İlk defa orta çağ Fransa’sında hem erkek hem de kadın aristokratlar tarafından giyilmeye başlanan yüksek topuklu ayakkabı, günümüzde sosyal statü simgesi olmasından ziyade kadın güzelliğine alım katan bir moda unsuru olarak görülüyor. Memorial Antalya Hastanesi Ortopedi ve Travmatoloji Bölüm Başkanı Prof. Dr. Ahmet Turan Aydın, yüksek topuklu ayakkabılardan vazgeçmeden nasıl sağlıklı kalınabileceğini anlattı.
5 cm yüksekliğinde bir topuk spor ayakkabısı rahatlığı sağlıyor
Sağlık açısından en ideal ayakkabı yaklaşık 5 cm yüksekliğinde topuğu olandır. Ayakkabıyı, topuk yüksekliğinin yanı sıra ideal yapan özelliği ön kısmının parmakların rahat edebileceği genişlikte olmasıdır. Böyle bir ayakkabı spor ayakkabısı kadar sağlıklıdır. 8 cm’den uzun topuklu, sivri uçlu bir ayakkabı ise uzun süreli kullanıldığında bel, kalça, diz, ayak bileği ve ayağın ön kısmında anormal yüklenmelere neden olur.
8 cm’den yüksek topuk postürünüzü bozuyor
Kollarımız, bacaklarımız ve başımızın yer çekimine göre bir pozisyonu vardır. 8 cm’den yüksek topuğu olan bir ayakkabı postür adı verilen bu fizyolojik duruşu bozarak dizlerin ve kalçanın hafif bükülmesine, belin öne doğru kamburlaşmasına ve belin normal olan çukurluğunun artmasına neden olur. Belde, kalçada, dizde, bacak kaslarında, ayak bileğinde ve ayağın ön kısmında postür bozukluğundan kaynaklanan anormal kuvvet yoğunlaşması ise çeşitli hastalıklara yol açar.
Kas kısalmalarına dikkat !
Anormal yüklenme yerlerinde kas kısalmaları olur. Örnek olarak; bel çukurluğu artınca belin arka kasları; kalçanın yükü arttığı için ise kalçayı büken kaslar, en önemlisi de bacak kasları kısalır. Bu kısalma eklem hareketlerinin fizyolojik genişliğini azaltır. Eklem esnekliğinin azalması eklem kıkırdağına anormal yük bindirerek kireçlenmeye neden olur. Özellikle bacak kaslarının kısalarak ayak bileği eklemine yük bindirmesi ayak tabanında bulunan zarı kısaltır, topuk ağrılarına yol açar. Ayak parmaklarında pençeleşme görülür. Pençeleşme sonucunda ayak parmak sırtlarının ayakkabıyla çok sık teması bu bölgelerde nasır oluşumuna sebebiyet verir. Önleri çok dar ayakkabılarda ise başparmak çarpıklıkları meydana gelir. Ayrıca ayağın önde sıkışması parmakların dar bir alanda birbirlerine doğru itilmeleriyle parmak arasından geçen parmak sinirlerinin sıkışmasıyla sinir hasarına yol açarak bu bölgede kalınlaşma ve ayak uyuşmasıyla belirti veren rahatsızlara neden olur.
Uzun yıllar yüksek topuklu ayakkabı giymek için
Bayanların yüksek topuklu ayakkabı tutkusundan vazgeçmeden sağlıklı kalmaları birkaç noktaya dikkat etmeleri ile mümkün olabilmektedir. Öncelikle yukarıda bahsedilen uzun süreli kullanımın sakıncaları bilinmelidir. Haftanın dinlenme günlerinde normal topuklu olarak tanımlanan 5 cm yüksekliğinde topuk ve önü geniş ayakkabı ya da muadili olan spor ayakkabısı giyilerek ayaklar dinlendirilmeli, yürüyüş, koşma gibi egzersizler yapılmalıdır. Egzersizin içine mutlaka bacak arkası kaslarının gerilmesi dahil edilmelidir. Bu germe egzersizi için oturmalı, bacaklarınızı uzatmalı, dizleri düzleştirilmeli, ayak bileklerinizi kendinize doğru çekmeli ve dizinizi yukarı kaldırmadan ayak ucuna değmeye çalışmalısınız. Bu basit önlemlerle yüksek topuklu ayakkabınızı sağlıklı bir şekilde uzun yıllar giyebilirsiniz.