Uzm.Dr. Faruk Akçay
Çene Eklemini Bozan Nedenler
1) Normal istirahat halinde üst ve alt dişler arasında temas olmamalı ve dil üst çenede istirahat halinde olmalıdır. Bu durum çene civarındaki kasların gevşek olduğu ve eklemi en az zorlayan bir konumdur. Sürekli dişleri sıkmak bu kasları zorlamakta ve ağrıya neden olmaktadır. Bu sıkma gündüz istemli olabildiği gibi, gece irade dışı olarak da ortaya çıkabilir (Diş Gıcırdatma; Bruksizm). Normal yemek yeme sırasında ısırma kuvveti 27 kg kadar iken, istemli ısırma ve sıkmada 70 Kg’a çıkmaktadır. Oysa Bruksizm’de bu kuvvet 440 Kg’ı bulabilir.
2) Alt çene ve çiğneme kaslarının hareketlerini etkileyen bir başka neden duruş bozukluklarıdır. Bunlardan en önemlisi başın ve omuzların önde olduğu pozisyondur. Bu duruş boyun kaslarını zorlayarak çene eklemini bozar ve çiğneme kaslarını yorar.
3) En çok suçlanan nedenlerden biri de çenenin kapanış bozuklukları ve dişlerle ilgili sorunlardır. Bir tek eksik diş ve yüksek bir dolgu bile çene eklemindeki normal düzeni değiştirebilmekte, çevredeki kasları yormakta ve şikayetlere neden olabilmektedir. Bu konuda diş hekimlerinin yardımını almak gerekir.
4) Tek taraflı çiğneme eklemi bozan bir başka nedendir. Hastalar bir tarafın daha çok ağrıdığı durumlarda haklı olarak diğer taraf ile çiğnemeyi tercih edeceklerdir. Bu çiğnenen taraftaki kasların aşırı gelişmesine, çiğnenmeyen taraftaki kasların zayıflamasına yol açar. Çene ekleminin düzeni bozulduğu gibi, hastanın yüzünün asimetrik görünmesine de sebep olabilir.
5) Stres ve üzüntüler, çene eklemi ağrısının oluşmasında büyük bir yer işgal eder. Bu durum çene civarı ve boyundaki kaslarda yüklenmelere sebep olarak dengesiz bir yük dağılımı oluşturmaktadır.
6) Baş, boyun ve çene ile ilgili travmalar (darbeler) çene sorununu başlatıcı bir faktör olabilir. Soğuk da darbe etkisi ile kasları zorladığından bu grup içinde ele alınabilir. Yemek yeme, esneme, diş tedavileri sırasında da eklemde zorlanmalar görülebilir.
7) Vücuttaki genel bağ dokusu gevşekliği, tırnak yeme, sakız çiğneme, devamlı ağızdan nefes alıp verme, çekirdek yeme, pipo içme, uzun süre telefonla konuşma, keman çalma vb. çene eklemi hastalıklarını kolaylaştıran diğer sebeplerdendir.
8) Tabii ki neden her zaman böyle masum olmaz. Bazen çene şikayetleri vücuttaki ciddi bir hastalığın belirtisi olabilir. Bunlar tümör, enfeksiyon ve iltihaplı romatizma gibi hastalıklardır, ancak şükür ki bu nedenleri çok nadir olarak görüyoruz.
Bir hastada bazen bir kaç neden bir arada bulunurken bazı durumlarda nedeni ortaya çıkarmak mümkün olmamaktadır. O zaman beraber çalıştığımız diğer branşlardaki doktor arkadaşlarımızın görüşlerine başvuruyoruz. (İç hastalıkları, Romatoloji, Diş Hekimliği bölümünden Çene Cerrahisi)
Yani eşinizin bu şikayetinin nedenleri çeşitli olup bu şikayetle tek bir bölüm ilgilenmez. Bazı branşların görüşleri alınıp sebep ortaya çıkarılmaya çalışılıp; bulunabilen sebep hangi branşı ilgilendiriyorsa tedaviyi o branş yapar. Bu durumda ilk başvuracağınız bölüm öncelikli olarak İç Hastalıkları ve Plastik Cerrahi olabilir. Sonra gerekirse Diş bölümünden Çene Cerrahisi’nin görüşü alınabilir.
Geçmiş olsun.