Dr. Yusuf Gökmen, 14 Kasım Dünya Diyabet Günü çerçevesinde diyabet hakkında doğru bilinen yanlışları derledi.
Türkiye nüfusunun yarıya yakını diyabet hastası. Diyabet hakkında tüm dünyada bilinç oluşturmak ve farkındalık yaratmak için 2007 yılında Birleşmiş Milletler'e üye ülkeler 14 Kasım Dünya Diyabet Günü ilan etti ve her yıl özel etkinlikler düzenleniyor.
Üyelerinin kişisel sağlık sistemi Dr. Back-Up'ın medikal danışmanı Dr. Yusuf Gökmen, 14 Kasım Dünya Diyabet Günü çerçevesinde diyabet hakkında doğru bilinen yanlışları derledi.
Türkiye nüfusunun neredeyse yüzde 50'si diyabet hastası. Bu sebeple kendisi, yakını, arkadaşı diyabet veya pre-diyabet olan kişilerin diyabet hakkında bilgi sahibi olması büyük önem taşıyor. Dr. Back-Up medikal danışmanı Dr. Yusuf Gökmen, "Dünya çapında önemli bir sağlık problemi olan diyabet hakkında halkı bilinçlendirmek için 1991'den itibaren Uluslararası Diabet Federasyonu ve Dünya Sağlık Örgütü'ne üye ülkelerdeki cemiyetler, 2007 yılından bu yana da Birleşmiş Milletler'e üye ülkelerde 14 Kasım Dünya Diyabet Günü çerçevesinde özel etkinlikler düzenleniyor. Diyabet ve sorunları konusuna dikkat çekmek amacıyla 14 Kasım Diyabet Günü'nün Mavi Halka şeklinde bir amblemi bulunuyor. Mavi renk umudu, halka da birliği temsil ediyor. Bu doğrultuda geçtiğimiz yıllarda İstanbul'da da Boğaziçi Köprüsü ve Kız Kulesi de mavi ışıkla aydınlatıldı. Toplumu yakından ilgilendiren bu sağlık sorunu hakkında bilinçli olmak büyük önem taşıyor" diye bilgi veriyor.
Dr. Back-Up danışmanı Dr. Yusuf Gökmen, 14 Kasım Dünya Diyabet Günü dolayısıyla toplumsal sağlığı yakından ilgilendiren diyabet hastalığı hakkında mitleri açıklıyor:
Diyabet hastaları egzersiz yapmamalı - YANLIŞ
Egzersiz herkes için olduğu kadar diyabetikler için de önemlidir. Egzersiz, kilo yönetimine yardımcı olur, kalp-damar sağlığını geliştirir, morali düzeltir, kan şekeri kontrolüne yardımcı olur ve stresi azaltır. Diyabet hastaları, kendilerine uygun egzersizi doktorları ile belirleyebilir.
Şişman insanlarda her zaman eninde sonunda Tip 2 diyabet gelişir - YANLIŞ
Fazla kilolu veya obez olmak diyabet olma riskini yükseltir, özellikle risk faktörleri arasındadır, ancak obez kişi kesinlikle diyabetik olacak anlamına gelmez. Tip 2 diyabeti olan birçok kişi kilolu değildir ve daha önce de kilo sorunu yaşamamıştır. Kilolu insanların çoğunluğunda da Tip 2 diyabet gelişmemektedir.
Diyabet sıkıntı yaratır ama ciddi değildir - YANLIŞ
Diyabet hastalarının üçte ikisinde felç veya kalp rahatsızlığına ve bu hastalıklara bağlı ölüm ile daha erken karşılaşılıyor. Şeker hastası olan bir kişinin yaşam beklentisi, diğer insanlardan beş ila on yıl daha kısa sürelidir. Diyabet ciddi bir hastalıktır.
Çocuklar diyabeti atlatır - YANLIŞ
Neredeyse tüm çocukların hastalık tipi Tip 1 diyabettir. Pankreasta insülin üreten beta hücreleri tahrip olmuştur ve geri dönüşümü söz konusu olmaz. Tip 1 diyabetli çocuklar yeni bir tıbbi tedavi bulunana kadar hayatlarının geri kalanında insülin almak zorundadır.
