Yumurtalık kistlerine ve rahimde gelişen myomlara doğurganlık çağındaki kadınlarda sıkça rastlanıyor. Kistler belirtisiz seyredebildiği gibi, çeşitli yakınmalara da yol açabiliyor. Kadınlarda kistler, en sık adet düzensizlikleri, adet döneminde veya cinsel ilişki sırasında alt karın ile kasıkta ağrılara neden oluyor. Aşırı ve uzun süreli kanama, sık sık idrara çıkma isteği veya karın şişliği de yine kistlerin neden olduğu yakınmalar. Kistlerin neden olduğu şikayetler yüzünden bazı kadınlarda cinsel ilişki de olumsuz etkileniyor.
Endometriotik kistler ve myomlar, günümüzde kadınların cinsel hayatını en olumsuz etkileyen kitleler. Acıbadem Hastanesi Kozyatağı’ndan Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Op. Dr. Cem Öncüloğlu, kistlerin oluşturduğu yakınmaların kadının cinsel ilişkiden kaçınmasına, hatta bazı kadınlarda vajinismusa neden olacak kadar şiddetli boyutlara ulaşabildiğine dikkat çekiyor. Dr. Cem Öncüoğlu, sözlerini şöyle sürdürüyor: "Oysa yumurtalıkta gelişen kistlere erken tanı konulduğu takdirde tedaviden oldukça başarılı sonuçlar elde ediliyor. Dolayısıyla bu tür yakınmalar oluştuğunda zaman kaybetmeden doktora başvurulması gerekiyor." Op. Dr. Cem Öncüloğlu endometriozisin, neden olduğu kistlerin, cinsel ilişkide en sık sorun yaratan kistleri oluşturduğunu belirtiyor. Bunlar içi koyu kahverengi, kan dolu, adeta sıvı çikolatayı andıran görünümde bir sıvı içeren kistik oluşumlar. Özelikle yumurtalık ve karın içi zarında gelişmesine rağmen, vücudun hemen her organında da ortaya çıkabiliyorlar. Araştırmalarda, birinci derecede akrabalarında endometriozis tespit edilen kadınlarda bu hastalığın görülme riskinin yaklaşık 7 kat arttığı tespit edilmiş. Endometriozisin kesin tanısı, laporoskopiyle alınan şüpheli parçaların patolojik olarak incelenmesiyle konuyor. Belirtileri: Endometriozis genellikle hiçbir şikayeti olmayan kadınlarda rutin muayene sırasında saptansa da çeşitli yakınmalarla da tespit edilebiliyor. En sık görülen şikayetler ise adet döneminde, cinsel ilişki sırasında ya da herhangi bir zamanda gelişen alt karın ve kasık ağrısı. Endometriozis rahime, yumurtalığa ve tüplere yerleştiğinde, cinsel ilişki sırasında şiddetli ağrıya yol açıyor. Bu ağrılar kadının cinsel ilişkiden kaçınmasına neden olacak kadar şiddetli boyutlara ulaşabiliyor. Kanama ve sık idrara çıkma gibi yakınmalar da endometriumda görülen diğer belirtileri oluşturuyor. Tedavisi: Op. Dr. Cem Öncüloğlu, endometriozis tedavisinde genellikle laparoskopik yöntemin tercih edildiğini belirterek sözlerine şöyle devam ediyor: "Günümüzde laporoskopik cerrahiyle Endometriozisin tedavisinde oldukça başarılı sonuçlar alınıyor. Ancak bu noktada her endometriozis odağının tek tek bulunup ortadan kaldırılması büyük önem taşıyor. Çok büyük kistlerin karnın açılarak ameliyat edilmesi gerekebiliyor. Çocuk istemeyen ailesini tamamlamış kadınlarda, özellikle ilerlemiş ve tekrarlarla seyreden endometriozis vakalarında rahim ya da yumurtalıklar alınabiliyor.