Sünnetin kanıtlanan en önemli sağlık getirisi yenidoğan döneminde görülen idrar yolu iltihaplarının engellemesi. İlk bir iki gün içinde yapılan sünnet, yeni doğan dönemindeki idrar yolu iltihaplarına karşı 20 kat koruma sağlıyor. Sünnetli kişilerde temizliğin sünnetsizlere göre daha kolay olması nedeniyle, ileriki yaşlarda da çeşitli enfeksiyonlardan koruma olasılığı yükseliyor. Öte yandan çok eşli yaşam geçmişe oranla arttığı için cinsel yolla bulaşan hastalıklar da günümüzde önem kazandı.
Bu açıdan baktığımızda da sünnetli erkeklerin, partnerlerine enfeksiyon bulaştırma riski, sünnetsiz olanlara oranla daha az olabiliyor. Çünkü ilişkiden hemen sonra yıkanıldığında sünnetli olanlarda mekanik temizlik daha etkili yapılabiliyor. Sünnetsiz olan erkeklerde sünnet derisinin iç bölgesindeki bakteriyel yoğunluk arttıkça, partnere bulaşma riski de yükseliyor. Sünnet ileriki yaşlarda penis kanserinden korunmak için de avantaj sağlayabiliyor. Penis kanseri çok ender görülmekle birlikte daha çok sünnet derisinin bulunduğu bölgeden kaynaklanıyor, sünnet derisi alındığında kanser riski de azaltılıyor.”
Sünnetin 2- 6 yaş arasında yapılması önerilmiyor
Genel olarak tekrarlayan idrar yolu iltihapları, idrar yapma zorluğu gibi herhangi bir sağlık problemi olmayan çocuklarda sünnet zamanı ailenin isteğine bırakılabiliyor. Bununla birlikte tıbbi gerekçeler olmadıkça 2- 6 yaş arasında sünnet yapılmaması gerekiyor. Anadolu Sağlık Merkezi’nden Üroloji Uzmanı Op. Dr. Aslan Demir, en doğru dönemin, doğumdan sonra 24- 48 saat olarak isimlendirilen yeni doğan dönemi olduğunu belirterek şunları söyledi:
“2- 6 yaş arasında yapılan sünnet çocuğu psikolojik açıdan olumsuz yönde etkileyebilir ve çocukta ‘kastrasyon fobisi’nin gelişmesine neden olabilir. Çocuk bunu baba tarafından cezalandırılma olarak algılayabilir. Psikolojik komponentlerden dolayı sağlık problemi yok ise, iki yaşından sonra çok fazla sünnet önermiyoruz.
Eğer iki yaşına kadar yaptırmamışlarsa, altı yaşından sonra yaptırmalarını söylüyoruz. Sünnetten kaynaklanabilecek stresleri her çocuk farklı algılayabiliyor ve farklı tepki verebiliyor. Kimi çocuk anne baba tarafından sünnete hazırlanmışsa bir sorunla karşılaşılmayabiliyor ama bu hazırlanma süreci tam veya doğru bir şekilde yapılmamışsa kimi çocuk sünnetten sonra anne babasına ve yakın çevresine karşı daha saldırgan bir tutum sergileyebiliyor, içine kapanık hale gelebiliyor. Sünnetli penisin şekline alışma süreci bile çocukta bir keder halinin oluşmasına neden olabiliyor. Çocuğa bu stres ve kederi yaşatmamak, olumsuz duyguları asla hatırlamayacağı bir dönemde her şeyin olup bitmesi daha doğru gibi görünüyor.”
Sünnet ameliyat mantığı ile yapılmalı, ciddiye alınmalı
Sünnet sonrasında kanama, enfeksiyon, dış idrar deliğinde daralma gibi komplikasyonlar görülebiliyor. Komplikasyonlardan korunmak için sünnetin mutlaka, sünnet konusunda tecrübesi olan doktorlar tarafından, bir ameliyat gibi kabul edilerek hazırlıkların yapılması gerekiyor. Aksi takdirde istenmeyen sonuçlar ortaya çıkabiliyor. Sünnet sonrası oluşabilecek istenmeyen en önemli durumlar kanama, kesi bölgesinde iltihaplanma, peniste yaralanma, dış idrar kanalında daralma, deride yapışıklıklar şeklinde sıralanabilir. Toplumda hafife alınmasına karşın, yanlış sünnetten dolayı penisin taç kısmının tamamen koptuğu vakalarla dahi karşılaşıldığını unutmamak gerekiyor.
Sünnet sonrasında takip önemli
Sünnet sonrası kanamanın devam etmesi, sünnetten 6- 8 saat sonra çocuğun idrarını yapmaması, glans (penis uç bölgesi) çevresindeki kızarıklık ve şişliğin 3. ve 5. günlerden sonra azalmaması, sarı renkte akıntı veya zar tabakasının varlığının devam etmesi bir sorun olduğunu gösteriyor. Bu durumda hemen doktora başvurmak gerekiyor. Hiçbir sorun yoksa 7-10 gün arasında iyileşme gerçekleşiyor.
Op.Dr. Aslan Demir