Çok fazla şeker yeme, şeker hastası olursun - YANLIŞ
Tip 1 diyabetli bir kişi bu hastalığa sahiptir, çünkü bağışıklık sistemi insülin üreten beta hücrelerini tahrip etmiştir. Yüksek kalorili diyet insanları fazla kilolu veya obez yapabilir. Fazla kilo ve obezite de özellikle diyabetik aile öyküsü olan kişilerde Tip 2 diyabet riskini yükseltir
Kan şekeri seviyemin düşüp yükseldiğini hissediyorum - YANLIŞ
Çok yüksek veya düşük kan şekeri yorgunluk, halsizlik ve aşırı susama gibi bazı belirtiler gösterir. Ancak, seviyelerin hissedilebilmesi için kan şekerinin çok fazla dalgalanıyor olması gerekir. Kan şekeri düzeyleri hakkında emin olmanın tek ve en güvenilir yolu düzenli kan şekeri ölçümüdür.
Diyabet hastalarının diyeti diğer hastaların diyetinden farklıdır - YANLIŞ
Doktorların ve beslenme uzmanlarının diyabetik bir kişiye önerdikleri 'sağlıklı beslenmedir'. Yemekler sebze, meyve, kepekli –iri taneli tahılları bol içermelidir ve tuz-şeker-doymuş ya da trans yağ oranı düşük olmalıdır. Uzmanlar, özel diyabetik gıdalar almanın gerekli olmadığını, bu ürünlerin her yerden satın alınan sağlıklı besinlerden üstün olmadığını belirtmektedir.
Diyabet hastası ekmek, patates veya makarna yiyemez - YANLIŞ
Şeker hastalığı olan insanlar nişastalı gıdalar yiyebilir. Ancak, yenen miktara ve porsiyona her zaman dikkat etmek gerekir. Tıpkı diyabet hastalığı olmayan insanlar için de önerildiği gibi kepekli olan ürünleri tercih etmeleri önerilir.
Diyabet hastalığı bulaşıcıdır - YANLIŞ
Diyabet kırık bir bacak gibidir, iltihaplı veya bulaşıcı bir hastalık değildir. Ancak bir ebeveyn genleriyle çocuklarına daha yüksek bir duyarlılık geçirebilir.
Sadece yaşlı insanlarda Tip 2 diyabet gelişir - YANLIŞ
Bu izlenim günümüzde değişiyor. Çocuk ve gençlerde giderek artan oranda Tip 2 diyabet geliştiği gözlenmektedir. Uzmanlar, çocukluk dönemi obezite oranlarındaki artış, kötü beslenme ve fiziksel hareketsizlik gibi faktörler sebebiyle bu patlamanın yaşandığı görüşünde.
İnsülin almak zorunda olan herkes ağır şeker hastasıdır - YANLIŞ
Sadece diyetle, diyet ve ağızdan kullanılan ilaçlarla ya da insülinle tedavi olabilirsiniz. Tüm yöntemler diyabet kontrolüne yardımcı olmak için kişisel tedavilerdir. Yöntemin genellikle hastalığın şiddetiyle ilgisi yoktur.
Eğer şeker hastalığınız varsa çikolata veya tatlı yiyemezsiniz - YANLIŞ
Egzersizle birlikte ve sağlıklı bir diyetin parçası olarak dikkatli ve ölçülü alındığı sürece tatlı tüketilebilir.
Diyabet hastaları genel olarak soğuk algınlığına ve hastalıklara daha yatkındır - YANLIŞ
İyi diyabet kontrolü ile diyabetli bir kişinin diğer insanlara göre soğuk algınlığı veya başka bir dönemsel hastalığa yakalanma riski farklı değildir. Ancak, nezle diyabet kontrolünü zorlaştırır. Bu yüzden daha yüksek komplikasyon riski vardır.