Uzm.Dr. Orhan Coşkun
Öncelikle şişkinliğin için öneride bulunayım. Karın şişkinliği genellikle barsakların çalışmalarında bozukluk (düzensizlik) olmasına bağlıdır ve bununda en sık nedeni irritabl barsak sendromu veya spastik kolon denilen durumdur. Bu kişilerde barsak çalışması bozulmuş ve barsak kaslarında düzensiz kasılmalar oluşmuştur. Kalın barsağın splenik fleksura denilen karnın sol üst kenarındaki bölgesinde gaz sıkışması oluşur ve böylece karın üst kısımlarında (özellikle sol üst kısımda) rahatsızlık, adale spazmı, şişkinlik, ağrı (bıçak saplanır tarzda) şikâyetleri meydana gelir. Ayrıca divertikülit, inflamatuar barsak hastalığı denilen durumlar (Chron hastalığı gibi) barsak kanserlerinde de karında şişkinlik oluşur. Daha önce karın ameliyatı geçirmiş kişilerde oluşabilecek barsak yapışıklıkları da karında şişkinlik yapabilir. Ayrıca çok yağlı gıda yendiğinde de mide boşalması gecikir ve kişiler şişkinlik ve rahatsızlık hissi duyabilirler. Yiyeceklerin hızlı ve iyi çiğnenmeden yenmesi, asitli içecekler, hareketsizlik de karında şişkinlik şikâyetine neden olur. Yani gaz ve şişkinlik yakınmaları basit hazımsızlık nedeniyle olabileceği gibi, enzim eksiklikleri, iltihaplanmalar, yapışıklık, kanser gibi değişik birçok rahatsızlıktan da meydana gelebilir. Bu nedenle bu tip yakınması olanlar, eğer yakınmaları sürekliyse mutlaka bir doktora başvurmalı, tanı ve tedavilerinin doğru bir şekilde yapılması sağlanmalıdır. Yutulan havayı azaltmak için sakız çiğnememek, sert şekerleme yememek, yemekleri küçük lokmalar halinde ve yavaş yavaş yemek gereklidir. Gaz yakınmaları diyet düzenlemesi ile geçmiyor ise antiasitler, sindirim enzimleri, karbon preperatları, barsak çalıştırıcı ilaçlar kullanılabilir.
İnsanların ideal kilosu vücut ağırlığının boyun karesine (metre cinsinden) oranı ile hesaplanır buna vücut kitle indeksi (BMI) denir. BMI’ da yapılan oranlamada bulunan değerlerin 20-25 olası gerekir 26-30 arası toplu, 30-40 arası şişman ve >40 olası ise aşırı kilolu demektir. Hastalarda obeziteye neden olabilecek bir hastalık (hipotiroidi, Cushing hastalığı, hiperlipidemi vs.) var mı bakılması gerekir. Herhangi bir hastalık saptanırsa öncelikli olarak onun tedavi edilmesi gerekir. Eğer bir endokrinolojik problem saptanmazsa yani obezitenin nedeninin fazla kalori alımına bağlı olduğu saptanırsa hastalara diyet ve egzersiz önerilir. Beslenme alışkanlığının düzeltilmesi için önerilerde bulunulur. BMI>40 olmayan hastalara herhangi bir ilaç tedavisi verilmez ve bu ilaçları kullansalar dahi diyet ve egzersiz yapmazlarsa bir işe yaramaz. Sizin BMI'nızı 23 ve normal kilolusunuz, yani obez değilsiniz. O nedenle herhangi bir ilaç kullanmanıza gerek yok. Geçmiş olsun.