi ya da girişimi gibi öznel belirtilerle karakterize olan, şiddetli bir hastalığa kadar uzanabilen geniş bir yelpazeyi içerir. Gelişmiş ülkelerde gebelikten sonra görülen ruhsal problemlerle ilgili hastalıklar ciddi bir öneme sahip olduğundan, bu süreçte annelerin psikolojik destek almaları sağlanır. Ancak gelişmekte olan ülkelerde bu önem oldukça sınırlı kalmaktadır ve bu durum, anne ile bebeğin sağlığı olumsuz yönde etkilemektedir.
BU BELİRTİLERE DİKKAT!
- Kendine vakit ayıramamanın getirdiği mutsuzluk
- Benliğini kaybetme ve kendisini sanki gerçek değilmiş gibi hissetme
- Güvensizlik, yetersizlik ve iyi bir anne olamama duygusu
Doğum sonrası depresyondan kurtulmak mümkün!
Gebelik sonrası depresyon ile başa çıkmak için öncelikle içinde bulunulan gerçekliğin farkına varılmalıdır. Hayatın hem iyi hem de sıkıntılı olan dönemlerinin olabileceği kabul edilmelidir. Alınabilecek basit önlemler ve yaşam değişiklikleri ile sorun karmaşık bir hal almadan çözülebilir.
Doğum sonrası depresyona karşı şu önlemler alınabilir;
- Yakınlarınızdan ve aile bireylerinden kendinize yakın hissettiğiniz kişilerden destek isteyin
- Günlük egzersiz ve spor yapın, hareketsizlikten uzak durun
- Alkol ve kafeinli içecekler tüketmeyin
- Beslenme uzmanından uygun diyet programı için yardım alın
- Doğum sonrası eve gelen ziyaretçi sayısını sınırlandırın
- Telefon görüşmelerinizi kısıtlı sürede tutun
- Bebeğinizle daha yakından ilgilenin ve o uyuduğunda siz de uyumaya çalışın
- Gerekli durumlarda bir uzman desteği almaktan çekinmeyin