Hayal gücü, her şeyi dünyada olduğu şekliyle görmek değildir. Zaten her şey olması gerektiği durumundadır. Fazlaca zihinsel faaliyet gerektirmez. Ancak tasarımcılar, çocuk resimlerine oldukça fazla önem verirler. Çünkü, çocuklar kalıplaşmış düşüncelere sahip değildir.
Geliştirilen yeni makinalar, buluşlar, hep hayal gücünün önemini göstermez mi? Örneğin, aya yolculuk…Belki çok eskiler, sadece aya bakarak, nedir? nasıldır? diyerek bu dünyayı terkettiler. Ancak, her şey sadece bir hayalden öteye gidemezken, sadece ay keşfedilmedi, diğer gezegenler hakkında da olabildiğince bilgi sahibi olduk.
Hayal, herkesin aklına gelmeyen şeyleri düşünmek ve belki de hayata geçirip, tasarlamak demektir. Çocuk beyni herşeyi zamanla algıladığı ve kavramlaştırdığı için hayal gücünün gelişimine son derece açıktır.
Burada önemli olan ,dikkat edilecek olan konu yetişkinlerin ne kadar ilgilenip, desteklediğidir. Çocukları yaptıkları etkinliklerde, yüreklendirmek, farklı yapılan şekilleri, kullanılan renkleri eleştirmemek gerekir. Ç ocukların ufkunu açacak hayali resimlere de yer vermeli, hatta dil ve zihin gelişimini de destekleyerek, birlikte çalışılmalıdır. Ne düşündüğü, neden o şekilde yapmak istediği, yorumsuz ifadelerle , çocuğu sıkmadan sorulabilir.
Çocuk, belki mor renkli bir elma yapabilir, tepki ile karşılanıp, elmanın mor olamayacağı söylenmemelidir. Nasılsa çocuk olması gerekeni öğrenecektir. Ancak, onun düşüncelerine ket vurmak, bilişsel faaliyetlerini engelleyip, girişimci ve özgüven duyguları taşıyan davranışlarını da olumsuza sürükleyecektir.
Çocuklarda yaratıcı güç ve hayal gücü desteklenmeli ve uygun etkinlikler sunulmalıdır. Bu, yaratıcı dans, dramatize oyunlar, sanatsal etkinlikler, öykü tamamlama, müziğe uygun şarkı sözleri düşünmek, ya da müzik sözlerinden melodiye giderek de uygulamalar şeklinde olabilir.
” Neden böyle olmuş?, sen olsan nasıl yapardın? Sen de kendi düşündüklerini deneyebilirsin.” Ya da ”istersen ortak bir çalışma yapalım ”gibi ifadelerle, çocuk, anne ya da babasıyla; belki üçü birlikte çalışmalar yapabilirler. Değişik artık malzemelerden de yararlanabilirler. Kolaj çalışmaları, hayal gücünü destekleyen etkinliklerdendir. Resim çalışmalarında, kullanılacak zemin büyük olursa, çocuk çalışmalarına tüm bedenini de katacak ve daha fazla zevk alarak çalışacaktır. Anaokullarında bu tür çalışmalara yeterince yer verilmeli, evde aile tarafından da desteklenmelidir.
Bir ingiliz, çocukları ormana gezmeye götürmüştü. Gezinti uzun sürdü. Çocuklar, yorulmuşlardı. Onun kendilerini taşımasını istediler. ”Ben sizi taşıyamam, fakat size birer at bulurum,ona biner, güzel güzel evlerinize dönersiniz” Ormandan küçüklere ve kendisine birer dal kesti. Hep beraber atlara bindiler ve eğlenerek evlerinin yolunu tuttular. Hayallerindeki at, bacaklarına kuvvet vermişti.
Yine dramanın hayal gücünü de destekleyen etkilerinden yararlanmak gerekir. Rahatlama çalışmalarında, gözler kapanıp, deniz kenarlarına, ormanlara, okyanuslara, bulutlara ulaşmak her zaman mümkündür. Hayal gücünün öneminden bahsederken hayalperestliği bunun dışında tutuyorum.
Goethe “ Hayal gücü ne ilahi bir armağandır”
Albert Einstein “Hayal gücü bilgiden önemlidir”
Joubert “Hayal gücü ruhun gözüdür”
Yahya Kemal “İnsan alemde hayal ettiği müddetçe yaşar”
Diyerek hayal gücünün önemine vurgu yapmışlardır.
Pedagog - Bilirkişi - Aile Danışmanı - Çocuk Psikoloğu
ÖZNUR SİMAV